«Дохутырхэм я хасэ» щIыналъэ жылагъуэ зэгухьэныгъэм и ещанэ зэхуэсыр «Урысей» гъэлъэгъуэныгъэ-зэхыхьэ иныр щекIуэкI ВДНХ-м щызэхэтащ. Абы къыщызэщIакъуэжащ Хасэм 2023 гъэм иригъэкIуэкIа лэжьыгъэхэр.
ЗэIущIэм кърихьэлIащ АР-м и Iэтащхьэ КъумпIыл Мурат, УФ-м и Федеральнэ Зэхуэсым ФедерацэмкIэ и советым КъБР-м къыбгъэдэкIыу щыIэ Къанокъуэ Арсен, АР-м и сенатор Хъупсырокъуэ Мурат, АР-м, КъБР-м, КъШР-м я цIыхубэ тхакIуэ МэшбащIэ Исхьэкъ, АР-м узыншагъэр хъумэнымкIэ и министр Мерэтыкъуэ Рустам, медицинэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор, Сабий хирургиемрэ травматологиемкIэ щIэныгъэ-къэхутакIуэ институтым нейрохирургиемкIэ и къудамэм и унафэщI, «Дохутырхэм я хасэм» и Iэтащхьэ Семэн Жаннэ, хасэм хэтхэр.
Хасэр 2022 гъэм и жэпуэгъуэм къызэра- гъэпэщащ, абы щыгъуэм хэтар цIыхуи 100 хъууэ щытамэ, иджы ар куэдкIэ нэхъыбэщ. НобэкIэ а зэгухьэныгъэм Iуэху щащIэ медицинэ IэщIагъэлIи 192-м, ахэр Москва и медицинэ еджапIэ нэхъыщхьэхэм щылажьэхэмрэ къалэ, федеральнэ сымаджэщхэм щыIэ дохутырхэмрэщ. Зи гугъу тщIыхэм яхэтщ медицинэ щIэныгъэхэмкIэ доктору 20, медицинэ щIэныгъэхэмкIэ кандидату 33-рэ. «Дохутырхэм я хасэм» и унафэщIым иджыри тIу дыщIагъуащ - Мейкъуапэ къэрал технологие университетым и ректор Къуиижь Саидэрэ Ломоносовым и цIэр зезыхьэ Москва къэрал университетым и Медицинэ щIэныгъэ-егъэджэныгъэ центрым и щIэныгъэ лэжьакIуэ нэхъыжь ПщыхьэщIэ Ахьмэдхъанрэ.
Хасэм и къалэн нэхъыщхьэхэм ящыщщ Адыгейм, Къэбэрдей-Балъкъэрым, Къэрэшей-Шэрджэсым, Краснодар крайм я медицинэ IэнатIэм зегъэужьынымкIэ пщIэншэу ядэIэпыкъуныр. Апхуэдэуи зэгухьэныгъэм хэтхэм IэщIагъэлI ныбжьыщIэхэм зыщIагъакъуэ, медицинэ егъэджэныгъэм, медицинэ щIэныгъэм, медицинэ IэщIагъэм я зэпыщIэныгъэр ягъэбыдэкIэрэ ди дохутырхэм я зэфIэкIыр хагъахъуэ.
Езы ди лъэпкъэгъу дохутырхэм зэрыжаIэмкIэ, Хасэм и уставым къыщыгъэлъэгъуащ зэрылэжьэну лъэныкъуитIыр, ар: щIыхьэхурэ къаныгъуэрэщ. Закъыхуэзыгъазэ сымаджэхэм зэрадэIэпыкъунур, медицинэм хуеджэ студентхэмрэ IэщIагъэм пэрыхьагъащIэхэмрэ я Iэзагъыр хагъэхъуэнымкIэ зэрегугъунур а адыгэ псалъитIым къагъэлъагъуэ.
Ди къэралым и сымаджэщ, институт нэхъыфIхэм ди лъахэгъу куэд ехъулIэныгъэхэр яIэу щолажьэ, ахэр республикэхэм икIахэм ядэIэпыкъуну сыт щыгъуи хьэзырщ. Апхуэдэу зэрыщIэу зэрылажьэм и фIыгъэкIэ блэкIа пIалъэм къриубыдэу цIыху 500-м щIигъум зыщIагъэкъуащ. Сымаджэхэр Москва зэрыкIуэнури, здэгъуэлъыну сымаджэщри, зэкIуэлIэну дохутырри, зэрызигъэхъужынури яубзыху мы дохутырхэм.
КъищынэмыщIауэ, «Къаныгъуэ» проектым хыхьэу дохутыр ныбжьыщIэ 12-м ядэIэпыкъуащ гъэсакIуэу 10. Апхуэдэуи адыгэ дохутырхэр и жэрдэмщIакIуэу Москва щIэныгъэ-практикэ конференц зыбжанэ щызэхашащ, Адыгеймрэ Къэбэрдей-Балъкъэрымрэ егъэджэныгъэ курсхэр щрагъэкIуэкIащ. Ахэр ехьэлIат терапием, кардиологием, офтальмологием, урологием, акушерствэм, гинекологием, нейрохирургием, нэгъуэщIхэми. Мы гъэм а курсхэм хагъэхьэнущ онкологием, дерматовенерологием, луч диагностикэм, фармакологием епха лекцэхэри. Апхуэдэ егъэджэныгъэхэм нэмыщI, я IэщIагъэм зэрыхашэ школ-семинархэр къызэрагъэпэщыну я мурадщ, сабий хирургиемрэ травматологиемкIэ - Налшык, нейрореабилитацэмкIэ - Мейкъуапэ. Студентхэм нэмыщIи, а семинархэм екIуалIэ хъунущ ди хэгъэгухэм щылажьэ дохутырхэр. Зи гугъу тщIы школхэм щызэпкърахынущ медицинэм и иджырей Iэмалхэмрэ узыфэ нэхъ гугъухэм я еIэзэкIэмрэ. Дохутырхэм лекцэ къахуеджэнур зи IэщIагъэм куууэ хэзыщIыкIхэрщ, абыкIэ адрейхэм шэрыуэу ядэгуэшэфхэрщ, къэралым и щIэныгъэ-къэхутэныгъэ центрхэм, еджапIэ нэхъыщхьэ цIэрыIуэхэм щылажьэхэрщ.
Къыпхуэмылъытэну щхьэпэщ мы зэгухьэныгъэм и фIыгъэкIэ лэжьэн щIэзыдзагъащIэ дохутырхэм IэщIагъэм и пIалъэр зэрырагъащIэр, дохутыр лъэрызехьэхэм ябгъурыту ирагъэлъагъухэр, махуэ къэс щIэуэ къежьэ медицинэ Iэмэпсымэхэр республикэхэм тыншу къыщагъэсэбэпу ди IэщIагъэлIхэр зэрыхуагъасэр.
НэщIэпыджэ Замирэ.