КъМР-ге ишчи жумуш бла Россейни Монополиялагъа къажау федерал службасыны башчысыны орунбасары Алексей Доценко келгенди. Ол КъМР-ни Башчысында Конкуренцияны айнытыугъа себеплик этиу жаны бла советни жыйылыууна къатышханды. Анда республикада конкуренцияны айнытыуну планын жарашдырыу эм къабыл кёрюу жаны бла соруула сюзюлгендиле.
Жыйылыуну КъМР-ни Башчысыны къуллугъун болжаллы халда толтургъан Казбек Коков бардыргъанды. Ол къонакъланы эм жыйылгъанланы алгъышлай, сюзюлген тема артыкъда магъаналы болгъанын чертгенди. «Бюгюннгю ушакъ республикада бу жаны бла болумну шарт ачыкъларгъа, мындан ары тамамларгъа тийишли жумушланы тохташдырыргъа онг берлигине ышанама»,-дегенди ол.
Казбек Валерьевич РФ-ни Президентини май указларында белгиленнген жумушланы, миллет программаланы тамамлау власть органланы баш борчлары болгъанларын чертгенди. «Алада уа къыралны право, илму-техника, социал-экономика жаны бла айнытыу мадарла бардыла. Файдалы конкуренция болмаса уа, алагъа жетишир онг жокъду. Конкуренция экономиканы алгъа элтеди, ол предпринимательствону, социал сфераны айнытыуну мурдоруду. Алай эсе уа, биз ышаннгылы амалла къураргъа, анга себеплик этерге борчлубуз»,- деп къошханды.
КъМР-ни оноучусу белгили этген шартлагъа кёре,республикада 14 минг энчи предприниматель бла гитче эм орталыкъ бизнесни 5 минг субъекти бардыла. Ала экономикагъа уллу къошумчулукъ этедиле: былтыр бюджетге 858,3 минг сом тёлегендиле.
Казбек Коков, Монополиялагъа къажау федерал службаны бла КъМР-ни Правительствосуну араларында келишим къабыл кёрюлгенин эсгертип, документ экономиканы файдалылыгъын ёсдюрюуге, рынокну, инвестиция ишни тирилтиуге, законлагъа бузукълукъланы азайтыугъа себеплик этгенин да чертгенди.
Болсада тамамланмагъан соруула къалгъандыла. «Аланы уа барыбыз да бирге къадалып кюрешсек толтураллыкъбыз. Ол санда конкуренцияны айнытыуну жангы стандартларын къысха заманны ичинде сингдирирге керекди. Бюгюн ол жаны бла шарт мадарланы белгилербиз деп ышанама»,-дегенди республиканы оноучусу сёзюню ахырында.
Алексей Доценко уа РФ-ни Президентини «Конкуренцияны айнытыуну къырал политикасыны юсюнден» указыны эмда Конкуренцияны айнытыуну миллет планыны мурдорларында регионла аланы жашауда бардырыуну мадарларын («жол карта») жарашдыргъанларын айтханды. «Андан бери уа эки жыл озгъанды, кёп тюрлениуле болгъандыла, ол санда федерал стандартла кийирилгендиле. Аны себепли регион документле да жангыртылыргъа керекдиле»,-дегенди ол.
29 августда уа РФ-ни Правительствосуну жыйылыуунда къыралда конкуренцияны болумуну эм аны айнытыуну амалларыны юслеринден доклад этилгенди. «Анда айтылгъанны эсге алып, премьер-министр Дмитрий Медведев 2020 жылда мартха дери 2021-2025 жыллада РФ-де конкуренцияны айнытыуну миллет планын кёргюзтюрге буюргъанды. Аны себепли мындан ары да тамамланыллыкъ жумушла кёпдюле. Ала уа регионланы бюджетлерин ёсдюрюуге, инсанларыбызны къолайлыкъларын игилендириуге бурулупдула»,-дегенди.
Докладчы арт кезиуде къырал власть органланы жанындан конкуренция законлагъа бузукълукъла азайгъанларын, гитче эм орта бизнесни субъектлери къырал жумушланы тамамлаугъа тири къатышып башлагъанларын иги шартха санагъанды.
Жыйылыуда РФ-де эм субъектледе конкуренцияны айнытыу жаны бла къырал политика сюзюлгендиле. ФАС-ны право бёлюмюню башчысы Артём Молчанов конкуренцияны айнытыуну жангыртылгъан стандартларыны, аланы сингдириуде чырмауланы, Россейни тыш къыраллы рынокда болумуну юслеринден билдиргенди. Олич рынокда конкуренциягъа къырал экономикагъа асыры бек къатышханы, предпринимательлени башламчылыкъларына тыйгъычла этилгенлери чырмагъанларын да белгилегенди.
Сёз КъМР-де конкуренцияны болумуну, аны ёсдюрюуню планыны юслеринден да баргъанды. Экономиканы айнытыу министр Рахайланы Борис республика тийишли документлени биринчи субъектлени арасында жарашдыргъанын белгилегенди. Аны айтханына кёре, «жол карта» эки бёлюмден къуралады, биринчисинде система мадарла, экинчисинде уа аланы хар отрасльда, товар рыноклада сингдириуню юслеринден айтылады.
-Аны жангы федерал стандартла жарашдырылгъынчы къабыл этгенбиз, энди уа аны тюзетиу иш толтурулады. Бюгюнлюкде ол жууаплы органланы сюзюулерине берилгенди, болжалдан кеч къалмай аны къабыл кёрлюкбюз, -дегенди министр.
«Жол картагъа» уа 33 товар рынок кийирилгенди, болсада аны кенгертирге онг барды. «Алагъа уа республиканы экономикасыны артыкъда магъаналы бёлюмлери къошулгъандыла, ол санда жерчилик, малчылыкъ, урлукъ ёсдюрюу, къурулуш. Дагъыда школгъа дери билим бериу, сабийлени саулукъларын игилендириу, пассажирлени, жюклени ташыу дегенча социал магъаналы жумушла да болгъанларын айтырчады»,-дегенди эмда республиканы битеу районлары да конкуренцияны айнытыу жаны бла тийишли документлени хазырлагъанларын чертгенди.
Миллет проектлени толтургъанда конкуренцияны айнытыу жаны бла планны ёлчемлери республикада къалай толтурулгъанлары да тинтилгенди. Рахайланы Борис миллет проектле 12 болгъанларын, аланы мурдорунда 67 федерал программа жарашдырылгъанын, республика аладан 51-не къатышханын билдиргенди. Аны айтханына кёре, миллет проектлени тамамлаугъа 2,9 миллиард сом къоратылгъанды, бу ишни чеклеринде 360 келишим этерге белгиленеди, аладан бюгюнлюкде 304-сю къабыл кёрюлгенди.
ФАС-ны КъМР-де Управлениясыны башчысы Казбек Пшиншев а республикада монополиялагъа къажау законла къалай сакъланнганларын билдиргенди. Ол власть органланы жанындан тюз конкуренциягъа чырмаула экономикагъа, предпринимательствону айнытыугъа къаллай заран салгъанларыны юсюнден да айтханды. Асламында уа законлагъа бузукълукъла кёп къатлы юйлеге башчылыкъ этген компанияланы сайлау, эл мюлкде грантланы юлешиу, ачыкъ конкурсланы бардырыу эм башха сферала бла байламлыдыла.
Ахырында Алексей Доценко конкуренцияны айнытыуну регион планына жангы стандартланы кийирип, документни 1 октябрьге дери къабыл кёрюрге кереклисин айтханды.