Жукъусузлукъдан къыйналгъанла аз тюйюлдюле. Былай къарагъанда, ол бош зат кёрюнеди, алай а жукъусузлукъ сизни къыйнай эсе, докторгъа барыгъыз. Алай кесигизге болушурча жорукъла да бардыла.

Тёшекге кесигизни эртте окъуна жарашдырмагъыз

Тёшегигизни жаланда жукъугъуз келсе хазырлап башлагъыз.Врачла айтханнга кёре, ундурукъда бош алай аунап турууну бир хайыры жокъду.

Сиз 15 минутну ичинде жукълаялмай тура эсегиз, ундурукъдан къобугъуз. Башха отоугъа барыгъыз, женгил, нерваларыгъызны къозгъамагъан жумушла бла  жубаныгъыз: адырла жууугъуз, китап окъугъуз, музыкагъа тынгылагъыз.

Жукъугъуз жангыдан келсе, тёшегигизге къайтыгъыз. Бу амалны бир ненча ыйыкъны къатласагъыз, ырахатлыкъ табаргъа болушурукъду.

Жатаргъа, къобаргъа да бир кезиуде керекди

Бизге тохтамай 12.00 сагъатдан кеч жатмагъыз дейдиле. Алай белгили алим Александр Мельниковну былай жазгъанын окъугъанма: «Ол жорукъ бош таурухду. Адамланы араларында эртте уяныучула, кеч къобуучула да бардыла. Биринчилери эрттерек жатсала игиди, экинчилерине уа эртте жатхан заран келтиреди. Алада ол кезиуде керекли мелатонин жетмей къалады.

Алайды да, кече арасында да жатаргъа боллукъду, ахырында 7-9 сагъатны жукълаялсагъыз тамамды. Терезелени да гам жабып, къарангыда жукълагъан игиди. Жатхан, къопхан да бир кезиуде этерге керекди».

Тюшлени тинтиу бла кюрешген араны илму къуллукъчусу Александр Пальман а кеч жатханны эртте турургъа юйретирге жарамагъанын чертгенди. «Ол кюрешиу саулукъгъа хаталыды. Манга: «Мен кече эки сагъатдан алгъа жукълаялмайма, эрттенликде уа 10-11 сагъатха дери туралмай, мыккыл болуп айланама. Аны ючюн ишге да дайым кеч болуп барама, таматаларыбыз бла да тохтамай сёз болама»,- деп келгенле да бардыла. 

Мен а: «Ишигизни алышыгъыз, кечирек башланнганын табыгъыз»,- дейме. Ол а, кертиси бла да, ахшы амалды. Бусагъатда бир-бир иш бериучюле аллайлагъа угъай демейдиле: къачан да келсинле, борчларын тынгылы толтурсунла ансы.

 Халкъ амалла

Жукъусузлукъну кёп тюбеген сылтауларындан бири –  тынгысызлыкъды.  Ол заманда уа халкъ амалла – жюрекни тынчайтхан суула, кырдык чайла, бал, къозла да жарайдыла.

Жылы сют

Кече жатарны аллында бир стакан сют ичиу амал эрттеден келеди эмда , керти окъуна, бек жараулуду. Анда болгъан триптофан аминокислота жукълатыргъа болушады.  Жылы сютге бал эмда мускат орех къошуп ичсенг а, бютюнда хайырлыды.

Жангы айран

Жангы айранда болгъан триптофан да адамны нерваларын шошайтады эмда  жукъусу тап халгъа келирча этеди. Жукъларны аллында аллай айрандан бир-эки кере уртласагъыз, 45 минутдан окъуна жукъугъа батыллыкъсыз.

Къозла

Жукълаялмай тура эсегиз, грек къозуладан ууучугъуз бла бир ашагъыз. Алада серотонин эмда мелатонин чыгъаргъан затла бардыла. Бизни биология сагъатларыбыз ючюн а ма ала жууаплыдыла.

Юсюпланы Галина хазырлагъанды.