И ныбжьыр иджыри илъэс 28-рэ иримыкъуами, Гъубж БетIал спорт лIэужьыгъуэ куэдым ехъулIэныгъэ инхэр щызыIэригъэхьащ. Къапщтэмэ, ар пауэрлифтингымкIэ щэнейрэ Европэ зэхьэзэхуэхэм (2010 - 2012 гъэхэм) къыщыхэжаныкIащ, спортым и мастерщ, Урысей Федерацэм мас-рестлингымкIэ, пауэрлифтингымкIэ, сумомкIэ категорие нэхъыщхьэ зиIэ и тренерщ, мас-рестлингымкIэ къэралым и ныбжьыщIэ гуп къыхэхам и тренерщ. КъищынэмыщIауэ, ар Къэбэрдей-Балъкъэрым ПауэрлифтингымкIэ и федерацэм и унафэщIу 2011 - 2019 гъэхэм щытащ. Иужь илъэситхум Мас-рестлингымкIэ федерацэм и унафэщIщ, нэгъабэрей лъандэрэ сумоми ди республикэм зыщрегъэубгъу. Нобэ Гъубж БетIал ди псэлъэгъущ.
- БетIал, ди псалъэмакъыр къыщIэздзэну сыхуейт 2015 гъэ лъандэрэ узитхьэмадэ Къэбэрдей-Балъкъэрым Мас-рестлингымкIэ и федерацэм и лэжьыгъэм утезгъэпсэлъыхькIэрэ.
- Бжьыхьэ къакIуэ илъэситху ирокъу Къэбэрдей-Балъкъэрым Мас-рестлингымкIэ и федерацэр къызэрызэдгъэпэщрэ. Кавказ Ищхъэрэм ар щыяпэщ икIи нобэр къыздэсым абыкIэ къыткъуэувэфар Осетие Ищхъэрэ - Аланием и закъуэщ.
- Сыт абы къежьапIэ хуэхъуар?
- 2015 гъэм и мазаем (февралым) Краснодар щекIуэкIырт къарур къыщагъэсэбэп спорт лIэужьыгъуэхэмкIэ фестиваль. Абы сшат Къэбэрдей-Балъкъэрым пауэрлифтингымкIэ и командэ къыхэхар. Утыкухэм ящыщ зым щекIуэкIырт мас-рестлингымкIэ (баш яIыгъыу зэпекъунымкIэ) зэхьэзэхуэ. Апхуэдэ зэпеуэм зыкIи зыхуэдмыгъэхьэзыра пэтми, сытегушхуэри, ди щIалэ зыбжанэ хэзгъэхьащ. Арати, Бэрбэч Хъусен дыжьын медалыр къихьащ.
Фестиваль нэужьым абы кърикIуахэм дыщытепсэлъыхьыжым, дауи, и гугъу тщIащ мас-рестлингым. Апхуэдэ зэпеуэм хэта ди щIалэхэм ар хуабжьу ягу ирихьат икIи зыхуагъэсэну я нэ къыхуикIырт. Дегупсысащ а Iуэхур зэребгъэкIуэкI хъуну щIыкIэм икIи КъБР-м Мас-рестлингымкIэ и федерацэ къызэдгъэпэщащ.
2015 гъэм и щэкIуэгъуэм (ноябрым) Къэбэрдей-Балъкъэрым и япэ чемпионат а спорт лIэужьыгъуэмкIэ едгъэкIуэкIащ. Абы хэтащ цIыхуищэм щIигъу. КъыкIэлъыкIуэу Урысей Федерацэм и чемпионатым япэ дыдэу зыкъыщыдгъэлъэгъуащ. КъуэщIысокъуэ Кристинэрэ Мысостышхуэ Ислъамрэ а зэхьэзэхуэм домбеякъ медалхэр къыщахьащ.
- Адрей илъэсым, 2016 гъэм, урысейпсо зэпеуэ къызэвгъэпэщыфащ.
- Къэбэрдей-Балъкъэрыр дэнэ къэна, Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ щIыналъэм мас-рестлингымкIэ ар япэу къыщызэрагъэпэща урысейпсо зэхьэзэхуэт. «Кавказым и кубок» зыфIэтща урысейпсо зэпеуэм и пэ къихуэу ди республикэм къызэрыхах зэIущIэхэр щедгъэкIуэкIащ. Абы щыдубзыхуащ КъБР-м и командэ къыхэхар. Ар хэтащ Урысей Федерацэм и чемпионатым, ауэ ехъулIэныгъэшхуэхэр къытхуэхьакъым. Зэпеуэм дгъэкIуа спортсмен пщыкIущым ящыщу КъуэщIысокъуэ Кристинэ и закъуэщ къыхэжаныкIар. Дыжьын медалыр зыIэригъэхьэри, къэралым и етIуанэ командэ къыхэхам ар хагъэхьащ. ИужькIэ Европэм и чемпионатым кIуэри, дыщэр иIыгъыу къигъэзэжащ.
