«Адыгэбзэмрэ адыгэ литературэмкIэ егъэджакIуэ нэхъыфI» урысейпсо зэпеуэм и щIыналъэ Iыхьэм щытекIуащ Аруан районым хыхьэ Псыгуэнсу къуажэм и курыт еджапIэ №3-м и егъэджакIуэ КIущ Iэсият. Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIэкIэ Iэсият зыкъыщигъэлъэгъуэну къыпэщылъщ анэдэлъхубзэр езыгъэджхэм я урысейпсо зэпеуэу Къэрэшей-Шэрджэсым фокIадэм щекIуэкIынум.
Зэхьэзэхуэр къыхалъхьащ егъэджакIуэ IэщIагъэм жылагъуэм щиIэ увыпIэм, абы ирилажьэхэм я пщIэм хагъэхъуэн, егъэджэныгъэм зрагъэужьын, Iуэху бгъэдыхьэкIэ щIэщыгъуэхэр ягъэлъэгъуэн папщIэ.
Аруан къуажэм и курыт еджапIэр ехъулIэныгъэкIэ къиуха нэужь, КъБКъУ-м и Филологие институтым адыгэбзэмрэ адыгэ литературэмкIэ и къудамэм щIэтIысхьащ Iэсият. И магистр диссертацэр 2007 гъэм пхигъэкIащ икIи а гъэ дыдэм редактор-корректору ирагъэблэгъащ Урысей мэкъумэш академием Къэбэрдей-Балъкъэрым щиIэ щIэныгъэ-къэхутакIуэ институтым. Зэман дэкIри, IуэхущIапIэм и хъыбарегъащIэ къудамэм и унафэщIу лэжьащ.
2010 гъэм егъэджакIуэ IэнатIэм пэрыуващ. Нарткъалэ и «Нур» сабий садым гъэсакIуэу илъэситхукIэ щылэжьащ. «Илъэсым и гъэсакIуэ» зэпеуэм щытекIуа нэужь, Нарткъалэ и «Детство» сабий гъэсапIэм ирагъэблэгъащ. 2019 гъэм щыщIэдзауэ Псыгуэнсу къуажэм и курыт еджапIэ №3-м пэщIэдзэ классхэр щрегъаджэ.
- Си IэщIагъэр къыхэсхынымкIэ къысхуэщхьэпар си анэмкIэ си адэшхуэ, Шэрэдж щIыналъэм хыхьэ Зэрэгъыж къуажэм щыщ Бозий Хъызырщ. Сигу изубыдат, ТекIуэныгъэ ИнымкIэ зэгуэр къыщехъуэхъум, къытхуиIуэтэжа и гукъэкIыжхэр: «Си адэр зауэм хэкIуэда нэужь, институтым сыкъыщIэкIыжат, зи закъуэу къэна си анэм бынунэр дипIынымкIэ сыдэIэпыкъун хуейти». А илъэсым курыт еджапIэр къэзухауэ си еджапIэ щIэтIысхьэгъуэти, а псалъэхэр сэ къысхуэгъэзауэ къысщыхъуат, си лъэныкъуэмкIэ къаплъэурэ жиIати. Апхуэдэу сигу ислъхьат си адэшхуэм къемыхъулIа хъуэпсапIэр зэзгъэхъулIэну, - жеIэ Iэсият.
КъБКъУ-м щыщIэтIысхьэм Iэсият и тхылъхэр урысыбзэ, адыгэбзэ, инджылызыбзэ къудамэхэм щIилъхьат, педколледжми иритат. Ауэ, экзаменхэр итыну зыхунэсар урысыбзэмрэ урыс литературэмрэ, адыгэбзэмрэ адыгэ литературэмкIэ къудамэхэрт. ТIуми щыщIэхуэм, урысыбзэмрэ урыс литературэмкIэ къудамэм щеджэну къыхихащ. АрщхьэкIэ, и тхылъхэр адыгэбзэмрэ адыгэ литературэмкIэ къудамэм и унафэщI Тау Хьэзешэ иIыгъыу къыщIэкIри, зэпсэлъэну иригъэблэгъащ. Iэсият Таум и фIыщIэу къелъытэ а къудамэм и магистратурэр къызэриухари.
