Россей Федерацияны Президенти Владимир Путин орта кюн, 29 февральда, Федерал Жыйылыуну аллында Посланиясы бла сёлешгенди. Аны баш магъаналы оноулары бла окъуучуларыбызны шагъырей этебиз.
Аскер операциягъа къатышханлагъа
СВО-ну ветеранлары, дагъыда солдатла бла офицерле 1 мартдан башлап «Жигитлени заманы» деген энчи кадрла программагъа къатышыргъа сюйгенлерини юслеринден жазып билдирирге боллукъдула.
СВО-гъа къатышханла РФ-ни баш магъаналы бийик окъуу юйлерине окъургъа бек алгъа алынырыкъдыла.
Энчи аскер операцияны ветеранларына жамауатда, билим бериуде, къырал компаниялада, бизнесде бла къырал управленияда энчи эс бурулургъа керекди.
Энчи аскер операцияны ветеранларына РФ-ни Сауутланнган кючлеринде къуллукъларын кётюрюуде энчи онгла берилликдиле.
Юйюрню юсюнден
Халкъны санын ёсдюрюу жаны бла къошакъ мадарла этилликдиле.
«Юйюр» деген жангы миллет проект жашауда бардырыллыкъды.
Президент 2030 жылгъа РФ-ни кёп сабийли юйюрлерини араларында къолайсызланы санын эки кереге азайтыргъа деп, аллай борч салгъанды.
Сабийле аз туугъан регионла юйюрлеге этилген болушлукъну кёбейтиуге 75 миллиард сом чакълы аллыкъдыла.
Алты жыл толмагъан сабийлери болгъан юйюрлеге юйюр ипотека жаны бла ставка кётюрюллюк тюйюлдю.
Ючюнчю сабий туугъанда, ипотеканы тёлеуге 450 минг сом бериуню юсюнден оноу 2030 жылгъа дери созулады.
Аналыкъ ахчаны тёлеу, бек аздан, 2030 жылгъа дери созуллукъду, андан сора да, экинчи сабий туугъанда, налогдан кетерилген ахчаны ёлчеми эки кереге ёсерикди, ючюнчю эм андан да кёп сабий туугъанда, ол ёлчем бютюн кётюрюллюкдю.
Къошакъ проектле
«Узакъ ёмюрлюлюк эмда тирилик» деген жангы миллет проект жашауда бардырылып башланады.
Россейде узакъ ёмюрлюлюк 2030 жылгъа орта эсеп бла 73 жылдан 78 эмда андан да кёп жылгъа дери, бара-баргъанда уа 80 эмда андан эсе кёп жылгъа дери созулургъа керекди.
Жууукъ 6 жылда саулукъ сакълауну махкемелерин ишлеуге, жангыртыугъа эмда керекли затла бла жалчытыугъа къошакъ халда 1 триллион сомдан артыкъ бёлюнюрюкдю.
Мектеплени тынгылы жангыртыугъа къошакъ халда 400 миллиард сом бёлюнеди. Мектепледе медицина кабинетле ачыллыкъдыла.
2025 жылда сабий садлагъа тынгылы ремонт этиуню программасы толтурулуп башланырыкъды.
Энтта да, бек аздан, 150 мектеп бла 100 сабий сад ишленирикдиле.
«Россейни жаш тёлюсю» деген жангы миллет проект къолгъа алынырыкъды.
2024 жылны 1 сентябринден башлап мектепледе бла колледжледе директорланы сабийлени юйретиу жаны бла кенгешчилерини хакъларына ай сайын 5 минг сом къошуллукъду.
Сабийлеге окъуу жаны бла жетген ауурлукъ артыкъ уллу болмазгъа эмда тенг болургъа керекди.
Мектепледе окъуу программала, экзаменледе уа соруула башха-башха болуп, ата-аналагъа сабийлерине репетиторла тутаргъа тюшгенин Президент кемчиликге санап, тийишли мадар этерге буюргъанды.
Усталыкъ сайларгъа себеплик этиу жаны бла иш мектепледе кючленирикди.
«Кадрла» миллет проект жашауда бардырылып башланырыкъды.
Бийик эмда орта профессионал билим бериу махкемелени мекямларына тынгылы ремонт этиуню эмда аланы керекли затла бла жалчытыуну программасы жарашдырыллыкъды.
