ЩIышылэм и 25-р Урысей студентым и махуэщ. Хабзэ хъуауэ, еджапIэ нэхъыщхьэхэмрэ колледжхэмрэ щеджэ щIалэгъуалэм папщIэ абы ирихьэлIэу зэхыхьэ гукъинэжхэр къызэрагъэпэщ. Ди щIыналъэми а махуэр щагъэлъэпIащ.
Кавказ Ищхъэрэм ГъуазджэхэмкIэ и къэрал институтым Iуэху щIэщыгъуэхэр пхыгъэкIынымкIэ и центрым и проект студием щIышылэм и 25-м щагъэлъэгъуащ Урысейм и ехъулIэныгъэхэм ятеухуа документальнэ фильмыр. Ар хагъэхьащ студентым и махуэм ирихьэлIэу къызэрагъэпэща «Урысей» гъэлъэгъуэныгъэм.
Студентхэм зыхагъэгъуэзащ выставкэм хыхьэу щIэныгъэм, технологием, промышленностым, щэнхабзэм, егъэджэныгъэм ехьэлIауэ къэралым иIэ ехъулIэныгъэхэмрэ зыужьыныгъэхэмрэ. Фильм нэужьым абы еплъахэр тепсэлъыхьыжащ, я Iуэху еплъыкIэхэмкIэ зэдэгуэшащ.
ЗэрытщIэщи, мы махуэм къэралым ис щIалэгъуалэ минищэхэр зэкъуегъэувэ. Ар и дамыгъэщ студент гъащIэм и мыхьэнэм, къэхутакIуэ щIалэхэм щIэныгъэмрэ щэнхабзэмрэ хуащI хэлъхьэныгъэхэм.
Махуэшхуэм къыдекIуэкI тхыдэ дахэр 1755 гъэм къыщожьэ, пащтыхь гуащэ Елизаветэ Пётр и пхъум «Об учреждении Московского университета» унафэм Iэ щыщIидзам. Языныкъуэхэм ар Татьянэ и махуэу къалъытэ, щихъ Татьянэ и фэеплъ махуэм зэрытехуэм къыхэкIыу. 1850 гъэм а махуэр япэу Москва щагъэлъэпIащ. КъыкIэлъыкIуэу нэгъуэщI щIыналъэхэми ар япхъуэтащ. XX лIэщIыгъуэм и пэхэм Урысей студентым и махуэм щIалэгъуалэм я деж зыщиубгъуащ. Псом хуэмыдэу Совет Союзым а махуэм нэхъри гулъытэ щигъуэтащ. Абы ирихьэлIэу щэнхабзэ, спорт зэхыхьэ зэмылIэужьыгъуэхэр, концертхэр, фестивалхэр, пшыхь гукъинэжхэр ирагъэкIуэкIырт. Совет къэралыр къутэжа нэужьи, махуэшхуэр гъэлъэпIэн щагъэтакъым.
Бжьыхьэ Розэ.