- Си анэр зэрыдохутырыр арагъэнт, дохутыр IэщIагъэр псоми къыщIысхуагъэфащэр. Ауэ, си адэшхуэм и гукъэкIыжхэм тесщIыхьу, быдэу мурад сщIат егъэджакIуэ IэщIагъэр зэзгъэгъуэтыну. Зауэ нэужьым пединститутым япэу щIэтIысхьахэм яхэхуат ар, ауэ еджапIэр къиухыну Iэмал иIатэкъым, и анэр щылажьэ колхозым трактористу кIуэн хуей хъури, - жеIэ Iэсият.
- Зэпеуэхэр IэмалыфIщ егъэджакIуэхэм я зэфIэкIыр къызэкъуахынымкIэ. Си щхьэкIэ сфэгъэщIэгъуэнщ си лэжьэгъухэм къагъэсэбэп Iэмалхэмрэ Iуэху бгъэдыхьэкIэхэмрэ зыхуэдэм сыкIэлъыплъыну. Ахэр куэду щхьэпэщ. КъищынэмыщIауэ, адыгэбзэмрэ адыгэ литературэмрэ хъумэнымрэ зегъэужьынымкIэ, ар егъэджынымкIэ апхуэдэ зэпеуэхэр уасэншэщ, - жеIэ Iэсият. - «Си бзэ-си псэ, си дуней!» фестиваль-зэпеуэм Псыгуэнсу къуажэм и курыт еджапIэ №3-м и 2 «Б» классым я дерс зэIухамкIэ сызэрыхэтам нэхъри сытригъэгушхуащ а зэпеуэм сыхыхьэным.
Зэпеуэр IыхьитIу гуэшат. ЕгъэджакIуэхэм зэпэIэщIэу ягъэхьэзыра «медиавизиткэ» IэмалымкIэ къэпщытакIуэ гупым хэтхэм зыкърагъэцIыхуащ, дерсхэр, мастер-классхэр ятащ, класс сыхьэти ирагъэкIуэкIащ. Зэхьэзэхуэм хэтащ республикэм и егъэджакIуэ 11.
- Курыт еджапIэ №27-м и 3 классым и еджакIуэхэм дерс естыну къыспэщылъти, си щхьэм щыкIэрахъуэрт сабийхэр къызэрыспежьэнум, бзэр зыIурымылъ цIыкIухэр ди лъэпкъ щэнхабзэмрэ бзэмрэ дезгъэхьэха зэрыхъунум, нэгъуэщIхэм теухуа упщIэ куэд, - игу къегъэкIыж Iэсият. – Дерс нэужьым гурыIуэгъуэт лейуэ сызэрыгузэвар, сабийхэр куэд щIауэ езгъаджэу къысщыхъуати. Дерсыр яфIэгъэщIэгъуэну си упщIэхэм жыджэру жэуап къратат, адыгэбзэкIэ езгъэщIа псалъэхэр ягу ираубыдат. Языныкъуэ къуажэдэс сабийхэми анэдэлъхубзэр зэраIурымылъыр, лъэпкъ щэнхабзэм, хабзэм зэрыпэIэщIэр узыгъэгузавэщ. «Лъэпкъыр псэущ, и бзэр псэуху», - яжызоIэ си сабийхэм. ЦIыкIухэм я зэфIэкIыр кIэншэщ. Абыхэм ядэлэжьэн, зегъэужьын, я зэфIэкI къызэкъуегъэхын хуейуэ аращ.
Зэпеуэ нэужьым къэпщытакIуэхэмрэ абы хэтахэмрэ яIущIащ КъБР-м егъэджэныгъэмрэ щIэныгъэмкIэ и министр Езауэ Анзор. Зэхьэзэхуэм хэтахэм я лэжьыгъэм къыщагъэсэбэп Iэмалхэр зэрыщIэщыгъуэр, зэрыщхьэпэр абы и псалъэм къыхигъэщащ.
Къэрэшей-Шэрджэсым щекIуэкIыну кIэух зэпеуэм Iэсият мазищым щIигъуауэ зыхуегъэхьэзыр. И дерсым щIэсу зыдэлэжьэнур адыгэбзэ зымыщIэ сабийхэрщ.
Ди гуапэщ КIущ Iэсият зэпеуэм пашэ щыхъуну, фIыуэ илъагъу IэщIагъэмкIэ ехъулIэныгъэ куэд зыIэригъэхьэну!
