«Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэ зэхуаку ветеринар лабораторэ» къэрал IуэхущIапIэм и Къэбэрдей-Балъкъэр щIыналъэ къудамэм и унафэщI, Дунейпсо Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутийрэ «Гъавэм и фIагъыр къэзыпщытэ IэнатIэ» къэрал IуэхущIапIэм Ставрополь щиIэ къудамэм и унафэщI Котло Анатолийрэ удз гъэгъахэр тралъхьащ 1941 - 1945 гъэхэм Хэку зауэшхуэм хэкIуэда зауэлIхэм хуагъэува «ЩIыхьым и МафIэ мыужьых» фэеплъым.
Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщу къэзымыгъэзэжахэм я фэеплъым пщIэ хуащIу абдеж щызэхуэсат Хэку зауэшхуэм и ветеранхэр, а илъэс гугъухэм лэжьахэр, Дунейпсо Адыгэ Хасэм и лIыкIуэхэр, «Гъавэм и фIагъыр къэзыпщытэ IэнатIэ» къэрал IуэхущIапIэм Ставрополь щиIэ къудамэм и лэжьакIуэхэр, щIалэгъуалэр.
Къызэхуэсахэм защыхуигъазэм, Сэхъурокъуэ Хьэутий къыхигъэщащ ТекIуэныгъэм и махуэшхуэр нэхъ лъапIэ дыдэхэм, мыхьэнэшхуэ зиIэхэм сыт щыгъуи зэращыщынур. «Мы Iуэхугъуэр ди Хэкур зыхъумахэм я фэеплъщ. Ар зауэм къимыкIыжахэм, лIыгъэ яхэлъу я къулыкъум пэрытахэм, къэралым и къэкIуэнум папщIэ зи гъащIэр зытахэм фIыщIэ ин зэрахуэтщIымрэ ахэр дигу зэрилъымрэ къэзыгъэлъагъуэщ, - жиIащ Сэхъурокъуэм. - Мы зэманми ди къэралым и Президентыр Урысейр зэрихъумэну Iэмалхэм хуэмыкIуэу хъуакъым. Къэбэрдей-Балъкъэрым и къуэ пажэхэри иджыпсту а IэнатIэ мытыншым пэрытщ. Абы хэкIуэдахэм, ди хъумакIуэхэм я фэеплъыр мыкIуэдыжынщ. Зыри дызэщхькъым дэ, ауэ псоми зы плъапIэщ диIэр - дыхуейщ ди щIэблэм я гъащIэр мамыру, гъэщIэгъуэну ирахьэкIыну, щIэныгъэрэ хабзэрэ яхэлъу къэхъуну. Мыпхуэдэ Iуэхухэр щIэблэм сэбэп яхуохъу икIи щысабийм къыщыщIэдзауэ ахэр Хэкум быдэу пыщIауэ, я щIыналъэр фIыуэ ялъагъуу къэхъунымкIэ мыхьэнэш-хуэ иIэщ. Абы къыхэкIыу, накъыгъэм и 9-р махуэшхуэ къудейуэ къэслъытэркъым, атIэ ар щIэблэм Хэку лъагъуныгъэр зыхащIэу езыгъасэщ. Ди Хэкур зэрыпхъуакIуэхэм ящызыхъумахэм я фэеплъыр иремыкIуэд! Ирехъу нэхъ быдэ ди лъэпкъ зэхущытыкIэхэр!».
Налшык къалэм и ветеранхэм я советым и унафэщI Абдуллаев Мустэфа жиIащ: «Нобэ дигу къыдогъэкIыж Хэкум и щхьэхуитыныгъэм зи щхьэ щIэзытахэр - цIыху мелуан 26-рэ мин 400-рэ хъурт ахэр. Абы щыщу мелуан 11-рэ мин 300-р зауэ IэнатIэм Iутахэращ. Ветеранхэм я къалэ советым мы махуэхэм курыт еджапIэхэм щригъэкIуэ-кIащ ЛIыхъужьыгъэм и дерсхэр. Сабийхэр яфIэгъэщIэгъуэну абыхэм хэтащ. Нобэ, ди жагъуэ зэрыхъунщи, Налшык къалэм ветеран 11 дэсыжу аращ. Абыхэм ящыщ дэтхэнэми узыншагъэ быдэ иIэну ди гуапэщ, Хэкум папщIэ зи псэр зытахэми я фэеплъыр иремыужьых».
- ТекIуэныгъэм и махуэшхуэ лъапIэмкIэ сынывохъуэхъу. Узыншагъэ фиIэну, бэIутIэIуншэу фыпсэуну си гуапэщ. Псоми къыдгуроIуэ иджыпсту Украинэм щекIуэкI Iуэхухэр куэд щIауэ ягъэхьэзырауэ зэрыщытар, а псор Урысейм къызэрыпэщIэувэ Iэмалу зэрыарар. Накъыгъэм и 9-р махуэшхуэ лъапIэщ. Дэ ди къалэнщ ди нэхъыжьхэр дгъэлъэпIэну, тхъумэну. ИкъукIэ мащIэ дыдэщ диIэжыр. БлэкIар щытхъумэкIэ, ди къэкIуэнуми дыхуосакъ, абы дызэкъуегъэувэ, - жиIащ Котло Анатолий.
Зэхуэсым и кIэм Хэку зауэшхуэм и ветеранхэм саугъэтхэр иратащ.
ЖЭМАН Мадинэ.
