Видеоконференц мардэм тету КIуэкIуэ Казбек дыгъуасэ иригъэкIуэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и щIыналъэ администрацэхэмрэ къалэ округхэмрэ я унафэщIхэм я зэIущIэ. Абы и лэжьыгъэм хэтащ КъБР-м и премьер-министр Мусуков А., Правительствэм и УнафэщIым и япэ къуэдзэ КIэрэф М., Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ Къуныжь М., финансхэмкIэ и министр Лисун Е. сымэ.
Коронавирус уз зэрыцIалэм зэрызиубгъум теухуауэ Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщыIэ щытыкIэм, лъэпкъ проектхэр муниципальнэ щIыналъэхэм зэрыщызэфIахым, къищынэмыщIауэ, 2020 гъэм и япэ илъэс ныкъуэм щIыпIэ бюджетхэр гъэзэщIа зэрыхъуам зэIущIэм щытепсэлъыхьащ.
КъБР-м и Iэтащхьэм къыхигъэщащ коронавирусыр къызэуэлIахэм я бжыгъэм зэрыкIэрыхур. Иужь жэщ-махуэм COVID-19-р къеузу цIыху 45-рэ, хъужауэ 84-рэ ятхащ. Зэрыщыту къапщтэмэ, сымэджахэм я процент 80-м я узыншагъэр нобэкIэ зэфIэувэжащ. Сымаджэщхэм щаIыгъщ пациент 1001-рэ, реанимацэхэм цIыху 43-рэ щIэлъщ. Иужь тхьэмахуэм къриубыдэу цIыху 300-м щIигъу сымаджэщхэм къыщIатхыкIыжащ, пациенти 10-р ИВЛ-м и Iэмэпсымэхэм къыпахыжащ. Ягъэгъуэлъхэм я бжыгъэм процент 15,2-кIэ, хьэлъэу къаIэрыхьэхэм проценти 4,7-кIэ кIэрыхуащ. Зи тхьэмбылым процент 60-м нэблагъэ узым иубыдахэр хуэдитIкIэ нэхъ мащIэ хъуащ.
«Къыпэубыдыныгъэхэр Iухыным и етIуанэ Iыхьэм дыхуэкIуэну Iэмал къыдэзыта зыужьыныгъэфIщ ар, - жиIащ КIуэкIуэ Казбек. - IуэхугъуэфIхэр щыболъагъу экономикэм и IэнатIэхэми. Республикэм и цIыху куэд лэжьыгъэм пэрыхьэжыфащ, тыкуэнхэр, паркхэр, музейхэр, библиотекэхэр къызэIуахыжащ».
Абы щыгъуэми, къыхигъэщащ щIыналъэм и унафэщIым, коронавирусым и щытыкIэм ухуэбэлэрыгъ хъунукъым. Сымаджэхэр, узыр зэуэлIэфынухэр иджыри щыIэщ: «Фэ езым фолъагъу языныкъуэ къэралхэм узыр къыщыятэжауэ, щIэрыщIэу къыпэубыдыныгъэхэр зэрыщагъэувыр. ЦIыхухэр, языныкъуэхэм и деж юридическэ лицохэр, бэлэрыгъащ икIи шынагъуэншагъэм тетын зэрыхуейр IэщIыб ящIащ. Апхуэдэ къэдгъэхъу хъунукъым».
КIуэкIуэ Казбек администрацэхэм я Iэтащхьэхэм я пщэ ирилъхьащ уз зэрыцIалэм зиубгъуныр къэмыгъэхъуным, санитар-эпидемиологие шынагъуэншагъэр гъэзэщIэным ехьэлIа Iуэхугъуэхэм я нэIэ трагъэтыну, хъыбарегъащIэ-гурызыгъаIуэ лэжьыгъэр сыт щыгъуи ирагъэкIуэкIыну.
Лъэпкъ проектхэр гъэзэщIэнымкIэ муниципальнэ щIыналъэхэм ирагъэкIуэкI лэжьыгъэмрэ абыхэм хухаха ахъшэр къызэрагъэсэбэпымрэ тепсэлъыхьащ КъБР-м и Правительствэм и УнафэщI Мусуков Алий. Абы къыхигъэщащ муниципальнэ зэгурыIуэныгъэхэр зэщIылIэным адэкIи зэрыпащэр. Я мурада 159-м ящыщу контракти 155-р зэращIылIакIэщ.
Зи пщэ къыдэхуэ IуэхущIапIэхэмрэ муниципалитетхэмрэ щIыналъэм и унафэщIым къыхуриджащ щытыкIэр къамыгъэтIасхъэну икIи зыхуеину псори зэфIагъэкIыну лъэпкъ проектхэмрэ зыхуагъэувыжа къалэнхэмрэ ягъэзэщIэн папщIэ.
КъБР-м финансхэмкIэ и министр Лисун Еленэ и гугъу ищIащ дызэрыт илъэсым и щIышылэ-мэкъуауэгъуэ мазэхэм щIыпIэ бюджетхэр гъэзэщIа зэрыхъуам.
Коронавирус уз зэрыцIалэм къиша щытыкIэм япэ илъэс ныкъуэм кърикIуахэм ижь къащIихуащ. Къапщтэмэ, 2020 гъэм и мазихыр щIыпIэ бюджетхэм кърахьэлIащ сом мелуани 195,6-рэ яхуримыкъуу. Нэгъабэ елъытауэ щIыпIэ бюджетым и хэхъуэр проценти 112,8-м нэсащ. Абы щыгъуэми щIыналъэхэм я муниципалитетхэмрэ къалэ округхэмрэ езыхэм я хэхъуэхэм зэрыхэщI зэпытыр уолъагъу. Налогыу щымыт хэхъуэхэри 2019 гъэм елъытау зэрыхъуар процент 84-рэщ.
ЗэIущIэм щхьэхуэу щытепсэлъыхьащ ЕГЭ-р егъэкIуэкIыным, щIыналъэр псыкIэ къызэгъэпэщыным, ТКО-р ишыным, республикэм щыщыIэ псыкъиу, мафIэс щытыкIэм ехьэлIа Iуэхугъуэхэм.