Дэрэжэгъуэм къыпещэ!

«Спартак-Налшыкым» и фащэр адыгэ ныпым егъэбжьыфIэ.
(Премьер-лигэм дыщыхэта гуимыхуж илъэсхэр. 2007 гъэ)
Премьер-лигэм щыхэтыну етIуанэ илъэсыр «Спартак-Налшыкым» нэхъ къызэрехьэлъэкIынур гурыIуэгъуэт. Гъэ кIуам зыхуеину очко бжыгъэр къацIыхухукIэ зэригъэпэщри, ар гуп нэхъыщхьэм къыхэнат. Абы къыдэкIуэу Къэбэрдей-Балъкъэрым и командэ нэхъыщхьэм и джэгукIам куэд дихьэхат икIи ебгъуанэ увыпIэр кIэух турнир таблицэм зэрыщиубыдар зыми игъэщIэгъуатэкъым.
Зэхьэзэхуэр иуха иужькIэщ налшыкдэсхэр гугъуехь нэхъыщхьэхэм щаIууар. Псом япэрауэ, яIа ехъулIэныгъэхэм папщIэ хуагъэува саугъэтхэр яхуемытыж хъуащ (хэт ищIат ди командэм апхуэдиз очко зыIэригъэхьэфыну?!). Дауи, псалъэмакъ къаIэтащ. Апхуэдэуи Iуэхур кIыхьлIыхь щыхъум, ди футболистхэм нэхъыфI къалъыхъуэу щIадзащ. ФIыуэ зыкъызэрагъэлъэгъуам папщIэ абыхэм ящыщ дэтхэнэми щIэупщIэ иIэт. КъищынэмыщIауэ, «Спартак-Налшыкым» контракткIэ адэкIэ зэремыгъэбыдылIам икIи абы щхьэкIэ я уасэр хэпщIыкIыу зэрыпудым ди щIалэхэм къащIэупщIэхэм я бжыгъэм хигъахъуэрт. Шэч хэлътэкъым апхуэдэхэр зыIэрагъэхьэну ди хьэрхуэрэгъухэм ящыщ куэди ерыщу зэрыхущIэкъуам. АбыкIэ IуэхугъуитI зэуэ зэфIагъэкIырт. Япэрауэ, ахэр зыхэта командэм зы соми иратын хуейтэкъым. ЕтIуанэрауэ, я хьэрхуэрэгъухэм ящыщ зыр нэхъ къарууншэ ящIырт.
2007 гъэм екIуэкIыну зэхьэзэхуэм щIидзэн и пэкIэ футболист нэхъыфI 13 «Спартак-Налшыкым» хэкIыжащ. Абыхэм ящыщу 11-р - гъуащхьэтет Чихрадзе, гъуащхьэхъумэхэу Битокъур, Мостовойр, Скворцовыр, Джефтон, гъуащхьэхъумэныкъуэхэу Мичковыр, Гогуа, Концедаловыр, гъуащхьауэхэу Сердюковыр, Порошиныр, Корчагиныр - сыт щыгъуи ди командэм и тегъэщIэнхэт. Гъэмахуэм абыхэм иджыри цIыхуи 8 яхыхьэжащ. Мостовой, Мичков, Сердюков сымэ я гъусэу джэгуну «Томь»-м кIуащ Евсиковыр, «Луч-Энергия»-м Чихрадзе гъусэ щыхуэхъуащ Гвазавэрэ, Ланькорэ. ВладивостоккIэ иунэтIащ илъэс ныкъуэкIэ «Шинник»-м щыIа Скворцовми.
Псом нэхърэ нэхъ гухэщIыр а псоми ди командэм зы сомкIи и фейдэ лъэпкъ зэрыхэмылъарщ. Уеблэмэ, премьер-лигэм къыхэнэнымкIэ и хьэрхуэрэгъу нэхъыщхьэ «Томь»-мрэ «Луч-Энергия»-мрэ «Спартак-Налшыкым» и футболист нэхъыфI плIырыплI яхыхьат. Гъэ кIуам щыIа зэхьэзэхуэм я зэIущIэхэм ящыщу и ныкъуэм нэхъ мыхъуми щыджэгуауэ Налшык къэнар Джудовичрэ Пилипчукрэт.
