Зы илъэс хъуащ Урысейм Украинэм щригъэкIуэкI дзэ Iуэху хэхам зэрыщIидзэрэ. А лъэхъэнэм къриубыдэу ди къэралым и цIыхухэмрэ и гъунапкъэхэмрэ зэрихъумэм къыдэкIуэу, дэ нэрылъагъу тщыхъуащ ди зэманым и лIыхъужьхэр къызэрыунэхум, дзэлI ахъырзэманхэр дызэриIэм. Дыгъуасэ IэщIагъэлI къызэрыгуэкIыу щыта щIалэхэр нобэ хахуагъэрэ лIыгъэрэ къагъэлъагъуэу зауэ губгъуэм итщ, мамырыгъэмрэ пэжыгъэмрэ щIэбэну. Сыт хуэдэ цIыхум дежкIи нэхъыщхьэ дыдэу щытщ Хэкур хъумэжыныр. Ар псалъэ къудей мыхъуу лIыгъэ гъэунэхупIэу къыщIэкIащ урысей армэм дежкIэ. ИкIи махуэ къэс ди нэгу щIокI къэралым и дзэлIхэмрэ абы и щхьэщыжакIуэхэмрэ зэрахьэ лIыхъужьыгъэр.
НобэкIэ зи лъахэ лей къытезымыгъэхьэну хущIэкъухэм яхэтщ Къэбэрдей-Балъкъэрым и къуэ пажэхэри. Куэдрэ зэхыдох абыхэм зэрахьэ лIыгъэм и хъыбархэр, къищынэмыщIауи, зауэ губгъуэм щагъэлъэгъуа хахуагъэм папщIэ къэрал, республикэ унафэщIхэм къыхуащI гулъытэмрэ къыхуагъэфа- щэ дамыгъэ лъапIэхэмрэ куэдщ. Щапхъэу урикъунщ УФ-м и Президент Путин Владимир и УнафэкIэ, Урысей Федерацэм и ЛIыхъужь цIэр ди хэкуэгъу щIалэ, десант-штурм дивизием и капитан Тэмазэ Тимур Мухьэмэд и къуэм къызэрыфIащар. ЩIалэм и псэр хэкум щIитами, зэрихьа лIыхъужьыгъэр куэдым гъуазэ яхуэхъуащ.
Украинэм щыIэ щIалэхэм я тегушхуэныгъэмрэ хэкупсагъэмрэ умыгъэщIэгъуэнкIэ Iэмал иIэкъым. Я нэгу щIэкIыр куэдми, биишэм игъэдзыхакъым. ЩымыIэ лIыгъэ къызыкъуахауэ я хэку и щхьэхуитыныгъэмрэ мамырыгъэмрэ яхъумэ, IэщэкIи, псалъэкIи, къарукIи, IуэхукIи къэралым и Президентым кърихьэжьа Iуэхур даIыгъ.
ДзэлI хэкупсэ, щхьэмыгъазэ уиIэмэ, Iуэхум и ныкъуэр къохъулIауэ плъытэ хъунущ. АпхуэдэкIэ къулейуэ къыщIэкIащ Урысейри ди республикэри.
Урысей армэм иригъэкIуэкI дзэ Iуэхухэр зэраубзыхуам тету мэкIуатэ, абы и щэху псоми дэ дыщыгъуазэкъым, ауэ УФ-м и Президент Путин Владимир УФ-м и Федеральнэ Зэхуэсым зыщыхуигъазэм жиIащ Урысейм и пащхьэ къит къалэныр хуэм-хуэмурэ зэригъэзащIэр, дзэ Iуэху хэхар ягъэува жыпхъэм тету зэрекIуэкIыр. Президентым къызэрыхигъэщамкIэ, Урысейм Украинэм щригъэкIуэкI Iуэхур зэрыщIидзэрэ блэкIа мазэ 12-м Донбассым мамырыгъэ щызэтраублэну хуей хуэдэу зызыгъэлъагъуэу щыта къэрал куэдым я нэкIуIупхъуэхэр зэIуахащ, псори зэрыщыт дыдэм хуэдэу къацIыхуащ.
Къэрал унафэщIым зэригъэбелджыламкIэ, КъухьэпIэ лIыщхьэхэр я псалъэхэм епцIыжащ, апхуэдиз илъэс бжыгъэм я нэр яуфIыцIыурэ Донбассым и цIыхухэр зэтрагъэукIащ, неонацистхэр щэхуу ягъэгушхуэу къекIуэкIащ, политикэ зэрыукIыр нэхъри зэщIагъэстащ.
