Иджырей адыгэхэр, къэбэрдейхэр, шэрджэсхэр къызэщIэзыубыдэ адыгэ лъэпкъыр къызэрыхъуа щIыкIэр кавказоведенэм иджыри IупщIу иубзыхуауэ плъытэ хъунукъым. Ауэ жыпIэ хъунущ адыгэхэм я къуэпсыр пасэрей меот, синд, псесс, керкет, зих, кашк (касоги) илъэс минитIым щIигъукIэ узэIэбэкIыжмэ, тенджыз ФIыцIэмрэ Азоврэ я Iуфэм щыщIэдзауэ Псыжь и къежьапIэр хиубыдэу Iусахэм я деж къызэрыщежьэр. 

Гъуэгу техьамэ, зекIуэлIым гъуазэ иIэн хуейщ, мыгъуэщэн щхьэкIэ. Псыжьрэ Тэнрэ яку дэлъ губгъуэ нэщIым щихьэкIэ, адыгэ шум и гъуазэт уафэ бзыгъэм къитIысхьэ вагъуэхэр. Шыхулъагъуэм иригъуазэурэ, ар Тэн зэпрыкIырти, Индыл нэсырт, гъуни нэзи зимыIэ губгъуэ нэщIым щигъуэщыхьи къэхъуртэкъым.

Тамаев Iэсхьаб кавказ щIалэгъуалэм я деж щыцIэрыIуэ шэшэн спорт блогерщ икIи бэнакIуэщ. Дагъыстэным щыIэрэ пэт, тыкуэнышхуэхэм я зым псынщIэу щIыхьэу къыщIэкIыжыну и мураду, щIалэм машинэр хабзэм ебакъуэу игъэуващ.

Хэт зымыцIыхур Дюма и лIыхъужьхэу Д’Артаньян, виконт де Бражелон, граф Монте-Кристо сымэ? Ауэ куэд щымыгъуэзэнкIи хъунущ франджы тхакIуэр Кавказым зэрыщыIамрэ и нэгу щIэкIахэр тхылъу къызэрыдигъэкIыжамрэ.

Питкярантэ къалэм щыщ Корепанов Максим цIэ лей кIэрыпщIащ: «Интернет-дыгъуэгъуакIуэ». ЩIалэм ар и жагъуищэ хъууэ суд пащхьэм ихьа щхьэкIэ, хеящIэхэми и хьэтыр къалъэгъуакъым. Абдеж дыдэм къыщыщIагъэщащ Максим и напэр зэрытекIамкIэ езым и нэпсеягъэм фIэкIа зыри зэрымыкъуаншэр.

Адыгэхэм я гъащIэм зекIуэм мыхьэнэуэ щиIар къэлъытэгъуейщ. ЗекIуэм пыщIа Iуэхугъуэ псори зэхэплъхьэмэ, зы щIэныгъэ псо мэхъу.  Абы зэпкърыхауэ тотхыхь тхыдэ щIэныгъэхэм я кандидат Мэрзей Аслъэн.

Иужьрей илъэсищым зэрымыува щытыкIэ къигъэнауэ къыщIэкIынкъым зэрымыщIэкIэ дунейр зыщIэзыубыда узыфэ зэрыцIалэм. Жьы дэхупIэ къыдитами, зи чэзууэ къеблэжа коронавирусым нэгъуэщIу зыкъегъэлъагъуэ иджы.

Адэ-анэм нэхърэ нэхъ лъапIэ мы дунейм тету къыщIэкIынкъым. Бынымрэ ар къэзылъхуамрэ къуэпс быдэкIэ зэпхащ. Абыхэм я зэпыщIэныгъэр зэпыча щыхъуам и деж сабийм и псэр гугъу йохь. Апхуэдэ гуныкъуэгъуэ зиIахэм ящыщщ 1937 гъэм Нартан къуажэм къыщалъхуа Зэхъуэхъу Назифэ.

Ижь-ижьыж лъандэрэ щыIэщ гъуэгу. ЦIыхум щэкIуэн, бдзэжьей ещэн щIидза нэужь, гъуэгуи хуэныкъуэ хъуащ. Мэзым лъагъуэ пхишу щIидзащ. ИтIанэ шыгухэр къежьэри, лъагъуэхэр нэхъ бгъуэ ящIын хуей хъуащ. 

Дыщэр, дыжьыныр, жэзыр, гъуаплъэр къагъэIурыщIэу, я хьэпшып дахэхэмкIэ адрейхэм къахэщу къэгъуэгурыкIуащ ди лъэпкъым къыхэкIа цIыху IэпщIэлъапщIэхэр.