Дэтхэнэ зы командэм и дежкIи ар удынышхуэщ. Ауэ абыи ириудакъым «Спартак-Налшыкыр». Красножан Юрэ зи пашэ тренер гупым зэман кIэщIым командэщIэ къызэрагъэпэщащ икIи, хэтым и нэхъыбэр зэрызэрызэхуэзэрэ тхьэмахуитI-щы фIэкIа мыхъуами, япэ зэIущIэхэм къагъэлъэгъуащ ар игъэкIуэтыгъуафIэ зэрымыхъунур. Нэхъапэм мащIэ дыдэм фIэкIа ямыцIыхуу щыта Рикардэ, Радич, Амисулашвили, Роденков, Файзулин, Самсонов, Ятченкэ, Шумейкэ сымэ, нэгъуэщIхэри лъэ быдэкIэ утыку ихьащ. Зэхьэзэхуэм щIидзэн и пэкIэ IэщIагъэлIхэм премьер-лигэр «зрагъэбгына» Къэбэрдей-Балъкъэрым и командэм 2006 гъэми хуэдэу очко куэд къимыхьыфми, нэхъыбэм зэхащIащ ар игъэкIуэтыгъуафIэ зэрымыхъунур.
ИкIэм-икIэжым «Спартак-Налшыкыр» къэралым футболымкIэ и гуп нэхъыщхьэм къыхэна къудейкъым, атIэ иджыри зэ наIуэ ищIащ мылъкушхуэ дыдэр зи щIэгъэкъуэн хьэрхуэрэгъухэм зэщIэгъэуIуэныгъэрэ псэемыблэжыныгъэкIэ уазэрыпэщIэтыфынур. КъищынэмыщIауэ, Урысей Федерацэм и щIалэгъуалэ командэ къыхэхам тегъэщIапIэ нэхъыщхьэ 2007 гъэм хуэхъуар Налшык щыджэгухэрщ. Файзулиныр, Самсоновыр, Ятченкэ, Роденковыр, Къэжэрыр сыт щыгъуи абы ирагъэблагъэ хъуащ. Апхуэдэ щIэблэщIэфI ЦСКА-ми, «Спартакми», «Локомотивми», «Динамоми», «Зенитми» яIакъым.
2007 гъэм екIуэкIа зэпеуэм «Спартак-Налшыкым» и унафэщIхэри нэхъ хуэхьэзыру къыщIэкIащ. Абыхэм контракткIэ футболист нэхъыфIхэр зрагъэбыдылIащ икIи ахэр нэгъуэщIхэм яхыхьэн хуей хъумэ, я фейдэ хэлъу фIэкIа дяпэкIэ яутIыпщынутэкъым. АдэкIэ илъэс къэс цIыху тIощIым нэблагъэ налшыкдэсхэм зэрыхэмыкIыжынум шэч хэлътэкъым, апхуэдэхэр зэрымымащIэнур гурыIуэгъуэми.
ХэкIыжахэми я нэхъыбэм къагъэзэжыну зэрыхуеяри ябзыщIыртэкъым. Щхьэусыгъуэ нэхъыщхьэр Налшык щыIэ зэхэтыкIэфIым хуэдэ нэгъуэщI щIыпIэхэм зэрыщримыхьэлIарщ. Хэтыт 2007 гъэм фIыкIэ зи цIэ къриIуэжыр илъэс кIуам уей-уей жезыгъэIэу щытахэу Корчагиным, Концендаловым, Мостовойм, Гогуа, нэгъуэщIхэми?! Ди жагъуэ зэрыхъути, абыхэм яхэтт Къэбэрдей-Балъкъэрым къыщалъхуахэу, топ джэгуным зыщыхуезыгъэсахэу Битокъу Тимуррэ Чихрадзе Александрри. Ахэри 2007 гъэм премьер-лигэм зэрыщытлъагъужа щыIэкъым.
«Спартак-Налшыкыр» профессионал футбол клубу зэфIэувэ къудейуэ арат. Абы къыхэкIыу шыщIэныгъэхэри и мащIэтэкъым. Апхуэдэу щыт пэтми, ар гъуэгу захуэм теуват. Щыхьэту урикъунт 2007 гъэми ар премьер-лигэм зэрыщрамыгъэкIуэтыфар икIи, гугъуехь куэд пылъами, гуп нэхъыщхьэм къызэрыхэнар.
Псом ящхьэрати, ди щIыпIэм къыщалъхуа, топджэгум зыщезыгъэса щIалэщIэхэр лъэ быдэкIэ утыку къихьэ хъуащ. абыхэм ящыщу япэ дыдэу къыхэжаныкIащ Узденов Роман, Санкт-Петербург щыIэу «Зенит»-м и гъуэр хигъащIэри. Мыгувэу ДзыхьмыщI Марати премьер-лигэм зыкъыщызэкъуихащ. Краснодар къикIа «Кубань»-м худигъэкIа топ закъуэр ирикъуащ ди командэм текIуэныгъэр къихьынымкIэ.
