3 декабрь Юристни кюнюдю. Ол РФ-ни Президентини Указы бла 2008 жылда тохташдырылгъанды. Бизни халкъда атлары айтылгъан, бийик даражагъа да жетген юристле, насыпха, кёпдюле. Бюгюннгю ушакъ нёгерим - КъМР-ни Баш сюдюню таматасыны орунбасары Эфендиланы Ахматны жашы Мурат – аладан бириди. Мен оюм этгенден, тюз боюнлу, тюз акъыллы инсан, акъылбалыкъ болгъанындан сора, миллетине, юйюрюне хайыр келтирирча къураргъа керекди жашауун. Ол затны уа бютюнда эр киши ангыларгъа борчлуду. Ма ол ышанлагъа аны энчи магъана бергенине къууаннганма.
Саулай юриспруденцияны алып айтханда окъуна, бу бёлюмде ишлегенле, бек биринчиден, кеслери таза ниетлиле, тюзлюкню жакъчылары болургъа керекдиле. Ол затланы уа хар адамгъа да сабийлигинде юйюрю, жууукълары сингдиредиле. Мурат Ахматович да аллай къауумданды.
Школну абадан классларында окъугъан заманында окъуна, ол къаллай ызны сайларыгъын биле эди. Аны себепли, Къашхатауну орта школун бошагъанлай, кёп да сагъыш эте турмай, Саратов шахарда Ич ишле министерствону Ф.Э.Дзержинский атлы Аскер институтуна окъургъа киреди. Анда ол «юриспруденция» бёлюмню сайлайды. Бу окъуу юйде асламында Россейни ара регионларыны келечилери билим ала эдиле. Таулу жаш ала бла шуёхлукъ жюрютюуюн бюгюн да тохтатмагъанды. Хар беш жылдан а ала тюбешиу ётдюредиле.
Вузда окъугъан жылларын, шахарны да эсине тюшюре, ол Саратовну Собинов атлы консерваториясын да сагъынды. Андагъы белгили маданият ишчиле, музыкантла бла байламлыкъ жюрютгенлеринде, ол адамланы бир айтханлары шёндю да эсинден кетмейди.
- Ала, биз сайлагъан усталыкъны юсюнден сёз баргъанда, былай айтыучу эдиле: «Сиз саулай жашауугъузну башхаланы къайгъылары, жарсыулары бла ётдюрлюксюз. Биз а, культурагъа бериле, зауукъ табарыкъбыз!». Ол заманда иги да ангылай болмаз эдик ол сёзлени магъаналарын. Болсада, заман бара баргъанда, следователь болуп эм дагъыда башха къуллукълада ишлей келгенимде тюшюннгенме аланы теренликлерине. Кертиси бла да, бизни бёлюмде ишлегенле хар кюнлерин башхаланы жарсыуларын, къадарларын тинте, алай ётдюредиле. Аны бла уа кюн сайын эрикмей кюрешир ючюн, адам ишин сюерге керекди,- дейди Мурат Ахматович.
Бийик билим берген окъуу юйню бошагъандан сора, Эфенди улу аскер борчун да толтуруп къайтханды. Анда ол взводну командири болуп къуллукъ этгенди. Ызы бла 2001 жылда ол КъМР-ни Ич ишле министерствосуну Черек райондагъы бёлюмюне следователь болуп тохташады. Анда ол, жети жылны ишлеп, тамата следовательге дери кётюрюледи.
- Алгъын ишге кирген алай тынч болмагъанды. Шёндю жаш адамланы онглары асламдыла. Аны себепли иги окъуп, бир къуллукъгъа сюелип, анда кесинги жууаплылыгъынгы, иш кёллюлюгюнгю кёргюзтсенг, бийиклеге жетер амалла бардыла, - дейди Эфенди улу.
Ол бир ненча жылны Коми Республиканы Усинск шахарында судьяны къуллугъунда ишлеп да тургъанды. «Бу ызда биринчи атламларымы анда этерге тюшгенине ыразыма. Ол манга бек аламат сынам болгъанды», - деп эсгереди ушакъ нёгерим.
Тышында ишлеп къайтхан жашны 2012 жылда республикабызны Баш сюдюне судьягъа аладыла. Эки жылдан а Элбрус районну сюдюню таматасына саладыла. Ол къуллукъда Эфенди улу озгъан жылны сентябрь айына дери ишлегенди. Былтырдан бери ол КъМР-ни Баш сюдюню председателини орунбасарыды. Быйыл а РФ-ни Судьяларыны баш квалификациялы коллегиясыны оноуу бла анга 3-чю квалификациялы класс берилгенди.
Ушагъыбызны кезиуюнде биз Мурат Ахматовичден бюгюнлюкде инсанланы юридический жаны бла билимлиликлерини юсюнден да оюмун соргъанбыз. Ол айтханнга кёре, арт 10-15-жылда ол жаны бла хал игиленнгенди, адамла кеслерини эркинликлерин къорууларгъа юйрене тебирегендиле.
- Алгъын адамланы праволарындан толу хапар билирге онглары да жокъ эди,- дейди Мурат Ахматович. - Законла китап халда чыгъарыла эдиле. Аланы да жаланда китапханалада табала эдинг. Адамла эрине эдиле барып, излеп айланыргъа. Бюгюнлюкде уа не тюрлю сорууунга да Интернетде жууап табып къояласа.
Кеси халкъыбызны юсюнден айтханда да, ол жаны бла ангылаулары игиди. Аппаларыбызны кезиуюндеча тюйюлдю сезимибиз, излемлерибиз да. Миллет заманнга кёре айныйды. Ол а, сёзсюз, къууандырады. Окъуулулагъа бла билимлилеге шёндю бек иги онгла бардыла. Аланы хайырланыргъа керекдиле жаш адамларыбыз.
Быллай жууаплы къуллукъда ишлеген адамны бош заманы артыкъ кёп болмагъанын барыбыз да ангылайбыз. Аллай кезиу бек аз чыгъады. Мурат Ахматович да аны хайырлы ётдюрюрге сюеди. Хар неден да ол спортну эм юйюрю бла солууну сайлайды. Юйдегиси Фатимат бла юч сабий ёсдюредиле.
Юристни кюнюн да Эфендиланы Мурат, башха тенглерича, кесини ишчи жеринде ётдюргенди. Энчи солуу кюн берилмейди бу байрам бла байламлы. Харкюнлюк ишни сансыз этип къоюу а алагъа келишмейди…
Таппасханланы Аминат
