Бюджетни файдалары кёбейтилгендиле, профицит алгъынча къалгъанды

КъМР-ни Правительствосуну кезиулю жыйылыуунда 25 бегимни проекти сюзюлюп, къабыл кёрюлгенди. Ол санда министрле бюджетге кийирилген тюзетиулеге къарагъандыла, урунуу рынокда болумну коэффициентин кёбейтгендиле эмда юбилейлеге хазырланыу комиссияланы къурагъандыла. Кенгешни Правительствону башчысы Мусукланы Алий бардыргъанды.
Биринчиден, экономика бла байламлы бегимлени сюзгендиле. Финансла министрни къуллугъун толтургъан Елена Лисун кезиулю жылгъа республикалы эмда Борчлу халда медицина страхованияны фондуну бюджетлерини проектлерин къурауну жорукъларына кийирилген тюзетиуле бла шагъырей этгенди.
 Ызы бла быйыл республиканы бюджетине этилген тюрлениулеге къарагъандыла. Докладчыны айтханына кёре, федерал арадан къошакъ халда 583,2 миллион сом берилгенди. Андан 119,3 миллион къыралны субъектлерине казналарыны къоранчларын бла файдаларын келишдириу жумушлагъа бёлюнеди. «Ахча бюджет сферада ишлегенлени айлыкъларын ёсдюргенде этилген къоранчланы бир кесегин къайтарыргъа юлешинеди»,-дегенди ол.
Федерал власть органланы оноуу бла республикагъа энтта 463,8 миллион сом берилгенди. Бу ахчаны асламы саулукъ сакълаугъа къоратыллыкъды, ол санда инсанланы бир-бир къауумларын дарманла бла жалчытыугъа (107 миллион сом). Урунуу эм социальный къоруулау министерствогъа да 139,6 миллион сом бериледи.
-Бу ахчагъа биринчи сабий туугъан юйюрлеге социальный болушлукъ этилликди. Жарыкъландырыу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствогъа да 250 миллион бёлюнеди. Алай бла 2 айдан 3 жылгъа дери сабийчиклени школгъа дери билим бериу учреждениялада окъуу жерле бла жалчытыу жумушла толтуруллукъдула, -дегенди Елена Лисун.
Белгиленнген тюзетиуле бла байламлы республикалы бюджетни ёлчеми да тюрленнгенди. Налог эм андан тышында файдала, алгъынча, 11, 718 миллиардха жетедиле. Федерал арадан хакъсыз берилген ахчаны ёлчеми 583,2 миллионнга кёбейтилгенди эмда 19,131 миллиард болгъанды. «Алай бла бюджетни файдала бёлюмю 30,849 миллиардха, къоранчла уа 30,836 миллиардха жетгендиле»,-деп чертгенди докладчы эмда бюджетни профицити 12,7 миллион сом болгъанын белгилегенди.
Нальчикни администрациясы Шогенов атлы орамда 18,5 гектар жерни республиканы иелигинден шахаргъа бериуню юсюнден тилек этгенди. Аны бла жыйылгъанланы жер эм ырысхы халла жаны бла министр Тимур Ошхунов шагъырейлендирген. Болсада Мусукланы Алийни оноуу бла бегим повесткадан кетерилгенди.
Агропромышленный комплексни объектлерин ишлетиуге неда жангыртыугъа, техниканы сатып алгъанда этилген къоранчланы бир кесегин артха къайтарыуну жорукъларына тюзетиуле этилгендиле. Эл мюлк министрни орунбасары Тимур Вадаховну айтханына кёре, республикалы бюджетден бу жумушлагъа бёлюннген субсидияны ёлчеми 7 процентде тохташдырылады.
«Шёндюгю шахар болумну айнытыу» федерал программагъа да кийирилгендиле тюрлениуле. Премьер-министрни орунбасары инфраструктура эм цифра жаны бла айнытыу министр Владимир Болотоковну ангылатханына кёре, сёз программаны чеклеринде ахчаны юлешиуню юсюнден барады. «Алай аны битеулю ёлчеми башхартылмайды»,-деп къошханды ол.
Республиканы инсанларыны бир-бир къауумларына жашау журт эм коммунал жумушла ючюн субсидия алыргъа эркинликлери болгъанланы ачыкълауну жорукълары да алышыннгандыла. Къурулуш эм жол мюлк министрни орунбасары Жамбулат Гасташев  айтханыча, ёлчем коммунал жумушла ючюн тарифле эсге алынып, жангыдан саналгъанды.
РФ-ни халкъларыны культура хазнасыны тизмесине кирген объектлеге, аланы халлары осал эсе, арендагъа бергенде льготаланы салыу жаны бла республиканы полномочиялары тохтатылгъандыла. КъМР-ни Культура хазнасыны объектлерин сакълау жаны бла управлениясыны башчысыны орунбасары Малкъарланы Жаннаны айтханына кёре, ол федерал излемлеге тийишлиликде этилгенди.
«КъМР-де 2019 жылда урунуу рынокну регион энчиликлерин ачыкълагъан коэффициентни тохташдырыуну юсюнден» законну проектини юсюнден правительстволу буйрукъ да къабыл кёрюлгенди. Урунуу эм социальный къоруулау министр Асанланы Алимни айтханына кёре, келир жылда республикада ишлеген тыш къыраллылагъа, ала бизнес бла кюрешмей эселе, аны ёлчемин 2-ге жетдирирге белгиленеди. Быллай мадарла уа аланы файдаларындан жыйылгъан налогну эки кереге ёсдюрюрге онг берликди. «Аны бла бирге республикада тыш къыраллыланы санын азайтыргъа, урунуу рынокну ышаннгылылыгъын жалчытыргъа, кеси инсанларыбызгъа иш къоллу болургъа болушурукъду»,-деп къошханды ол.
Правительствону жыйылыуунда юбилейлени бардырыу жаны бла комитетле да къуралгъандыла. Ол санда КъМР-ни халкъ поэти Гуртуланы Салихни 80-жыллыгъына хазырланыу жумушла толтуруладыла, 30 сентябрьде уа Къабарты-Малкъарда регби къуралгъанлы 50 жыл толгъаны белгиленирикди.
 Министрлени кабинети билим бериу бла байламлы бегимлени уллу къауумун да сюзгендиле. Ол санда «КъМР-де билим бериуню айнытыуну юсюнден» къырал программагъа тюзетиулеге къаралгъанды. Жарыкъландырыу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министрни къуллугъун толтургъан Ауэс Кумыковну айтханына кёре, документде болгъан объектлени тизмеси кенгертилгенди. «Сёз школгъа дери билим бериу учреждениялада 2 айдан 3 жылгъа дери сабийчиклеге окъуу жерлени къурауну юсюнден барады»,-дегенди ол.
Дагъыда бир-бир бегимле  Правительствону структурасында болгъан тюрлениулеге келишдирилгендиле. Ол санда «КъМР-ни гарантия фонду» коммерциялы болмагъан организацияны попечитель совети, аны болушлугъун алыргъа излеген гитче эм орталыкъ предприятияланы проектлерин сюзген, Борчлу халда медицина страхованияны программаларын жарашдыргъан эм башха комиссияланы къауумлары алышыннгандыла.
 

