КъМР-ни Башчысы Казбек Коков Россейни МЧС-ни Эльбрус бийик тау излеу-къутхарыу отрядны Терскъолда орналгъан базасында кенгеш бардыргъанды.

Казбек Коков Эльбрус бийик тау излеу-къутхарыу отрядны келечилери бла тюбешгенди эм алагъа ыразылыгъын билдиргенди. Ала къыйын хауа болумлада беш минг метр бийикликден ёрге болгъан жерледе къыйынлыкъгъа тюше тургъан жолоучуланы излеп, табып энишге тюшюргендиле.

Къабарты-Малкъарны  Башчысы бла тюбешиуге  ючюнчю класслы къутхарыучула  Азаматланы Рамазан бла Михаил Стороженко, экинчи  класслы къутхарыучу Бека Цинделиани, биринчи класслы къутхарыучу Хаджиланы Анзор, къутхарыучула Атталаны Ислам бла Байдаланы Къуанч, «Минги тау» деген битеусезон турист-рекреация комплексни  келечилери, ол санда  хайырланыучу службасыны оноучусу Апсуваланы Арсен, профессионал терк-къутхарыучу бёлюмню таматасыны орунбасары Акъбулатланы Азамат эм къутхарыучу Алексей Водолазкин къатышхандыла.

«Къыйын болумлада шарайыпсыз ишигизни бардыргъаныгъыз ючюн жюрегимни ичинден сизге ыразылыгъымы билдириге сюеме, артыкъ да арт кезиуде бардыргъан излеу-къутхарыу операциягъызгъа. Ол къыйын хау болумлада ары атланыргъа сизни жигитлилигиз болмаса эди,  ёлгенлени саны андан да кёп боллукъ эди. Быллай жигер эм къаты адамланыны хайырындан, шёндю къырал аягъы юсюнде турады, ол угъай эсе битеу дуния.

Сизнича ма быллай жигит, ич дуниялары да таза, чынтты кишиликлери да болгъан адамла жашагъан къадарда, ийнанырыгъын келеди, аллайла къатындагъына болушлукъну арсарсыз берликлерине», - дегенди Казбек Коков къутхарыучулагъа айланып сёлеше.  

Ол кюн окъуна Республиканы онучусу жыйылыу бардыргъанды, анга КъМР-ни Правительствосуну Председателини биринчи орунбасары Муаед Кунижев, КъМР-ни Парламентини Председателини орунбасары Жанатайланы Салим, Россейни МЧС-ини КъМР-де Баш управлениясыны таматасы Михаил Надежин, КъМР-ни транспорт эм жол мюлк министри  Аслан Дышеков, КъМР-ни курортла эм туризм министри Мурат Шогенцуков, Эльбрус муниципал районну башчысыны къуллугъун толтургъан Сотталаны Къурман, Россейни МЧС-ни Эльбрус бийик тау къутхарыу отрядны таматасы Гулийланы Абдуллах, «Шимал Кавказны курортлары» деген акционер обществону генеральный директору Хасан Тимижев, аны орунбасары Беккаланы Хыйса, «Приэльбрусье» миллет паркны таматасыны къуллугъун толтургъан Чочайланы Малик къатышхандыла.

Казбек Коков жыйылыугъа чакъырылгъанла бла башда сагъынылгъан болумну сюзгенди эм туристлени бийик тау болумлада къоркъуусузлукъларын жалчытыуну къошакъ мадарларын, ол санда законланы бла байламлы да этерге креклисин айтханды.

Михаил Надежин жолоучуланы къоркъуусузлукъларын жалчытыу бла байламлы болгъан проблемаланы юсюнден айтханды.

Ол белгилегеннге кёре, Минги таугъа ёрлерге сюйгенлени саны арт жыллада бир да болмагъанча ёсгенди. Туристлени биргелерине барыргъа кёп регионладан адамла коммерциялы халда ол жумушну толтурургъа билдириуле бередиле, болсада, жолоучу тауну башында сынамы болмагъан адам бла  къыйын болумгъа тюшсе уа, кеси алына андан хазна болушлукъ алмай къалыргъа боллукъду. Аны бла бирге, туристлени эм аланы биргелерине баргъанланы тау тёппелеге чыгъаргъа хазырлыкъларыны юсюнден излемле бла байламлы закон жокъду.  Бир-бирде жолоучула Минги тауну башында бир сурат этер ючюн, хазырлыкълары да болмай, бийик хауа болумлагъа да къарамай, ары чыгъадыла.   

«Минги таугъа чыгъардан алгъа он кюннге жууукъ ол тийреледе турургъа керексе, турист фирмала уа эки, не да тёрт кюнню айтып, адамланы саулукъларын, жашауларын да къоркъуугъа саладыла. Аллай иш бла кюрешген фирмаланы законнга тийишлиликде, аттестацияларын этерге керекди», - дегенди ол.

Надежин гидлени хазырлауну тынгылы халда бардырыргъа, андан сора да аланы аттестациялауну законнга тийишлиликде, МЧС-ни профессионал службаларында ётдюрюлгенча  этерге кереклисин айтханды.

Ол, тау тёппеге чыкъгъан къауумланы контроль этерге кереклисин да чертгенди.  Гулийланы Абдуллах Терскъолда гидлени школасын ачаргъа кереклисин айтханды, аланы бийик тау къутхарыу отрядны келечилери окъутургъа эм юйретирге боллукъ эдиле.  Дагъыда Гулий улу ол кюн таугъа чыгъып къыйынлыкъгъа тюшген къауум жиберген кемчиликлени юсюнден айтханды:  уллу къауумну биргесине аз гид болгъанды,  аны бла бирге бу ёрлеуню къурагъанла, хауа болумланы эсге алмагъандыла, профессионал билимлери да болмагъанды, къоркъуусузлукъну жалчытыр мадарланы этмегендиле, ол жерле бла шагъырей да болмагъандыла.   

Казбек Коков Правительствогъа къысха болжалны ичинде туристлени бийик тау болумлада къоркъуусузлукъларын жалчытыу бла байламлы, ол санда законнга тийишлиликде ишчи къауум къураргъа буюуру бергенди.

 «Айтылгъан затланы юсюнден излемлени къатыландырыуну бир мураты барды – бизге келген туристлени къоркъуусузлукъларын жалчытыуду», -дегенди Къабарты-Малкъарны Башчысы.

 Бизни корр.