Гъуащхьэхъумэныкъуэ Мэшыкъуэ Аслъэн 2007 гъэм мызэ-мытIэу «Спартак-Налшыкым» и капитану щытащ. Ар дэтхэнэ зы футболистым и дежкIи щIыхьышхуэщ. Кэнжэ щыщ щIалэщIэм и Iэзагъым зэрыхигъахъуэр нэрылъагъут. 2006 гъэм премьер-лигэм щекIуэкIа зэIущIэ 14-м ар хэтамэ (нэхъыбэм зэман кIэщIкIэ), къыкIэлъыкIуэ илъэсым а бжыгъэр хуэдитIым нэблагъэкIэ игъэбэгъуащ икIи 27-м нигъэсащ. Псом ящхьэращи, зыхэт гупым дзыхь къыщыхуащI икIи капитану щытыну къыщыхуагъэфащэ щыIащ.
- Мэшыкъуэр пашэу щытыну къалъхуам хуэдэщ, - жиIат Аслъэн щхьэкIэ «Спартак-Налшыкым» и тренер нэхъыщхьэ Красножан Юрэ. - Абы гупыр къызэщIегъэуIуэф икIи трегъэгушхуэф.
Апхуэдэ псалъэ гуапэхэр уи ныбжьыр илъэс 23-рэ фIэкIа мыхъуауэ къэблэжьыну тынштэкъым.
Зэхьэзэхуэм и етIуанэ Iыхьэм «Спартак-Налшыкым» лъэ быдэкIэ къыхыхьащ Къэжэр Назир. Нарткъалэ и «Нартым», Мэзкуу и «Спортакадемклуб»-м, Марсель и «Олимпик»-м зыщызыгъэса щIалэщIэр псынщIэ дыдэу премьер-лигэм щынэхъыфIхэм ящыщ зы хъуащ. Назир и Iэзагъым, псынщIагъым, IэкIуэлъакIуагъым, къикIуэт зэримыщIэм куэдым гу лъатащ. Мыгувэу къэралым и щIалэгъуалэ командэ къыхэхам ирагъэблагъэри, абыи хъарзынэу щыджэгуащ.
КъыщыхэжаныкIыну Къэжэрым щыхузэфIэкIащ премьер-лигэми, кубокми, командэ къыхэхами. Назир топ зыхудигъэкIахэм ящыщщ Мэзкуу и «Динамо»-м, Томск и «Томь»-м, ЦСКА-м, Къэзахъстаным и щIалэгъуалэ командэ къыхэхам я гъуащхьэтетхэр.
Псом хуэмыдэу абы фIэфIу къыпщыхъурт «иужь псалъэр» зэIущIэм щыжиIэну. Апхуэдэ гурыщхъуэ уигъэщIырт Къэжэрым топ дигъэкIмэ, нэгъуэщI и гъусэхэм ар зэрахузэфIэмыкIыжым. Феплъыт фэри: 2007 гъэм Назир къыщыхэжаныкIа зэIущIэ псоми абы дигъэкIа топыр зыхэтхэм я дежкIэ иужьу къэнащ. Апхуэдэу къэхъуащ 4:1-уэ «Динамо»-р, 4:0-у Къэзахъстаным и командэ къыхэхар щыхагъэщIами, 1:2-уэ ЦСКА-р къащытекIуами, 1:0-у «Томь»-м щефIэкIами.
Къэжэрыращ иужь топыр щыдэзыгъэкIар зыхэта премьер-лигэмрэ кубокымрэ ехьэлIа зэхьэзэхуэхэр «Спартак-Налшыкым» 2007 гъэм щызэхуищIыжми. Джэгум и пэщIэдзэм Назир ЦСКА-м худигъэкIа топым къахуихь текIуэныгъэр ди щIалэхэм яхуэмыхъумэу кубокым щIэбэныныр къагъэувыIэн хуей хъуами, «Томь» и гъуэр зэрыхигъэщIам налшыкдэсхэр гуп нэхъыщхьэм къыхинащ.
 «Спартак-Налшыкым» и фащэр ящыгъыу 2007 гъэм премьер-лигэм щыджэгуащ къэрали 8-м щыщ футболист 32-рэ. Дауи, нэхъыбэ дыдэр Урысей Федерацэм и цIыхухэрат. Ди къэралым щыщу Къэбэрдей-Балъкъэрым и щIыхьыр зыхъума 23-м яхэтащ адыгэу 5-рэ зы балъкъэррэ. Ахэр гъуащхьэхъумэ ХъуакIуэ Къаплъэн (1 джэгуащ), гъуащхьэхъумэныкъуэхэу Мэшыкъуэ Аслъэн (27), Джэтэрывэ Къазбэч (5), гъуащхьауэхэу ДзыхьмыщI Марат (13) Къэжэр Назир (13), Узденов Роман (14) сымэщ. 2006 гъэм ди командэм хэту джэгуар адыгиплIщ: Битокъу Тимур (24), Къудей Леонид (9), Мэшыкъуэ Аслъэн (14), Балэ Рустам (1).
