МИЯЛА БОЛМАГЪАН ШЕШАДАН СУУ ИЧИУ САУЛУКЪГЪА ХАТАЛЫМЫДЫ?

Бюгюнлюкде аш-азыкълагъа эмда башха затлагъа орунланы полимер материалланы къадар тюрлюлеринден этедиле. Барындан да бек уллу басым бла жарашдырылгъаны полиэтилен (HDPE) кенг хайырланылады. Аш болмагъан продуктланы асламысында ма андан этилген орунлада тутадыла. Шешала уа не затдан, къаллай пластикден этиледиле? Андан суу ичген адамны ичине заранлы, ууландыргъан неда ауруула къозгъагъан затла тюшемидиле? Аны юсюнден Шимал Кавказны ведомствола аралы ветеринария лабораториясыны Къабарты-Малкъарда бёлюмюню специалисти Сюзанна Тхазеплова айтханды.

- Быллай соруулагъа сагъайып, къоркъуп турургъа кереклиси жокъду. Пластикден этилген орунла саулукъгъа заранлы болсала, аланы хайырланыуну эрттеден окъуна къоярыкъ эдиле. Суугъа пластикден канцероген затла кёчедиле деген оюмла бардыла, хау, алай анга шагъатлыкъ этген шартла уа жокъдула.

Сёз ючюн, пластмасслада Бисфенол А (C15H16O2) деген къошакъ зат барды. Аллай орунда ашны кёп тутса, ол артда адамны ууландырыргъа, гормон системасын бузаргъа да боллукъду. Аны ючюн талай къыралда Бисфенол А къошагъы болгъан пластиклени чыгъарыуну тыйгъандыла. Бир-бир орунлада, аш тутаргъа деп этилмегенледе окъуна BPA FREE деген жазыуну кёрюрге боллукъду. Ол анда Бисфенол А болмагъанын кёргюзтеди.

Алайды да сууну неда ашны пластикде, кёп болмаса да талай заманны уа тутаргъа жарайды. Пластмассланы хар тюрлюсюню да кесини заманы болады. Алай алада ашны жылытыргъа уа керекмейди, бютюнда 60 градусдан исси этерге.

Пластик шешаланы хатасы табийгъатха жетгенине сёз да жокъду. Сууну ичгенден сора кёпле аны бир жанына атып къоядыла. Кеслерине хата салмасынла, тёгерекдеги къудуретге уа - саладыла. Быллай орунла къадар заманны жерлени, жаныуарланы ууландырып турадыла, аны хатасы уа артда кесибизге да къайтырыкъды.

Юйге шешалада суу сатып алгъандан эсе, краннга фильтр салса игиди. Артда тергегенде ол учуз келликди, кеси да сууну ууландыргъан затладан, ол санда Бисфенол А дегенден да иги тазаларыкъды.

Омарланы Мурат хазырлагъанды.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

15.05.2024 - 09:42

Сёлешиуню ёзеги – транспорт бёлюмню шёндюгю излемлеге келишдириу

Къабарты-Малкъарда транспорт бёлюмню 2030 жылгъа дери айнытыугъа жораланнган стратегиялы сессия бардырылгъанды.

15.05.2024 - 09:40

Жылы эмда кёллендирген сёзле

КъМР-ни Башчысы Казбек Коков энчи аскер операцияны ветеранлары Заур Атласкиров, Роман Коваленко, Герман Шевчук эмда Чеченланы Эльдар бла тюбешгенди. 

15.05.2024 - 09:37

Уста къолла бош турмайдыла

Кёп болмай Лашкута элде жашагъан 85-жыллыкъ Улакъланы Мариям бла танышханма. Ол  бу жыл санына дери ариу эшиу ызын сакълаялгъанды.

15.05.2024 - 09:13

УСТАНЫ САЙЛАГЪАНДЫЛА

Урунууну къоруулауну айлыгъына атап, «Газпром газораспределение Нальчик» компанияда «Юйню эмда фатарны ичинде орнатылгъан газ оборудованияны техника жаны бла жумушларына къарагъан эм иги слесарь» д

15.05.2024 - 09:12

КЪЫЗЫЛ, САРЫ ЭМ БАШХА ТЮРЛЮ ЧАЙЛА

Чай ичмеген, аны сюймеген хазна адам болмаз. Къара, къызыл, жашил, сары, акъ тюрлюлери окъуна бардыла аны.