Ар пэжымрэ мамырыгъэмрэ и телъхьэ къэралым идэнкIэ Iэмал иIакъым. НэгъуэщI хэкIыпIэ щимыIэжым, Путиным унафэ къищтащ, дзэ Iуэху хэхахэр къыщIидзэну. Абы папщIэ зи щIыб къытхуэзыгъэза къэралхэр куэдми, лъэпкъым, къэралым и пашэм къуэуващ цIыхубэр. ИгъащIэм къэмыхъуауэ, жылагъуэр зэкъуэт ищIащ мы Iуэхум, Путиныр зэрыдаIыгъ Iэмал Iэджэ къагупсысащ. Арагъэнщ къэрал унафэщIым и зэрызыхуагъазэм къыщIыхигъэщар: «Фронтыр дэтхэнэ зы урысей цIыхуми гурэ-псэкIэ зыхещIэ, цIыху мелуан бжыгъэм махуэ къэс хузэфIэкI ещIэ дзэ Iуэху хэхам хэт ди щIалэхэм ядэIэпыкъун папщIэ».
Ар пэжщ. Путиным и псалъэхэм щыхьэт техъуэ куэд тлъэгъуащ дэ илъэсым къриубыдэу. Япэ махуэхэм, мазэхэм цIыхубэр тIэкIу щтэIэщтаблэу щытами, зызэтраубыдэри, я къару псори фронтым Iут зауэлIхэм я дежкIэ яунэтIащ. Ахэр мымэжалIэн, щIыIэм имысын, я лъакъуэхэр хуабэн, я щхьэр хъума хъун папщIэ цIыхухэм зэхуамыхьэсрэ хурамыгъашэрэ щыIэжкъым. Апхуэдэ дэIэпыкъуныгъэ тоннищэхэр фронтым иутIыпщащ Къэбэрдей-Балъкъэрми. Гъунэншэщ цIыхупсэм и гумащIа-
гъэр. Абы щыхьэт тохъуэ нанэм и цылъэпэдыр, дадэм и цыджанэ хуабэр, къулыкъущIэхэмрэ хьэрычэтыщIэхэмрэ я Iэ къызыпекIуэкIыу щыIэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэхэмрэ ныбжьыщIэ зэщIэхъееныгъэхэмрэ зэхуахьэс хьэпшыпхэр, цIыкIухэм я псалъэ IэфIхэр зэрыт письмохэр. Ди хъуреягъкIэ къыщекIуэкI дэIэпыкъуныгъэ къомым куэдым урегъэгупсыс. Депутатхэр, унафэщIхэр, сенаторхэр, къулыкъущIэхэр хуэнабдзэгубдзаплъэщ зауэлIхэм ящыгъ фащэхэр, нэхъ зэгъэпэщэуэ, Iэбыдэ-лъэбыдэу щытыным, техникэ и лъэныкъуэкIэ ди щIалэхэр зыхуей-зыхуэныкъуэхэр къахуэщэхуным. Жылагъуэр ерыскъырэ хьэпшып-
кIэ къикIуэтыркъым. Зэгухьэныгъэхэм нэмыщI, къуажэкIэрэ, лъэпкъкIэрэ зыхуэкъулейр зэхуахьэсурэ ирагъашэ. Уеблэмэ, я къуажэгъухэмрэ ныбжьэгъу-
хэмрэ якIэлъыкIуэр мащIэкъым. Къэхъун къуажэ щыщ альпинист цIэрыIуэ, Iуащхьэмахуэ куэдрэ дэкIуея Шыбзыхъуэ Казбек зыбжанэрэ щыIащ зауэр щекIуэкI щIыпIэм икIи и къуажэгъухэр игъэгушхуащ.
Сыт и уасэ сурэт щхъуэкIэплъыкIэ иту сабий садым кIуэ цIыкIум сурэт къыпхуригъэхьыну, е текIуэныгъэр и Iэрылъхьэу, псэууэ унэм къэкIуэжыну хуэлъаIуэу школакIуэм, студентым итх письмом. Долъагъу абы и уасэри, апхуэдэ тхыгъэ кIэщI къеджэ сэлэтым и нэпс къызэрыфIыщIэкIри, и лIыгъэм зэрыхэхъуэри, и гукъыдэжым зыкъызэриIэтри интернеткIэ кърахьэкI видеохэм къощ. Арыншауи хъунукъым. Дэ щхьэж тхузэфIэкIымкIэ дадэIэпыкъун хуейщ зауэ губгъуэм итхэмрэ абыхэм щхьэкIэ жэщ-махуэ ямыIэу гузавэ адэ-анэхэмрэ. Апхуэдэ цIыху гумащIэхэм я хъыбар щызэхэпхкIэ гур хегъахъуэ. Иджыблагъэ Псыгуэнсу дэкIа щIалэхэм я адэ-анэхэр, щхьэгъусэхэр къуажэ клубым щызэхуишэсри, игъэфIащ, и мылъкум псапэ хитыкIащ а жылэм щыщ къулыкъущIэ пажэ Хьэсанэ Руслан.