Аращи, 2006 гъэм елъытауэ «Спартак-Налшыкым» хэта адыгэхэм я бжыгъэми, ахэр псори зэхэту джэгупIэ губгъуэм къызэрихьами хэхъуат. Ар Iуэхугъуэ гуапэт икIи адэкIи ефIэкIуэну дыщыгугъырт.
Балъкъэрхэми ирагъэфIэкIуащ. 2006 гъэм ди командэм хэту зыри мыджэгуамэ, къыкIэлъыкIуэ илъэсым Узденов Роман 14-рэ губгъуэм къихьат икIи зы топ дигъэкIат.
«Спартак-Налшыкым» 2007 гъэм щыджэгуахэм ящыщу тIурытI Куржымрэ (Амисулашвили, Гвазавэ) Украинэмрэ (Пилипчук, Шумейкэ) щыпсэурт. Зырыз къикIат Сербием (Радич), Черногорием (Джудович), Словением (Матич), Бразилием (Рикардэ), Белоруссием (Ланько).
Топджэгум дихьэхыу къытхуеблэгъахэми я гугъу щIыпхъэщ. Абыхэм я нэхъыбэр мамыру, хабзэ яхэлъу къакIуэрти кIуэжырт. АрщхьэкIэ Мэзкуу и «Спартак»-мрэ ЦСКА-мрэ дэщIу Налшык къыщитIысыкIахэм сыт щыгъуи бэлыхь дыхагъэтт. Ахэр зэрыхьэлыншэм икIи щIыкIейуэ зэрызащIым псори щыгъуазэт. Уеблэмэ, Урысейм и закъуэтэкъым мэзкуудэсхэм напэтех щалэжьыр, атIэ Европэми куэд щIауэ IейкIэ зыкъыщрагъэцIыхуат.
А псоми щыгъуазэ Урысейм и Футбол Зэгухьэныгъэм и унафэщIхэм итIанэми мэзкуудэсхэм ди деж лей къащытехьауэ дагъэкъуаншэну хэтащ. КъагурыIуэртэкъым Къэбэрдей-Балъкъэрым игъащIэ лъандэрэ щыпсэухэм я пщIэр зэраIыгъыжыр икIи щIыкIейрэ хьэлыншэу закъыхуэзыщIыу къэкIуахэм хьэщIагъэ зэрыкIэлъызэрамыхьэр. Апхуэдэхэм сыт щыгъуи яхуэфэщэн жэуап ягъуэтырт.
КъищынэмыщIауэ, премьер-лигэм щыджэгуахэм ящыщу «Спартак-Налшыкым» и закъуэщ 2007 гъэм пенальти еуэну Iэмал зрамытар. КъыпщыхъункIи хъунщ метр пщыкIузым и деж щыту гъуэм еуэну ди щIалэхэм къамылэжьауэ. Ауэ Налшык щекIуэкIа зэIущIэхэмрэ телевизоркIэ къагъэлъэгъуахэмрэ тепщIыхьмэ, апхуэдэ Iэмал судьяхэм кърамытауэ арат. Абы щыгъуэми, «Спартак-Налшыкым» и гъуэм щэнейрэ пенальти кърагъэуати, тIур зэрыщхьэусыгъуэншэр наIуэ дыдэт.
Хьэлэмэтрати, премьер-лигэм зэрыхэтым япэ илъэситIым къриубыдэу Къэбэрдей-Балъкъэрым и командэр зэи Налшык щыIэу метр 11-м и деж щыту гъуэм еуакъым. Судьяхэр зыкIи къызэрытфIэмылIыкIыр икIи я дэIэпыкъуныгъэ зэи зэрыдимыIэр абы IупщIу къигъэлъагъуэрт. Уеблэмэ, Iуэхур зэрыщытыр нэгъуэщIущ.
Къытхузэгуэп Мэзкуу щыщ журналистхэм я нэхъыбэм дагъэулъиину къытрагъадзэ тхыгъэхэр абы хэбгъэхьэжмэ, залымыгъэкIэ премьер-лигэм дафIыхэту арат. Дауэ щытми, «Спартак-Налшыкым» къыдит дэрэжэгъуэм 2007 гъэм пищащ! Арат нэхъыщхьэр.

