|
Джэрмэшыкым и гъащIэ купщIафIэр.
8 августа, 2019 - 07:11
Зыужьыныгъэм, фIым хуэгъэпса сыт хуэдэ Iуэхуми хуэмыщхьэх цIыхум куэд зрегъэхъулIэф. Апхуэдэщ Тэрч щIыналъэм хыхьэ Инарыкъуей къуажэм дэт курыт еджапIэм физическэ щэнхабзэмрэ ОБЖ-мкIэ щезыгъаджэ Джэрмэшык Хьэжмурат Дулыхь и къуэр. Илъэс 40-м щIигъуауэ ар пэрытщ егъэджэныгъэ-гъэсэныгъэ IэнатIэм. Джэрмэшыкым и гъащIэ купщIафIэр, и Iуэху дахэхэр къытщIэхъуэ щIэблэм я дежкIэ щапхъэщ.
И псэм фIэфI, махуэ къэс дэрэжэгъуэ къезыт IэнатIэм пэрыт дэтхэнэми ирихьэкI лэжьыгъэхэр сытым дежи дахэщ икIи къохъулIэ. НэхъапэкIэ къыхиха унэтIыныгъэр лэжьыгъэ гъуэгуанэм щIэдзапIэ хуэхъуами, Хьэжмурат и гум дыхьэ а Iуэхум зэрыпэрытрэ куэд дыдэ щIакъым.
Ар Тэрч районым хыхьэ Инарыкъуей къуажэм къыщалъхуащ. Къуажэ школыр къиуха нэужь щIэныгъэ нэхъыщхьэ зригъэгъуэтыну 1970 гъэм ар щIэтIысхьауэ щытащ Осетие Ищхъэрэм дэт педагогикэ училищэм. Къыхиха унэтIыныгъэр пэщIэдзэ классхэм я егъэджакIуэ хъунырт. НэхъыжьыфIым зэрыжиIэжымкIэ, 8-нэ классым щIэсу и адэ-анэм «егъэджакIуэфI къыпхэкIынут» жаIэу зэхрагъэха псалъэхэрщ апхуэдэ лъагъуэм тезышар. ЩIэныгъэ зригъэгъуэту дипломыр къыIэрыхьа нэужь, Хьэжмурат Кизляр къалэ дэт курыт школым щылэжьэну ягъэкIуат. Мазэ зыбжанэкIэ пэщIэдзэ классхэм щригъэджауэ къэралым къулыкъу хуищIэну ираджэри, илъэситIкIэ хьэуа-десант дзэм хэтащ. Армэм кIуэн ипэкIэ ар бгъуэнейрэ парашюткIэ къелъауэ щытати, къулыкъур ирихьэкIыху а бжыгъэм 67-рэ хигъахъуэри, «Парашютист-отличник» цIэр къыфIащат.
Унэм къигъэзэжа нэужь Джэрмэшыкым Курп Ипщэ къуажэм дэт курыт школым пэщIэдзэ классхэм я егъэджакIуэу лэжьэн щыщIидзащ. А IэнатIэм зэрыпэрытым хуэдэурэ КъБКъУ-м тхыдэмкIэ иIэ къудамэм заочнэу щIэтIысхьэжри, ар къиухыжащ, дипломыр къыIэрыхьа нэужь, абы тхыдэмкIэ щригъэджэн щIидзащ. Сыхьэт бжыгъэ иIыгъхэм къадэкIуэу IуэхущIапIэм щрагъэкIуэкI классщIыб лэжьыгъэхэм я къызэгъэпэщакIуэуи лажьэрт Хьэжмурат, къуажэми, районми щекIуэкI Iуэхухэм жыджэру хэтт. Абы и щыхьэтщ «ЩIэныгъэ» урысей зэгухьэныгъэм Тэрч щIыналъэм щиIа къудамэм жэуап зыхь и секретару а зэманым зэрылэжьар.
ИужькIэ и Iуэху зехьэкIэр, школ лэжьыгъэм гурэ-псэкIэ зэрыбгъэдэтыр къалъытэри, Хьэжмурат 1984 гъэм Курп Ипщэ курыт школым и унафэщIу ягъэуващ икIи а IэнатIэм илъэсиплIкIэ пэрытащ. А зэманым зэфIагъэкIахэм ящыщу нэхъ гукъинэжт егъэджакIуэхэри еджакIуэхэри и дэIэпыкъуэгъуу тхьэкIумэкIыхь щагъэхъу фермэ къызэрагъэпэщауэ зэрыщытар. Абы щылэжьэну бригадэ щхьэхуэ яIэу, хуабжьу цIэрыIуэ хъуауэ гъунэгъу районхэми къикIыурэ къакIэлъыплъу щытащ.