Урысей Федерацэм и щIалэгъуалэ зэхьэзэхуэм и гугъу пщIымэ, ар куэдкIэ нэхъ къыдэхъулIащ. Хьэкъул Мухьэмэдрэ Джэрыджэ Астемыррэ бжьыпэр яубыдащ. ЕтIуанэ увыпIэр къихьащ Нэгъуей Астемыр, ещанэ хъуахэщ Гъубжокъуэ Мухьэмэдрэ Тхьэгъэлэдж Сэлимрэ.
НыбжьыщIэхэм я зэпеуэм дыжьын медалыр къыщихьащ Джатэжьей Асанэ. Домбеякъыр зыIэрагъэхьащ БищIо Алим, Закъуэунэ Беслъэн, КъуэщIысокъуэ Елдар сымэ. Мас-рестлингыр зыхэта XI Урысейпсо гъэмахуэ къуажэ спорт джэгухэм Къэбэрдокъуэ Рустамрэ СантIыкъ Сэлимрэ щытекIуащ.
Илъэсым кърикIуахэм хэплъэжа иужькIэ, Урысей Федерацэм Мас-рестлингымкIэ и федерацэм къэралым и ныбжьыщIэ командэ къыхэхам и тренеру сигъэуващ. КъуэщIысокъуэ Кристинэ илъэсым и спортсменкэ нэхъыфIу къалъытащ.
- КъыкIэлъыкIуэ 2017 гъэр хуабжьу къывэхъулIащ икIи урысейпсо, дунейпсо зэхьэзэхуэхэм медаль зэмылIэужьыгъуэ зыбжанэ къыщыфхьащ.
- Пэжщ. Къапщтэмэ, Урысей Федерацэм и чемпионатым домбеякъ медалу 7 къыщытхьащ. Абы къыщыхэжаныкIахэу Къардэн Тимур, БищIо Алим, ЛIыгъур Мурат, Сулеймановэ Фаридэ, Кайгермазовэ Кристинэ, Жашуевэ Оксанэ, КъуэщIысокъуэ Кристинэ сымэ къэралым и команэ къыхэхам и резервым хэхуащ икIи Дунейпсо кубокым и Iыхьэхэм хэтащ. Япэр Къэзахъстаным щекIуэкIати, ЛIыгъур Мурат, БищIо Алим, КъуэщIысокъуэ Елдар сымэ дыжьын медалхэр къахьащ.
НыбжьыщIэхэм я зэпеуэм ещанэ увыпIэхэр щаубыдащ Кочкаровэ Алинэ, Исмаилов Мурат, Уэншэкудыгъу Замир, Катанчиев Анзор сымэ. Ахэри ехъулIэныгъэшхуэщ.
Къэрал Щхьэхуитхэм я Зэныбжьэгъугъэм 2017 гъэм ирагъэкIуэкIа зэхьэзэхуэм спортсмен 800-м щIигъу кърихьэлIат. Урысей Федерацэм и командэ къыхэхам дэщIыгъуу абы дыщэ медалхэр къыщахьащ Нэгъуей Астемыр, БищIо Алим, Къардэн Тимур сымэ.
ЕджакIуэхэм я XIII гъэмахуэ спартакиадэми мас-рестлингыр хэтащ. Измулов Алим абы етIуанэ увыпIэр щиубыдащ. Нэгъуей Атмир ещанэ хъуащ.
А гъэ дыдэм жэпуэгъуэм (октябрым) и пэщIэдзэм Налшык щекIуэкIащ ныбжьыщIэхэм я урысейпсо зэхьэзэхуэ. Апхуэдэ мыхьэнэ лъагэ иIэу мас-рестлингымкIэ ар Къэбэрдей-Балъкъэрми Кавказ Ищхъэрэми я щIыналъэхэм япэу щыIа зэпеуэщ.
Дыгъэгъазэм (декабрым) икухэм Мэзкуу щызэхэтащ Дунейпсо кубокым и кIэух Iыхьэр. Къэрал 46-м къикIа спортсмен 200-м нэблагъэ абы кърихьэлIат. Жашуевэ Оксанэ а зэпеуэм домбеякъ медалыр къыщихьащ.
Мис апхуэдэу тхуэугъурлащ 2017 гъэр. Абы кърикIуахэр зэхилъхьэжа иужькIэ, КъБР-м СпортымкIэ и министерствэм ди федерацэр нэхъыфIхэм хибжащ.
- Куэдрэ зэхызох 2018 гъэм и накъыгъэ (май) мазэр зэи фщымыгъупщэну. Сыт ар къызыхэкIар?
- А илъэсым и пэщIэдзэм, хабзэ хъуауэ, «Кавказым и кубок» зэхьэзэхуэр едгъэкIуэкIащ. Мыгувэу, накъыгъэм и 25 - 28 махуэхэм, Кавказ Ищхъэрэми Къэбэрдей-Балъкъэрми мас-рестлингым и пщIэр къыщызыIэта Iуэхугъуэ къэхъуащ – Налшык щызэхэтащ Урысей Федерацэм балигъ цIыхухъухэмрэ цIыхубзхэмрэ я чемпионат. Ди къэралым и щIыпIэ 38-м щыщ спортсмен 200-м нэблагъэ абы кърихьэлIат. Зэхьэзэхуэм бжьыпэр щиубыдащ КъуэщIысокъуэ Кристинэ. Финалым нэсащ Кайгермазовэ Кристинэрэ Хъущт Анзоррэ. Домбеякъ медалхэр зыIэрагъэхьащ Нэгъуей Астемыр, Маргъуш Алан, БищIо Алим, Былымыхь Каринэ сымэ.