Жыласэ Заурбэч.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

19.03.2024 - 09:17

КУШЫКРЭ МЭТРЭ Я ЖЭУАП

Адыгэ IуэрыIуатэр зэхуэхьэсыжыным ерыщу яужь ита, Урысейм и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм хэта, Къэрэшей-Шэрджэсым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ цIэ лъапIэр зыфIаща Шэрджэс Алий адыгэм и щэнхабз

19.03.2024 - 09:16

КЪУАЖЭ УЭРАМХЭР ЗЫХУЕЙ ХУАГЪАЗЭ

 Къэбэрдей-Балъкъэрым Транспортымрэ гъуэгу хозяйствэмкIэ и министерствэм и пресс-IуэхущIапIэм къызэритамкIэ, Тэрч щIыналъэм щыщ Дей, Акъбащ Ипщэ, Терекскэ жылэхэр зэпызыщIэ автомобиль гъуэгур мы ма

19.03.2024 - 09:16

ДЭТХЭНЭМИ ХЭПЛЪЭНУЩ

Къэбэрдей-Балъкъэрым и прокурор Хабаров Николайрэ Налшык гарнизоным и дзэ прокурор Васильцов Александррэ дзэ Iуэху хэхам хэтхэр дэIыгъынымкIэ «Хэкум и ХъумакIуэхэр» къэрал фондым и къудамэм и Iуэху

18.03.2024 - 14:28

ДЫЩЭ МЕДАЛУ ПЛIЫ

Мейкъуапэ къалэм и «Уэщтын» спорт комплексым иджыблагъэ щекIуэкIащ Олимп джэгухэм дзюдомкIэ я чемпион Галстян Арсен и саугъэтхэр къэхьыным хуэунэтIа урысейпсо зэхьэзэхуэ.

18.03.2024 - 14:27

ШХАПIЭХЭМ Я ХЭХЪУЭР

2024 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым и шхапIэхэм псоми зэхэту фейдэуэ кърагъэщIам и куэдагъымкIэ къэралым и щIыналъэ нэхъыфIипщIым яхыхьащ.