Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэ КIуэ­кIуэ Казбек видеозэпыщIэныгъэм и Iэмалхэр къигъэсэбэпри, КъБР-м и Правительствэм хэтхэм я зэIущIэ вэсэмахуэ иригъэкIуэкIащ.
Зыхэплъа Iуэхугъуэхэм ящыщщ республикэм щыщыIэ социально-экономикэ щытыкIэр, лъэпкъ проектхэр, къэрал программэхэр зэрагъэзащIэ щIыкIэр, къи­щынэмыщIауэ, COVID-19-м зыщиужь лъэхъэнэм КъБР-м и экономикэмрэ социаль­нэ зэпIэзэрытыныгъэмрэ къызэгъэ­пэ­щы­нымкIэ япэ игъэщыпхъэхэм я планыр.
ЗэIущIэр къыщызэIуихым щIыналъэм и Iэтащхьэм къыхигъэщащ, коронавирусым къыхилъхьа зэхъуэкIыныгъэ инхэм щхьэкIэ къэмынэу, экономикэмрэ социальнэ IэнатIэмрэ я быдагъымрэ зыужьыныгъэмрэ хуэунэтIа лъэпкъ проектхэр гъэзэщIэным ехьэлIа къалэнхэр зыми зэращхьэщимыхар. Уз зэрыцIалэм къытхуигъэува щы­ты­кIэм зыхэдгъэзагъэкIэрэ ипэкIэ кIуэтэн ­хуейщ.
Правительствэм къита хъыбарым къы­зэрыхэщымкIэ, промышленнэ производствэм и индексыр 2020 гъэм накъыгъэм и 1-м ирихьэлIэу 2019 гъэм и апхуэдэ лъэхъэнэм елъытауэ проценти 116,5-рэ хъуащ. Абы и хэхъуэм хэлъхьэныгъэ нэхъыбэ ­хуащIащ зэрылажьэ Iэмэпсымэхэр - компьютерхэр, электрон, оптикэ хьэпшыпхэр, электрооборудованэхэр, пхъэщ­хьэмы­щхьэ­псхэр, щыгъынхэр, унэлъащIэхэр, бытовой химиер - къыщIэзыгъэкI IэнатIэхэр. Проценти 3,4-кIэ хэхъуащ мэкъу­мэш хозяйствэм къилэжьми. Мылъку нэхъыщхьэм къыхуаутIыпща инвестицэр япэ кварталым проценти 106-м нэсащ.
АрщхьэкIэ къэралым къыщыхалъхьа къыпэзыубыд Iэмалхэм я зэран куэдым екIащ, псом япэрауэ, потребительскэ рынокым и щытыкIэм. Апхуэдэу хэщIащ роз­ничнэ сатум, щагъашхэ IуэхущIапIэхэм, цIыхухэм пщIэкIэ Iуэхутхьэбзэ щыхуащIэ IэнатIэхэм къалэжьым.
ЛэжьапIэншэу зезыгъэтхахэм я бжыгъэм хэхъуащ - нобэ апхуэдэхэр цIыху 23 622-м нэсащ. Адрей Iуэхугъуэхэми къадэкIуэу, ар къыхэкIащ лэжьапIэншэу къалъытауэ республикэм щыпсэухэм зэ яридэIыпыкъун папщIэ щIыналъэм сом мини 5 зэрыщагъэувар. ЦIыху мин 12-м щIигъум апхуэдэ ахъшэ яIэрыхьащ псори зэхэту сом мел­-уан 64-м нэблагъэу. Зэман гъунэгъум апхуэдэ дэIэпыкъуныгъэу псори зэхэту сом мелуанищ иджыри иратынущ цIыху мини 3-м.
КъБР-м зэщIэзыгъэуIуэ и бюджетымрэ щIыпIэ бюджетхэмрэ къахэхъуэ налог, налогыу щымыт мылъкум хэщIащ. БлэкIа мазитхум къриубыдэу ар проценти 10-кIэ ехуэхащ. Социально-экономикэ щытыкIэр зэрызэфIэувэ щIыкIэр къэплъытэмэ, бюд­жетым и хэхъуэм адэкIи кIэрыхунущ.
