КъМР-ни Правительствосуну Председатели Мусукланы Алий РФ-ни илму эм бийик билим бериу министрини биринчи орунбасары Григорий Трубников эм къыралны илму сообществосуну келечилери бла тюбешгенди. Ала Къабарты-Малкъаргъа РАН-ны Ядерный тинтиуле институтуну Бахсанда нейтринный обсерваториясында «BEST» (Baksan Experiment on Sterile Transitions) деген энчи экспериментни башлар ючюн келгендиле. Ушакъгъа КъМР-ни жарыкъландырыу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министри Ауес Кумыков, Къабарты-Малкъарны Х.М. Бербеков атлы къырал университетни ректору Юрий Альтудов къатышхандыла.
Магъанасы «стерильный» нейтринону излеу болгъан жангы проектни ачылыуу Бахсан нейтринный обсерваторияда ыйых кюн болгъанын эсгертейик. Трубниковну айтханына кёре, КъМР-де лаборатория дуния даражалы энчи экспериментни бардырыу майдан болгъанды. Проектни битеулю бюджети 300 миллион сом чакълы бирди.
РФ-ни Билим бериу эм илму министерствосуну, Илму организацияланы федерал агентствосуну, «Росатом» Госкорпорацияны эм къауум илму араланы, ол санда Дубнода Ядерный тинтиулени бирикген институтуну, Курчатов институтну, бирлешген проектлерини иши бир ненча жыл мындан алгъа башланнганды. Алимле аны жашаугъа кийириу амалланы методикаларын тинтиу, жангы тёлюлю частицаны табаргъа болушлукъ этген оборудованияны къурау бла кюрешгендиле. Ол Бахсан нейтринный обсерваторияда тохташдырылгъанды, кёрюмдюлени жыйыу башланнганды.
РФ-ни илму эм бийик билим бериу министрини биринчи орунбасары хапарлагъаныча, эксперимент бир ненча урумгъа ётерикди. Биринчиси – юч айгъа эмда октябрьни ортасына дери бардырыллыкъды, экинчиси 2020 жылгъа планнга салыннганды. Григорий Трубников Мусукланы Алийден проектге инфраструктура билеклик этиуню излегенди, бек биринчиден а ол ырхыдан къорууланыу объектлени ишлениулерине эмда ЖКХ бла байламлы жарсыуланы кетериуге эс бурууну тилегенди.
Мусукланы Алий, Бахсан нейтринный обсерватория республикагъа магъаналы объект болгъанын чертип, КъМР-ни Правительствосу «BEST» проектге не жаны бла да болушлукъ тапдырлыгъын айтханды. Ол «BEST» проектни чеклеринде КъМР-ни Правительствосуну, РФ-ни Илму эм бийик билим берген министерствосуну, РАН-ны Ядерный тинтиуле институтуну эм КъМКъУ-ну араларында байламлыкъ келишим къураргъа предложение этгенди. Документ жарашдырылып, анга жууукъ заманда КъМР-ни Правительствосуну жыйылыуунда къараллыкъды.