Промышленностьну аякъландырыу
Промышленностьну айнытыугъа къошакъ халда 300 миллиард сом берилликди эмда бийик хайырлы технологиялы проектлеге тутхучлулукъ этилликди.
Тюрлю-тюрлю бёлюмледе, ол санда космос эмда атом жаны бла да, башхаладан артха къалмазча амалла жарашдырмай жарарыкъ тюйюлдю.
Сырьёдан эмда энергетикадан тышындагъы экспортну РФ-де 6 жылны ичинде юч кереге ёсдюрюрге керекди.
2030 жылгъа дери къыралда энтта да, бек аздан, 100 технопарк къураллыкъды.
Россей 6 жылны ичинде компаниялагъа илму-тинтиу эмда сынау-конструктор ишлерин бардырыугъа эмда промышленность ипотекагъа субсидия халда 120 миллиард сом бёллюкдю.
2030 жылгъа РФ-ни баш магъаналы бёлюмлерине этилген инвестицияланы ёлчемин 70 процентге дери ёсдюрюрге керекди.
Бийик хайырлы ата журтлу товарланы санын жууукъ эки жылда эки кереге кёбейтирге керек боллукъду.
Бизнес
2025 жылны 1 январындан башлап бизнесни тинтиуге мораторий кетериледи эмда бизнесни тинтиу бизнес ырысхыгъа бла адамланы саулукъларына хата келтиргенине бла къалгъанына кёре бардырылыргъа керекди.
2025 жылдан башлап налог салыуну тынч амалына кёче тургъан компаниялагъа тёлеулени ёлчеми аз-аз кётюрюле барлыкъды.
Уллу бизнеслери болгъанла беш жылдан бир кере жарым жылгъа кредитлерин тёлемезге боллукъдула. Аны ючюн аланы кредит атлары игилей сакъланырыкъды.
Россей будайны сатыу жаны бла алчылыкъны тутады, аш-азыкъ бла эм кёп жалчытхан 20 къыралны санына киреди.
2030 жылгъа Россейни АПК-сы тёрт кереге, экспорт а 1,5 кереге ёсерча этерге керекди.
Регионлагъа къайгъырыу
Регионланы бюджет кредитлерине кёре борчларыны ючден экиси кетерилликди.
Аны бла бирге регионла Россейни бюджетине къайтаргъан кредит ахча субъектлени айныуларына жангыдан къайтарыллыкъды.
Шахарланы айнытыуну мастер-планларыны программасы кенгертилликди эмда анга 2 мингден артыкъ шахар кирликди.
Маданият хазнала
Президент маданият хазнагъа саналгъан объектлени сакълауну право мурдорун къураргъа, аланы 20 жылны ичинде сакълауну программасын жарашдырыргъа буюргъанды.
Алты жылны ичинде кинода, интернетде эмда социал сетьледе жарыкъландырыу, билим бериу, тарых проектлени бардырыргъа 100 миллиард сомдан артыкъ бёлюнюрюкдю.
«Пушкинская карта» программа кенгертилликди.
2025 жылда «Элде маданият ишчи» деген жангы программа башланады.
Инфраструктура игилендирилликди
ЖКХ-ны ишин жангыча къураугъа 2030 жылгъа дери 4,5 триллион сом къоратыллыкъды.
Терек бахчачыланы биригиулери газ тартыуну социал программасына кирликдиле.
2030 жылгъа дери субъектле жангы автобусладан, троллейбусладан бла трамвайладан дагъыда 40 мингин аллыкъдыла.
150 миллиард сом жамауат транспортну жангыртыугъа къоратыллыкъды.
Мектеплеге ата журтлу автобусла алыргъа 66 миллиард сом бёлюнюрюкдю.
Президент Министрлени Кабинетине «Джубга-Сочи» автомобиль жолну ишлерге ахча мажарыуну онгларын тинтирге буюргъанды.
Экология
Россейде 2021 жылдан бери агъачлада терекле къырылгъанларындан эсе кёп салынадыла.
Хауаны ууландыргъан затла эки кереге, череклени бла кёллени кирлендириу да эки кереге азайтылыргъа керекдиле.
Путин Россейде Экологияны бла табийгъатны сакълау бла байламлы проектлени фондун къурауну дурус кёргенди.