Республикэм и Iэтащхьэм къыхигъэщащ цIыхухэмрэ экономикэмрэ дэIыгъыныр но­бэ япэ игъэщыпхъэ къалэну зэрыщытыр. Хуей хъумэ, зэрадэпыкъу Iэмалхэм щIэхэр яхэгъэхьапхъэщ, икIи ар псынщIэу зэфIэгъэкIыпхъэщ.
КъищынэмыщIауэ, КIуэкIуэ Казбек гу лъа­ригъэтащ пасэу зыхуагъэувыжа со­циальнэ къалэнхэр зэпагъэу зэрымыхъунур икIи бюджетым игъуэт хэщIыныгъэр зэры­рагъэкъужын Iэмалхэр къызэралъыхъуапхъэр, къэрал мылъкур фейдэ нэхъ къы­пы­кIыу зэрагъакIуэрэ къагъэсэбэп­кIэ­рэ.
ЗэIущIэм щхьэхуэу къыщаIэтащ жыла­гъуэхэр псыкIэ къызэрызэгъэпэщам, ухуэ­ныгъэр зэрекIуэкIым, социальнэ IэнатIэм и объектхэр зыхуей зэрыхуагъазэмрэ къы­зыхуэт щымыIэу зэрызэрагъэпэщыжымрэ, гъуэгу хозяйствэм ехьэлIа Iуэхугъуэхэр.
2020 гъэм лъэпкъ проектхэм хыхьэ ­щIыналъэ Iыхьэхэм япкъ иткIэ яухуэну е зы­хуей хуагъэзэжыну я мурадщ сом меларди 2 зытекIуэдэну объект 80-м щIигъу. Лъэпкъ проектхэмрэ къэрал программэхэмрэ гъэзэщIа хъун папщIэ иджыпс­тукIэ контракт 213-рэ зэращIылIакIэщ. Ахэр нэхъыбэу ехьэлIащ «Шынагъуэншэ икIи фIагъ лъагэ зиIэ автомобиль гъуэгухэр», «Демографие», «Экологие», «Щэнхабзэ» унэтIыныгъэхэм.
А Iуэхугъуэм щIэгъэхуэбжьэн зэрыхуейр КъБР-м и Iэтащхьэм къыхигъэщащ икIи дыщIигъуащ щIыналъэ проектхэр зи нэIэ щIэтхэмрэ министрхэмрэ я лэжьыгъэр къызэралъытэнур программэм хыхьа Iуэ­хугъуэхэр зэрыкIуэцIрагъэкIым зэрелъытар.
АдэкIэ КIуэкIуэ Казбек Правительствэм пщэрылъ щищIащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр къызэрыунэхурэ илъэси 100 зэрырикъум зыхуэгъэхьэзырынымрэ гъэ­лъэпIэнымрэ теухуауэ зэхалъхьа планым хагъэхьэну къыхалъхьэну мыхьэнэшхуэ зиIэ объектхэмрэ лэжьыпхъэхэмрэ, щIыналъэм щыпсэу дэтхэнэми и щхьэкIэ ­зыхищIэн хуэдэу юбилей дахэм и фIыгъэкIэ я псэукIэр, социально-экономикэ зэ­Iузэпэщыныгъэр, гъащIэр зэрефIакIуар.
ЗэIущIэм и кIэухым КIуэкIуэ Казбек къыхигъэщащ: «Дэтхэнэ зы кризисри - ар зи чэзу Iэмалщ, дэ зэдгъэхъулIэну ди къалэну. Щхьэж зыпэрыт унэтIыныгъэм и зэ­фIэкI псори ирихьэлIэн хуейщ, зэгъусэу адэкIэ жыджэру дыкIуэтэн папщIэ!»