Джэрмэшыкыр апхуэдэу зэрыгушхуэхэм ящыщщ а зэманым курыт еджапIэм лъыхъуакIуэ гуп, Iэщыжь Лёлэ Эльдар и пхъур я нэхъыщхьэу, къыщызэрагъэпэщу зэрыщылэжьар. Гупым хэт школакIуэхэр Хэку зауэшхуэм и зэманым зауэ гуащIэ щекIуэкIа Курп лъагапIэхэм деж сэлэтхэм я хьэпшып зэмылIэужьыгъуэ куэд къыщагъуэтыжат, ахэр зэхуахьэсурэ школым хэт музейм щIалъхьат. А зэманым апхуэдэу къагъуэтыжащ сэлэт пщIы бжыгъэхэм я хьэдэ къупщхьэхэр икIи еджапIэм и пщIантIэм къуэшыкхъэ къыщызэрагъэпэщри, абы щыщIалъхьауэ щытащ. ИужькIэ гъуэгубгъуитIым жыгхэр кърагъэтIысэкIри, «Аллея памяти» фIащауэ нобэми зэрахьэ, кIэлъоплъ.
Хьэжмурат школ унафэщIу щыщыта илъэсхэм иджыри зы Iуэху дахэ ирагъэжьат- ар авиамодельнэ гупжьей еджапIэм къызэрыщызэIуахарт. Къыхэгъэщыпхъэщ ар ехъулIэныгъэфIхэр зыIэригъэхьэу нобэми зэрылажьэр.
1988 гъэм еджапIэм и унафэщI къулыкъум къыпэрашри, Джэрмэшыкыр Инарыкъуей къуажэм Лениным и цIэр зэрихьэу щыIа колхозым и парткомым и секретару хахауэ щытащ. 1991 гъэм щIалэ ахъырзэманыр къуажэм и Iэтащхьэу хахри, къуажэдэсхэр къыхуэарэзыуэ илъэс бжыгъэкIэ а къулыкъур ирихьэкIащ.
Абы щыгъуэ зэманри гугъут, къуажэр здэщыс щIыпIэри пхыдзати, газыр екIуалIэртэкъым, псыри хуиту ягъуэтыртэкъым. Ауэ унафэщIым и къуажэгъухэр и дэIэпыкъуэгъуу а зэманым жылэм газыр кърашэлIэн яхузэфIэкIат.
Къуажэдэсхэр зэрыгушхуэхэм ящыщт Инарыкъуей къуажэ администрацэм зыми емыпхауэ радио зэригъэлажьэр. Нэтынхэр ягъэхьэзырырт Ныбэжь Нинэрэ Къэбэрдокъуэ Русланрэ. Къэралым щекIуэкI Iуэху гъэщIэгъуэнхэм, щIэныгъэ, щэнхабзэ и лъэныкъуэкIэ тэрчдэсхэм яIэ ехъулIэныгъэхэм ятеухуа хъыбархэр къатырт радиомкIэ, къуажэм гуфIэгъуэ, гузэвэгъуэ дэлъмэ, ахэри хэIущIыIу ящIырт. ИужькIэ дэIэпыкъуныгъэ ямыгъуэту, ар зэхуащIыжауэ щытащ.
Хьэжмурат и псалъэхэм апхуэдэу къыхегъэщ а IэнатIэм щыпэрыта илъэсхэм и къуажэгъухэр куэдкIэ дэIэпыкъуэгъу къызэрыхуэхъуар. ЗэхэщIыкI лъагэ яIэу, я псэр етауэ дэтхэнэ лэжьыгъэми бгъэдыхьэу, къуажэ гъащIэр сыт и лъэныкъуэкIи нэхъ тынш, дахэ зэращIыным хущIэкъуу, зыкъыщIагъакъуэу къызэрыкъуэтар.
Иджыпсту зыпэрыт IэнатIэми хьэлэлу бгъэдэтщ Хьэжмурат. И пщэ къыдэхуэ дерсхэр иту зэфIимыгъэкIыу, абы сабийхэм классщIыб лэжьыгъэхэри ядрегъэкIуэкI. И гъэсэнхэм районми, республикэми, уеблэмэ гъунэгъу щIыналъэхэми щекIуэкI спорт зэхьэзэхуэхэм бжьыпэр щаубыду апхуэдэщ. Абыхэм ящыщщ, псалъэм папщIэ, абы и нэIэ зытет щIалэхэр Сочэ къалэм «Уличный красава» фIэщыгъэр иIэу футболымкIэ иджыблагъэ щекIуэкIа зэхьэзэхуэм япэ увыпIэр къызэрыщахьар. ЕгъэджакIуэм зэрыжиIэмкIэ, и гугъуехьхэм къарикIуэ апхуэдэ Iуэху дахэхэм къару кърат, иджыри лъагапIэщIэхэм щхьэдэхыну трагъэгушхуэ.
