Энчи аскер операцияны соруулары бла байламлы ишчи къауум СВО-гъа къатышханлагъа бла аланы юйюрлерине регион себепликни бирикдирилген мадарларын хазырлагъанды. Анга 20 тюрлю жумуш киргенди.

Регион себепликни бирикдирилген мадарлары субъектледе болгъан хайырлы сынауланы мурдорунда къуралгъандыла. Аланы сингдириу тинтилгенлей турлукъду. Ай сайын ишчи къауум Президентге ол къалай тамамланнганын белгили этип турлукъду. Аны юсюнден къауумну башчысы, «Единая Россияны» генсоветини таматасы Андрей Турчак айтханды.

- Себепликни мадарларыны асламына къошакъ ахча бёлюрге керекмейди. Сёзге, энчи аскер операциягъа къатышханланы сабийлерин  школгъа дери билим бериу учрежденияда  жерле бла жалчытыу, аланы тюрлю-тюрлю секциялагъа, кружоклагъа чырмаусуз жаздырыу, кёп сабийли юйюрлени льготаларын сакълау (балаладан бири ауушхан кезиуде) эм башхала,-дегенди Турчак.

Болсада ахча керекли жумушла да бардыла, ала кеслерини магъаналылыкъларын кёргюзтгендиле эмда регионланы асламында толтуруладыла. Аланы арасында энчи аскер операциягъа  къатышханланы сабийлери  жылы аш бла жалчытылынадыла (5-10 классланы эм орта профессионал билим бериу учрежденияланы окъуучулары). Бу жаны бла жумушла къыралны 50 регионунда тамамланадыла. Андан сора да жашау журт-коммунал жумушла ючюн къоранчланы бир кесегин артха къайтарыу, сабий сад ючюн тёлеулени кетериу, транспорт налогга льгота дегенча мадарла да хайырлылыкъларын  кёргюзтгендиле.

Бир-бир регионлада мобилизациягъа тюшгенлени юйюрлерине социал-медицина  патронаж мадар кийирилгенди. Анга къатышханлагъа болушлукъ сау кюнню бериледи. Дагъыда аскерчилеге бла аланы юйюрлерине  реабилитация программала хазырланнгандыла.

Бир-бир регионлада энчи операциягъа къатышханны социал паспорту сингдирилгенди. Ишчи къауум бу мадарны кенгертирге кереклиси  жанлыды.  «Анга уа социал келишим, саулугъуна керекли багъыу, жашау болумун игилендириу эм башха жумушла кийирилгендиле. Аллай паспортланы юлгюлери хазырдыла. Бу амал юйюрге керекли болушлукъну ачыкъларгъа, ала бла байламлыкъла жюрютюрге, кемчиликлени къысха заманны ичинде тамамларгъа онг берликди»,- дегенди Андрей Турчак.

Социал паспорт къалай сингдирилгенине, регионлада себепликни мадарлары къалай толтурулгъанларына контрольну ишчи къауум Правительствону координация арасы бла бирге толтурлукъду.

«Ата журтну къоруулау» къырал фондну башчысы Анна Цивилева энчи аскер операциягъа къатышханлагъа  бла аланы юйюрлерине регионлада себепликни бирикдирилген мадарлары кийирилликлерини тюзлюгюн белгилегенди. 

Аны айтханына кёре, фонд аскерде къуллукъ этип  эркин болгъанлагъа бла аланы юйюрлерине болушады. «Ол санда медицина эм социал реабилитация, дарманла эм реабилитация техника бла жалчытыу, психология болушлукъ, санаторийледе багъыу, иш бла жалчытыу эм башха мадарла толтуруладыла. Аны бла бирге уа аскерчилени ёсюп келген тёлюню патриот ниетлеге юйретиу ишге къатышдырыргъа, жамауат жашаугъа сингдириге керекди», - дегенди ол.

Анна Цивилева бюгюнлюкде регионлада себепликни мадарлары бирча  болмагъанына эс бургъанды. «Жашла бир окопда олтуруп, хакълары уа башха болгъан кезиуле бардыла. Аскерден къыяу табып къайтханла бла да алай – хар субъектде да къырал болушлукъ бирча тюйюлдю. Аны ючюн бирикдирилген мадарла керекдиле – барысына да бирча эм тюзлюк бла», - дегенди ол.

Андрей Турчак энчи аскер операциягъа къатышханлагъа бла аланы юйюрлерине болушлукъну федерал мадарларыны тизмеси кенгертиллигин белгилегенди. Бюгюнлюкде уа 130 федерал мадар барды: жашау журт, медицина, налог, транспорт льготала, кредит каникулла, административ жууапха тартыуну тохтатыу, жашау журт тёлеулеге борч ючюн тазирни кетериу эм башхала.    Андрей Турчак айтханыча, ишчи къауум аланы кенгертир мурат бла  законлагъа тийишли тюрлениулени хазырлайды.

Эсигизге салайыкъ, СВО-ну соруулары жаны бла парламент координация къауум РФ-ни Президетини башламчылыгъы бла къуралгъанды. Анга федерал парламентни эки палатасыны, Къоруулау министерствону келечилери,  жамауат организацияланы къуллукъчулары, аскерчи журналистле киргендиле.

КъМР-ни Башчысы, «Единая Россияны» регион бёлюмюню секретары Казбек Коков «муниципал сагъатланы» чеклеринде аскерчилеге болушлукъну сорууларын дайым да сюзгенин белгилерчады. Ахыргъы кенгешде Казбек Валерьевич СВО-гъа къатышханланы бла аланы юйюрлерини жумушларын тамамлау артыкъда магъаналы болгъанын чертгенди.

- Энчи аскер операция башланнган кезиуден бери республикалы бюджетден тюрлю-тюрлю тёлеулеге 400 миллион сом къоратылгъанды. Правительствону резерв фондундан мобилизация бла чакъырылгъанланы кереклерине 38 миллион сом бёлюннгенди… Энтта къайтарып айтама, аскерчилеге бла аланы юйюрлерине болушлукъ – бизни баш борчубузду,-дегенди регионну оноучусу.

Жууукъ кезиуде республикада «Ата журтну къоруулаучусу» къырал фондну бёлюмю ачыллыгъын да айтханды Казбек Коков. «Ол СВО-гъа къатышханлагъа эм аланы юйюрлерини жашауларын игилендирир мурат бла къуралгъанды. Президентибизни фондну къурау жаны бла башламчылыкъларын бла оноуларын тюзге санайбыз. Аны чеклеринде уа республикада «Жигитлени сабийлери» проект тамамланып башлагъанды. Ол аскерчилерибизни сабийлерине не жаны бла да себеплик этер мурат бла ишлейди», - деп къошханды Казбек Коков.

Басмагъа Тикаланы Фатима хазырлагъанды.