Чемпионатым кърикIуахэм япкъ иткIэ КъуэщIысокъуэ Кристинэ Урысей Федерацэм и япэ командэ къыхэхам ирагъэблэгъащ. Ар хэтащ дунейпсо чемпионатым, ауэ, ди жагъуэ зэрыхъущи, увыпIэфI къыхуэхьакъым. Сэ Европэм и чемпионатым и судьяуэ сыщытыну Баку сагъэкIуащ. ИужькIэ апхуэдэ дыдэ дзыхь дунейпсо зэхьэзэхуэм Якутск къыщысхуащIащ. Абыхэм судья нэхъыфIхэм сызэрыщыхабжам срогушхуэ.
А псом ищIыIужкIэ, Мас-рестлингымкIэ урысейпсо федерацэм ди федерацэр къэралым щынэхъыфIу 2018 гъэм къилъытащ.
- Нэгъаби ехъулIэныгъэншэ фыхъуакъым. СыткIэ фигу къина 2019 гъэр?
- Мазаем и 15 - 16-м Владикавказ щекIуэкIащ «Кавказым и кубок» урысейпсо зэхьэзэхуэр. Нэгъуей Астемыррэ Къасым Феликсрэ абы текIуэныгъэхэр къыщахьащ. Хъущт Анзор дыжьын медалыр зыIэригъэхьащ. Къардэн Тимур, Аргъэщокъуэ Заурбий, ЛIыгъур Мурат, Маргъуш Алан сымэ ещанэ увыпIэхэр яубыдащ.
Илъэсым и кIэухым Чебоксары къалэм Урысей Федерацэм и чемпионат щызэхэтащ. Абы етIуанэ увыпIэр къыщихьащ Хъущт Анзор. Домбеякъ медалхэмкIэ дагъэгуфIащ Нэгъуей Астемыр, Аргъэщокъуэ Заурбий, Борий Амир сымэ.
Азербайджаным щекIуэкIа Дунейпсо кубокым и япэ Iыхьэм Хъущт Анзоррэ Нэгъуей Астемыррэ дыжьын медалхэр щызыIэрагъэхьащ. Узбекистаным щыIа етIуанэ Iыхьэми Хъущтым и ехъулIэныгъэм къыщытригъэзэжащ. Ди жагъуэ зэрыхъущи, Нэгъуей Астемыр фэбжь игъуэтри, медалхэм щIэбэныфакъым. Дунейпсо кубокым и ещанэ Iыхьэми Хъущт Анзор къыщыхэжаныкIащ, аргуэру домбеякъ медалыр зыIэригъыхьэри.
ЩэкIуэгъуэм и пэщIэдзэм Суздаль къалэм ныбжьыщIэхэмрэ щIалэгъуалэмрэ я урысейпсо зэхьэзэхуэ щекIуэкIащ. Абы дыжьын медалхэр къыщытхуахьащ Гъубж Iэминэ, Схвитаридзе Тамерлан, Аргъэщокъуэ Заурбий сымэ. Щомахуэ Данэ, Хьэшыр Къантемыр, Мамбэт Амир cымэ ещанэ увыпIэр яубыдащ.
Абы кIэщIу къыкIэлъыкIуэу, Кавказ Ищхъэрэ студент джэгухэм япкъ иткIэ, мас-рестлингымкIэ зэпеуэхэр Налшык щекIуэкIащ.
- Коронавирус уз зэрыцIалэр къемыжьэ щIыкIэ мы гъэми хъарзынэу евгъэжьат.
- Пэж дыдэу, хабзэ хъуауэ, мазаем Владикавказ щыIа «Кавказым и кубокым» Къардэн Тимуррэ Апажэ Ислъамрэ домбеякъ медалхэр къыщахьат. АдэкIи зэхьэзэхуэ инхэр къытпэплъэрт, арщхьэкIэ къежьа уз зэрыцIалэм псори къызэтригъэувыIащ. Дыщогугъ абыи дыпэлъэщу зэпеуэхэм щIэддзэжыну. Къапщтэмэ, шыщхьэуIум (августым) и кIэухым СНГ-м хэт къэралхэм я спорт зэхьэзэхуэхэр Къэзан щыIэнущ. Абы цIыху минитIым щIигъу кърагъэблэгъащ. Мас-рестлингымкIэ Урысей Федерацэм и командэ къыхэхар згъэхьэзырыну си пщэ къралъхьащ икIи слъэкI къэзгъэнэнукъым Тэтэрстаным и къалащхьэм ехъулIэныгъэхэр щыдиIэн папщIэ.