 

Тикаланы Фатима.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 10:01

НИЕТ ХАЗНАБЫЗНЫ АЙНЫТХАНЛА

Халкъыбызны ниет жетишимин кёргюзтген Къулийланы Къайсын атлы Малкъар театрны къуралыуу озгъан ёмюрню 1930-чу жылларында башланнганды. 1935 жылда А.

28.03.2024 - 09:03

ГИТЧЕ ЭМДА ОРТА БИЗНЕСНИ МАГЪАНАСЫ УЛЛУДУ

Къайсы къыралда неда аны ичинде субъектде экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этгенле гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенледиле эмда энчи предпринимательледиле.

28.03.2024 - 09:03

ИНВЕСТИЦИЯЛАГЪА – ЭНЧИ ЭС

Жангы предприятияла къурарча, производствону кенгертирча, инвестицияла этмей, башхача айтханда ишге ахча салмай боллукъ тюйюлдю.

27.03.2024 - 14:04

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫ К.В.КОКОВНУ РОССЕЙ ФЕДЕРАЦИЯНЫ МИЛЛЕТ ГВАРДИЯСЫНЫ АСКЕРЛЕРИНИ КЮНЮ БЛА АЛГЪЫШЛАУУ

Росгвардияны Къабарты-Малкъар Республикада Управлениясыны хурметли аскерчилери, ишчилери эмда ветеранлары! Сизни Россей Федерацияны Миллет гвардиясыны аскерлерини кюню бла алгъышлайма!

27.03.2024 - 09:07

САКЪАТ САБИЙЛЕ ОКЪУУСУЗ КЪАЛМАЗЧА

Къабарты-Малкъарны Жамауат палатасында республиканы билим бериу учреждениялада сакъат эм къыйын ауругъан сабийлени окъутуу не халда болгъаны тинтилгенди.