Бу кюнледе Владикавказ шахарда «Архитектоника медиапространства Северной и Южной Осетии: глобальные вызовы, технологии, самоконтроль» деген экинчи Халкъла аралы илму-практика конференция къуралгъанды. Ол Север Осетия Республиканы эм Юг Осетия Республиканы асламлы басма эм коммуникация органларыны араларында байламлыкъла къурау жумушланы чеклеринде бардырылгъанды.
Аны къурагъанла РСО-Аланияны Басма эм асламлы коммуникацияла ишле жаны бла комитети болгъанды Север Осетия-Алания Республиканы Миллет байламлыкъла жаны бла министерствосуну эм К.Л. Хетагуров атлы Север Осетия къырал университетни къошулуулары бла. Жыйылыугъа Къабарты-Малкъардан делегация да къатышханды. Аны санында КъМР-ни Маданият министерствосундан Элеонора Маремукова, «Адыгэ псалъэ» эм «Заман» республикалы газетледен Заурбек Жилясов бла Жангуразланы Нажабат болгъандыла.
Конференцияны борчу Север Осетияны, Юг Осетияны эм Къабарты-Малкъар Республиканы СМИ, басма эм асламлы коммуникацияла бёлюмлеринде байламлыкъла жюрютюу, сынамла бла алышыныу, ишни къурауда жангы амалла излеу болгъанды. Алай бла жыйылгъанла коронавирус жукъгъан аурууну пандемиясында асламлы информация органларыны ишлерини энчиликлерин, регион СМИ-лени айныуларын тинтгендиле, масс-медианы жамауат арасында ахшы кёз къарамла къурау онгларына къарагъандыла, журналистни борчун, аны кертини кёргюзтюуде жууаплылыгъын, профессиналлыгъын энчилегендиле эм информация берген жангы каналланы жарашдырыугъа эс бургъандыла.
Тюбешиуню чегинде «Глобальные вызовы, технологии и самоконтроль» деген пленар жыйылыу къуралгъанды. Ол бардырылгъан жерде фотоаппарат бла алыннган суратланы кёрмючю ётгенди. Суратланы авторлары Константин Фарниев бла Татьяна Шехаданова республиканы жашаууну хар бёлюмюн кёргюзтюп, халкъны бюгюннгю болум-турмушун толусунлай ачыкълагъандыла дерге боллукъду.
Конференцияны ишин К.Л. Хетагуров атлы Север Осетия къырал университетни журналистика факультетини деканы Фатима Хабалова ачханды эм бардыргъанды. Республиканы Башчысыны къуллугъун болжаллы халда толтургъан Сергей Меняйлону алгъышлау сёзю да окъулгъанды. Регионну оноучусуну обращениясында «быллай тюбешиуню бардырыу Север эм Юг Осетияладан эм башха кавказ республикаладан журналист биригиулени араларында байламлыкъла къурауда бек уллу магъананы тутады» деп энчи белгиленнгенди.
Юг Осетияны жыйынына башчылыкъны Информация, связь эм асламлы коммуникацияла къырал комитетни председатели Мария Котаева этгенди. Ол, жыйылыуну къурагъанлагъа ыразылыгъын билдирип, республиканы президенти Анатолий Бибиловну алгъышлау сёзлерин эшитдиргенди эм экинчи халкъла аралы конференцияны Юг Осетияны жеринде бардырыргъа предложение этгенди.
РСО-Аланияны Журналистлерини союзуну правленини председатели Тимур Кусов, битеу жыйылгъанланы кесини биригиуюню атындан алгъышлап, быллай тюбешиулени ахшы эсеплери боллугъун белгилегенди. Журналистиканы тамблагъы кюнюню жарсыуларын аны организациясы бюгюн кёргенине шагъатлыкъны уа ол онбиринчи классда окъугъан бу ыз бла барлыкъ жаш адамланы кёлден жазмаларындан юлгюле келтиргени этгенди.
Жыйылгъанла онбир докладха тынгылагъандыла. Конференцияда, башда белгиленнгенича, пандемияны кезиуюнде удалёнкада ишлеуде жангы амалланы тап жарашдырыуну, тийишли контентни хазырлауну эм сайлауну, информацияны керти бериуню, журналист этиканы эм ол жаны бла уруннганланы кеси кеслерине чекле сала билиуню амалларына къарагъандыла. Андан сора да, жамауатда жюрюген оюмланы терс кёргюзтюу жамауат низамны бузгъаны чертилгенди. Ол а социал-экономика соруулада да кесин билдиргени жарсыулуду.
Север Осетияны Басма эм асламлы коммуникация ишле жаны бла комитетини председатели Юрий Фидаров, республикада бу жаны бла болумну юсюнден сёлешип, басма органланы саныны, ала бардыргъан ишни, ол жаны бла къуралгъан эришиулени эм грантланы юсюнден тынгылы хапарлагъанды. Владикавказда осетин тилде чыгъарылгъан «Растдзинад» газетни биринчи номери 1923 жылда дуния жарыгъын кёрюп, бюгюнлюкге дери кесини магъанасын тас этмегенлей келеди. Аны баш редактору Борис Хозиев «Миллет газет эм аны окъуучулары» деген докладында миллет изданиялагъа властьланы билекликлери бек магъаналы болгъанын белгилегенди, сора жангы кадрланы келиулерини азая баргъанларыны, шахарда газет киоскланы болмагъанларыны, почтаны ишинде чурумланы эм подписканы юсюнден айтханды. Сёзге белгилесек, бу изданияны тиражы шёндю беш минг экземпляр чакълыды.
Россей Федерацияны субъектлеринде миллет тиллени сакълауда миллет басма органланы магъаналары уллу болгъаны чертилип айтылгъанлай тургъанды конференцияда. Ол темагъа жораланнганды Заурбек Жилясовну «Къабарты-Малкъарны бюгюннгю журналистикасыны къурамында миллет СМИ-ле» деген сейир доклады да. Анда мени коллегам бизни республикада миллет басманы болумуну юсюнден тынгылы хапарлагъанды, аны тарых айныу жолларын белгилеп, шёндю бизде миллет телевидение, радио, газетле, адабият-суратлау, сабий журналла, сетевой изданияла заманнга кёре ишлерин бардыргъанларын айтханды. Заурбек кесини сёзюнде бюгюнлюкде битеу Шимал Кавказда да бу жаны бла чыгъа тургъан жарсыуланы да кётюргенди, ала уа жазылыу, тиражла, почтаны иши бла байламлыладыла.
- Биз бюгюн бир бирибизни сынамларыбыз бла шагъырейленнгенбиз, келлик кюннге планларыбызны сюзгенбиз, жерлерин тапхан жарсыуланы букъдурмай ачыкъ айтханбыз, миллет эм тёрели басмаланы тамблагъы кюнюню юсюнден сёлешгенбиз. Глобальный информатизацияны дуниясында журналистни магъаналылыгъына, аны кертини айта билиуюне энчи, жангы кёз къарам бла багъа бичгенбиз, - деп хапарлагъанды ушагъыбызда РСО-Аланияны Басма комитетини председателини орунбасары Мадина Габалова да.
Конференцияны ахырында эсгертиуле къабыл этилгендиле, материаллагъа кёре уа жууукъ заманда докладланы жыйымдыгъы басмаланырыкъды. Жыйылыуну ишчи кесегинден сора Север эм Юг Осетияны журналистлерини араларында шуёхлукъ футбол матч къуралгъаны да, тенгликге бла байламлыкълагъа себеп болуп, керти байрамча озгъанды.