|
КIуэкIуэ К. В. хэтащ Узыншагъэр хъумэным теухуауэ Къэрал советым и Президиумым иригъэкIуэкIа зэIущIэм.
5 ноября, 2019 - 07:17
Путин Владимир иджыблагъэ Къэрал советым и Президиумым и зэIущIэр Светлогорск къалэм щригъэкIуэкIащ, узыншагъэр хъумэным и лъэныкъуэкIэ Урысей Федерацэм и субъектхэм къапэщыт къалэнхэм ятеухуауэ. Абы хэтащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек.
Урысейм и Президентым зэрыжиIамкIэ, узыншагъэр хъумэным зегъэужьыным хуэунэтIауэ къэралым иужьрей илъэсхэм лэжьыгъэшхуэ щекIуэкIащ. Абы и лъэныкъуэкIэ гу зылъытапхъэ зэхъуэкIыныгъэхэм ящыщщ ди цIыхухэм я гъащIэр нэрылъагъуу нэхъ кIыхь зэрыхъур. Къапщтэмэ, Узыншагъэр хъумэнымкIэ дунейпсо зэгухьэныгъэм къызэритамкIэ, Урысейм и цIыхухэр 2014 гъэм ику иту илъэс 70,9-кIэ псэуамэ, 2019 гъэм а бжыгъэр илъэс 73,6-м нэсащ.
«Шэч хэмылъу, ар зи фIыщIэр дохутырхэрщ, медицинэ IуэхущIапIэхэрщ, щIэныгъэлIхэрщ, ди щIыналъэ куэдым зэфIэкIышхуэ къагъэлъагъуэу щылажьэ гуп зэщIэгъэуIуахэрщ. Абыхэм лэжьыгъэшхуэ зэфIагъэкIащ технологие лъагэхэр зи лъабжьэ медицинэ дэIэпыкъуныгъэм зегъэужьыным, анэмрэ сабиймрэ я узыншагъэр хъумэным пыщIа къалэнышхуэхэр дэгъэкIыным я лъэныкъуэкIэ. Аргуэру зэ къыхэзгъэщхьэхукIыну сыхуейщ: ди ехъулIэныгъэ псори щыхьэт тохъуэ дэ нэхъыбэж зэрытхузэфIэкIынум икIи абы папщIэ цIыхубэр зыхуэныкъуэхэр къэлъытауэ дылэжьэн зэрыхуейм», - къыхигъэщхьэхукIащ къэралым и УнафэщIым.
Абыхэм къадэкIуэу къэгъэлъэгъуапхъэщ, жиIащ Путин Владимир, къэралым исхэм я процент 60-м щIигъур узыншагъэр хъумэнымкIэ IэнатIэм и щытыкIэм арэзы къызэримыщIым. Апхуэдэ мыарэзыныгъэр нэхъыбэу зыхуэгъэзар узыншагъэр хъумэным и пэщIэдзэ IэнатIэрщ - фельдшер-акушер пунктхэр, дохутыр амбулаторэхэр, поликлиникэхэр, район сымаджэщхэр зэрызэпэубыдарщ, апхуэдэ IуэхущIапIэхэм ящыщ куэдым я унэхэр блэкIа лIэщIыгъуэм и кум зэращIарщ икIи абы лъандэрэ зэрызэрамыгъэпэщыжарщ, узыншагъэр къызэрапщытэ Iэмэпсымэхэр, дохутырхэр къазэремэщIэкIырщ.
«Нобэрей щытыкIэр дэ къызэрытлъытэр нэхъ япэкIэ щыIа зэкIэлъымыкIуагъэхэр къызэрызэднэкIам елъытауэкъым, атIэ иджыпсту къэув къалэнхэм, къэкIуэну зэманым дызытелэжьэн хуейхэм ятещIыхьауэщ. Куэд мыщIауэ дэ ехъулIэныгъэу къытщыхъуу щытахэр иджы къызэрыгуэкI мардэу цIыхухэм къалъытэ икIи ипэжыпIэкIэ ар захуагъэщ. Абы къикIыр дэ мы IэнатIэм щедгъэкIуэкI лэжьыгъэр нэхъри щIэдгъэхуэбжьэн хуейуэ аращ», - жиIащ Президентым.
Урысейм и Правительствэм хуэдгъэува пщэрылъхэм япкъ иткIэ, къыхигъэщхьэхукIащ Путин В. В., нобэм ирихьэлIэу къащтащ медицинэм и пэублэ IэнатIэр къэгъэщIэрэщIэжынымкIэ хабзэхэр икIи абыхэм япкъ иткIэ къэралым и субъектхэм езыхэм я щIыналъэ программэхэр щIышылэм и 10-м ирихьэлIэу зэхалъхьэну, ахэр бадзэуэгъуэм и 1-м фIэмыкIыу къащтэну къапэщытщ.
«Медицинэм и пэублэ IэнатIэм и щытыкIэмкIэ жэуап псом япэу зыхьыр щIыналъэхэм я властхэрщ икIи абыхэм езыхэм я еплъыкIэ яIэжщ зэтрихьа гугъуехьхэр дэгъэкIыным теухуауэ. Пэублэ IэнатIэр, ипэжыпIэкIэ жыпIэмэ, цIыхухэм нэхъ япэгъунэгъу икIи абыхэм я дежкIэ нэхъ мыхьэнэшхуэ зиIэщ. Абы и лъэныкъуэкIэ цIыхухэм я нэхъыбапIэр зэрымыарэзым захуагъэ хэлъщ, псом хуэмыдэу фIым хуэгъэза зэхъуэкIыныгъэхэр щымащIэм деж. Псом хуэмыдэу, щIыналъэ властхэр IэнатIэм и зэхэлъыкIэр гъэтэмэмыным егъэлеяуэ жыджэру елэжь щхьэкIэ, абы медицинэ дэIэпыкъуныгъэр щримыгъэфIакIуэм, уеблэмэ щызэIигъэхьэм деж апхуэдэ мыарэзыныгъэхэр нэгъэсауэ къэлъытапхъэщ», - къыщIигъуащ къэралым и унафэщIым.