Джэрмэшыкыр ящыщщ Тэрч щIыналъэм щыIэ «Спортым и ветеранхэр» зэгухьэныгъэм хэтхэм. Къыхэгъэщыпхъэщ абы и жэрдэмкIэ къыхалъхьауэ илъэситху хъуауэ щIыналъэм «Курп гъатхэ» фIэщыгъэр иIэу волейболымкIэ зэпеуэ зэрыщрагъэкIуэкIыр. Мы зэхьэзэхуэм хэтщ районым ит IуэхущIапIэхэм я лэжьакIуэхэр, апхуэдэу гъунэгъу щIыпIэхэм къикIхэри.
Джэрмэшыкым иригъэкIуэкI лэжьыгъэхэр къэралым гулъытэншэ ищIыркъым. Егъэджэныгъэ IэнатIэм илъэс куэд щIауэ зэрыпэрытыр, спортым, физическэ щэнхабзэм и зыужьыныгъэм папщIэ иригъэкIуэкI лэжьыгъэфIыр къалъытэри, Джэрмэ- шыкым къыхуагъэфэщащ «ЦIыхубэр егъэджэным и отличник» цIэ лъапIэр, КъБР-м и Парламентым и фIыщIэ тхылъыр УФ-м щIэныгъэмрэ лъэпкъ егъэджэныгъэмкIэ и IэнатIэм пэрытхэм я профсоюзым, КъБР-м Спортымрэ туризмэмкIэ и министерствэм, Тэрч щIыналъэ администрацэм къабгъэдэкI щIыхь тхылъхэр къыхуагъэфэщащ, нэгъуэщIхэри къратащ.
Къуажэдэсхэм пщIэшхуэ зыхуащI, щапхъэ зытрах унагъуэу мэпсэу Джэрмэшыкыр. Абырэ и щхьэгъусэ Эльмерэрэ (ари географиемкIэ егъэджакIуэу илъэс куэдкIэ лэжьащ) бынитI зэдапIащ, гъащIэм гъуэгу дахэ щытрагъэуващ. Я къуэ нэхъыжь Хьэзрэт Мэзкуу щолажьэ. ИлъэсиплI ипэкIэ Хьэжмуратрэ Эльмерэрэ гуауэшхуэ къажьэхэуащ, я къуэ нэхъыщIэ Албиян дунейм ехыжащ. Гуауэмрэ гуфIэгъуэмрэ зэпылъщ жаIэ игъащIэми, абы и фэеплъу къахуэна я къуэрылъху Самие цIыкIу я гурыфIыгъуэу дадэ-нанэр нобэ мэпсэу.
|
07.05.2024 - 09:00 «Псы ежэх» мыхьэнэ иIэу абхъазыбзэм къыхэна «пш» псалъэпкъым хуэдэ нэхъапэхэм адыгэбзэми хэтауэ къэтлъытэмэ, мы тхыгъэр зэхьэлIа щIыпIэцIэхэм хуэкIуэу, филологие щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор КI |
|
07.05.2024 - 09:00 (Хъыбар)
|
|
07.05.2024 - 08:59 Урысейм и социальнэ фондым и къудамэу Къэбэрдей-Балъкъэрым щыIэм дызэрыт илъэсым зэрыщIидзэрэ сабий мин 38-м я адэ-анэм, цIыхубз уэндэгъухэм зыуэ ират ахъшэ пособиехэр хуагъэуващ. |
|
06.05.2024 - 12:35 КъБР-м и Лъэпкъ музейм и пэшхэм зэуэ выставкэ зыбжанэ щагъэлъагъуэ: «Монументальный Нальчик», «Музыка танца», аэроклубыр Налшык къызэрыщызэIуахрэ илъэс 90 зэрырикъум теухуар. |
|
06.05.2024 - 09:25 Налшык сабий сад №49-м и гъэсэн цIыкIухэм адыгэ ныпыр ирагъэцIыхуащ. Абы теухуа пшыхь гъэщIэгъуэн иригъэкIуэкIащ IуэхущIапIэм и лэжьакIуэ, сабийхэр адыгэбзэм хуезыгъаджэ Жэрыщты Аринэ. |
|