Руслан мы Iуэхур къызэрежьэрэ зауэлIхэм яхуимыщIэ щымыIэу защIегъакъуэ, хэт сыт хуэдэ гуныкъуэгъуэкIэ зыхуигъазэми, игъэщIэхъуркъым. Иджы адэ-анэхэр, щхьэгъусэхэр, сабийхэр зэхуишэсри, и псалъэ гуапэ захригъэхащ, щIалэхэр псэууэ къызэрагъэзэжынымкIэ фIэщхъуныгъэ яхилъхьащ. Апхуэдэ щапхъэу республикэм илъыр къыпхуэлъытэнукъым, дэри псори къытхузэщIэкъуэнукъым. Ауэ мыпхуэдэ зэрыIыгъыныгъэм, зэдэIэпыкъуныгъэм, зэрылъытэныгъэм гур игъэкIуэдыркъым зэманыр гугъуми.
Гур къыдэзышей псалъэхэмкIэ щIалэхэр здэщыIэм кIуэуэрэ захуегъазэ ди республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек. Ар зыбжанэрэ щыIащ Украинэм и хэгъэгухэм. КъызыхэкIа лъэпкъым емылъытауэ, ди лъахэм икIа щIалэхэм псалъэ гуапэ яжреIэ, зыхуэныкъуэхэр зрегъащIэ, я унагъуэхэм щхьэкIэ мыгузэвэну, ягу щIэныкъуэхэр зэфIигъэкIыну къегъэгугъэ икIи егъэзащIэ. ЩIалэхэм я гукъыдэжым зыкъиIэтауэ, я щIыбагъ къару къызэрыдэтыр зыхащIауэ къахокIыж Казбек абыхэм.
ДзэлIхэм унагъуэкIэ, бынкIэ, адэ-анэкIэ гуныкъуэгъуэ ямыIэу я къулыкъур ирахьэкIын папщIэ лъэкI къигъанэркъым къэрал унафэщIми, республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбеки. Абыхэм я псэукIэр тынш щащIын щхьэкIэ хуэгъэкIуатэ куэд къыхуагупсысащ, къэралым и мылъкуу щIыхуэ зытелъхэм хуагъэгъуащ, тыншу, хуабэу, зыхуей ягъуэту псэун щхьэкIэ Iэмалу щыIэр къыхузэрагъэпэщащ. Ар къалэжьащ абыхэм, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, лIыхъужь ягъэсащ.
Сэлэтхэмрэ абыхэм я унагъуэхэмрэ я нэIэ зэрытетым и мызакъуэу, дзэ Iуэху хэхам зэрыщIидзэрэ ди къэралыр доIэпыкъу бэлыхь хэхуа цIыхубэм. Донбассым мызэ-мытIэу сабий гуп кърашыурэ ди санаторэхэм щагъэIащ, псэупIэншэу къэна балигъхэр ди республикэм щопсэу. Апхуэдэуи гулъытэншэ ящIыркъым иджыпсту хуит къащIыжа, ди къэралым къыхагъэхьэжа щIыналъиплIым исхэри. Абыхэм я псэукIэр зэрырагъэфIэкIуэным, зэтракъутахэр зэгъэпэщыжыным иужь итщ ди унафэщIхэр. КIуэкIуэ Казбек зыбжанэрэ щыIащ Херсон областым хыхьэ щIыпIэхэм ящыщу ди республикэм и нэIэм щIэтхэм. ЗэращIылIа зэгурыIуэныгъэхэм тету щIыпIэхэм зегъэужьыжыным, гуманитар дэIэпыкъуныгъэ етыныр зэпыу имыIэу йокIуэкI. Абы щыпсэухэм Къэбэрдей-Балъкъэрым къыбгъэдэкIыу яIэрыхьащ ерыскъыпхъэхэр, хьэпшыпхэр, псы, медицинэ Iэмэпсымэхэр, хущхъуэхэр, нэгъуэщIхэри. Зауэ губгъуэм ит дохутырхэм нэмыщI, хуит къащIыжа щIыпIэхэм ягъэкIуащ анестезиологхэр, реаниматологхэр, сымаджэщхэр зыхуэныкъуэ дохутырхэр. Иджыпсту абы лэжьыгъэр щрахьэкI ди республикэм щыщ дохутыр гуп ещанэм. Ахэр хуабжьу сэбэп яхуохъу сымаджэхэми уIэгъэхэми.
ЕкIуэкI Iуэхум уримынэщхъеинкIэ Iэмал иIэкъым, ауэ гур хэзыгъахъуэр ди зэкъуэтыныгъэмрэ зэдэIэпыкъужыныгъэмрэщ, ди цIыхухэм я хэкупсагъэмрэ пэжыгъэмрэщ. Нобэ дзэ Iуэхур иухми, ар къахэнэнущ жылагъуэм. Абы Урысей Федерацэр нэхъ лъэщ, зэкъуэт, къару ищIынущ!
НэщIэпыджэ Замирэ.
«Адыгэ псалъэ» газетым ПолитикэмкIэ, жылагъуэмрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и къудамэм и унафэщI.