Путин Владимир щапхъэу къихьащ, псалъэм папщIэ, поликлиникэхэр цIыхухэм я псэупIэм пэмыжыжьэу щылажьэ икIи абыхэм щыIэ терапевтхэр егугъуныгъэ яхэлъу я IэнатIэм бгъэдэт щхьэкIэ, узыфэ пыухыкIахэм еIэзэ IэщIагъэлIхэр, зыхуеину Iэмэпсымэхэр къалэм и щIыпIэ жыжьэхэм е нэгъуэщI районым щыIэу къызэрыхъум теухуауэ: «Апхуэдэ къызэгъэпэщыкIэм ахъшэр къыдигъахуэу къыщIэкIынущ, ауэ цIыхухэм я Iуэхур дэгъэкIынымрэ абыхэм я сэбэп зыхэлъхэмрэ къилъытэркъым икIи медицинэ Iуэхутхьэбзэхэр псоми къагъэсэбэпыныр къызэригъэпэщыркъым. Дауи, апхуэдэм деж тэмакъкIыхьагъ зыхэлъи, зи чэзум пэплъэни щыIэнущ. Ауэ языныкъуэхэм къеузыр зэхэгъэкIыныр кIыхьлIыхь зэращIым къыхэкIыу абыхэм я узыр хэужьынэнкIэ хъунущ.
Зэман гъунэгъум къэув къалэн нэхъыщхьэ дыдэхэм ящыщу Путин В. В. къыхигъэщхьэхукIащ медицинэм и лэжьакIуэхэм я къалэныр нэгъэсауэ ягъэзэщIэнымкIэ зыхуеину Iэмалхэр къызэгъэпэщыныр, абыхэм лэжьапщIэр зэрырат щIыкIэр егъэфIэкIуэныр: «ИкъукIэ куэд елъытащ медицинэм и пэублэ IэнатIэм щылажьэ дохутырхэм я зэфIэкIыр, щIэныгъэр, IэщIагъэр здынэсыр, абыхэм сымаджэхэм хуащI гулъытэр зыхуэдизым. Абыхэм дэтхэнэ зы цIыхуми и узыншагъэмкIэ, апхуэдэу щыщыткIэ, цIыхубэм я узыншагъэмкIэ икъукIэ жэуаплыныгъэшхуэ къабгъэдохуэ. Пэублэ IэнатIэр къэгъэщIэрэщIэжыным 2020 гъэм щегъэжьауэ илъэсищкIэ трагъэкIуэдэн папщIэ аргуэру сом меларди 150-рэ хухах. Ауэ а ахъшэр пэщIэдзэ лъэхъэнэм яхурикъуну къабжауэ аращ. Сэ къызэрыслъытэмкIэ, щIыналъэ программэхэм я экспертизэр зэфIэкIа нэужь, ахъшэр зыхуэдизу щытынур ягъэтэмэмыжын хуейщ. Правительствэм къыхилъхьащ а ахъшэр щIыналъэхэм ятегуэшапхъэу езым къызэрилъытэ щIыкIэр. Мыр Iуэху цIыкIукъым икIи бюджет зэхуаку трансфертхэм ехьэлIащ. Нэхъыщхьэ дыдэр - а ахъшэр пщIэншэу мыкIуэдынырщ икIи абы и хьэкъкIэ Iуэху нэрылъагъухэр дэгъэкIынырщ.
Иджыпсту зэгурыIуэу унафэ пыухыкIахэр къащтэн хуейщ. Пэублэ IэнатIэр узыншагъэр хъумэным и лъабжьэщ икIи ар зэманым къигъэув къалэнхэм яхуэфащэу зэтегъэува хъун папщIэ властым и къудамэ псори зэгурыIуэу икIи зэщIэгъэуIуауэ зэдэлэжьэн хуейщ», - жиIащ Путин Владимир.
КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я пресс-IуэхущIапIэ.
|
29.03.2024 - 17:28 Хамэ къэралхэм ящыщу Къэбэрдей-Балъкъэрым сату нэхъыбэу зыдищIыр СНГ-м хэтхэращ икIи иужьрей илъэситIым къриубыдэу республикэм зэригъэкIуэкIа продукцэм и куэдагъым процент 25-кIэ хигъэхъуащ, жиIащ |
|
29.03.2024 - 17:23 КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек Ставрополь крайм и губернатор Владимиров Владимиррэ Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм и УнафэщI Темрезов Рашидрэ щIыгъуу хэтащ Тырныауз къалэм дэт, сыт и лъэныкъуэкIи з |
|
29.03.2024 - 08:57 Урысей Ипщэмрэ Кавказ Ищхъэрэмрэ регби 7-мкIэ пашэныгъэр къыщыхьыным теухуа зэхьэзэхуэ иджыблагъэ Налшык къалэм щекIуэкIащ. |
|
29.03.2024 - 08:56 КъБР-м щIыхь зиIэ и журналист, Урысей Федерацэм, Къэбэрдей-Балъкъэрым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ, жылагъуэ лэжьакIуэ, «Советская молодёжь» газетым и редактор нэхъыщхьэу щыта Къардэн Мухьэм |
|
29.03.2024 - 08:56 Пхъэщхьэмыщхьэмрэ хадэхэкIымрэ къыхащIыкI консерву Кавказ Ищхъэрэм къыщыщIагъэкIым и процент 90-р Къэбэрдей-Балъкъэрым къылъос. |
|