«Proxima c» зыфIаща планетэщIэ.

Астрономие.

Дызэрыщыгъуазэщи, ди Дыгъэм ирагъэщхьу нэхъ къыпэгъунэгъу дыдэщ Проксима Центавра зи фIэщыгъэ вагъуэ жьэражьэр.
Фигу къэдгъэкIыжынщи, абы и деж 2016 гъэм астрономхэм къыщагъуэтауэ щытащ гъащIэ здэщыIэнкIэ хъуну зыхуагъэфащэ, и инагъ-и цIыкIуагъкIэ ЩIы Хъурейм хуагъадэ, нэхум зэрызидз псынщIагъкIэ къэдбжмэ, илъэси 4-кIэ тпэжыжьэ планетэ телъыджэ.
Иджы, мис аргуэру, хьэршым а и Iэгъуэблагъэм ипэрейм ещхь планетэ щыIэнкIэ зэрыхъунур къыжаIащ Чили къэралым щылажьэ астрофизикхэм.
ЩIэныгъэлIхэр зэрыкIэлъыплъа зэман тIэкIум къызэригъэлъэгъуамкIэ, къахутам и хьэлъагъыр ди ЩIы Хъурейм ейм еплъытмэ хуэди 6-кIэ нэхъыбэщ, зэпха и «дыгъэм» дыдейр зэрыпэжыжьэм нэхърэ хуэдэрэ ныкъуэкIэ пыIудзащ (Марсыр Дыгъэм зэрыпэIэщIэм хуэдизкIэ).
ПланетэщIэр хьэршым зэритым япэ дыдэу гу лъатащ Чили къэралым и La Silla обсерваторием щыIэ Harps спектрографым пыщIа, зи зэпрыупIэр метри 3,6-рэ хъу телескопым и фIыщIэкIэ.
Къыхэгъэщыпхъэщ, зи гугъу тщIы къэхутэныгъэм щыхьэт техъуэн мурыдыр яIэу, Италием и Турин къалэм дэт, АстрофизикэмкIэ лъэпкъ институтым (INAF) и IэщIагъэлIхэмрэ Крит хытIыгум щылажьэ щIэныгъэлIхэмрэ езыхэм я къарукIэ зи цIэ къитIуа Проксима Центавра вагъуэм къыпкърыкI нурым зэрыкIэлъыплъар икIи абы и Iэгъуэблагъэм етIуанэ планетэ зэрыщыIэр шэч къызытумыхьэжыну абыхэми къызэралъытар.
ЩIэныгъэлIхэр зэрызэгурыIуам тету «Proxima c» зыфIаща планетэщIэм япэ дыдэу и гугъу зыщIар Science Advances журналырщ.

КЪУМАХУЭ Аслъэн.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

26.04.2024 - 09:05

УЭРАМЫР КЪАГЪЭЩIЭРЭЩIЭЖ

Бахъсэн щIыналъэм хыхьэ Дыгулыбгъуей къуажэм мы махуэхэм щызэрагъэпэщыж Бахъсэным и цIэр зезыхьэ уэрам нэхъыщхьэр.

26.04.2024 - 09:03

ОЛИМП ЧЕМПИОНЫР ЯЩЫГЪУПЩЭРКЪЫМ

Олимп джэгухэм я чемпион Новиков Сергей и фэеплъ дунейпсо зэхьэзэхуэ универсальнэ зауэмкIэ (Унифайт) Мэзкуу областым и Домодедовэ къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ.

26.04.2024 - 09:03

КУБОКЫР КЪЫЗДАШЭ

Краснодар крайм иджыблагъэ щрагъэкIуэкIащ Кубаным и Кубокыр футболымкIэ къэхьыным хуэунэтIа зэхьэзэхуэ зэIуха. Саугъэт лъапIэм щIэбэнащ къэралым и щIыналъэхэм щыщ ныбжьыщIи 150-м щIигъу.

25.04.2024 - 09:15

ХЭКУР ФIЫУЭ ЛЪАГЪУНЫМ ХУАУЩИЙ

Урысей гвардием и управленэу КъБР-м щыIэм и лэжьакIуэхэр щыIащ Бахъсэн щIыналъэм хыхьэ ХьэтIохъущыкъуей къуажэм дэт, Урысей гвардием и СОБР-м и лэжьакIуэ, зи къалэн зыгъэзащIэу хэкIуэда Дыкъынэ Зам

25.04.2024 - 09:03

ЩIЫМ И МАХУЭ

«ЩIым и махуэ» зыфIащар 1971 гъэм япэ дыдэу США-м щагъэлъэпIащ. АбыкIэ жэрдэмыр къыхэзылъхьауэ щытар ЮНЕСКО зэгухьэныгъэрщ.