КъБАССР-м гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, адыгэ литературэм и классик, усакIуэ икIи тхакIуэ, егъэджакIуэ ЩоджэнцIыкIу Алий дунейм зэрехыжрэ илъэс 82-рэ зэрырикъум теухуа пэкIу дыгъуасэ екIу­э­кIащ. Ар къыщызэрагъэпэщащ усакIуэшхуэм и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ театрым и пщIантIэм дэт и фэеплъым деж. 

КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр Къумахуэ Мухьэдин и псалъэм къыхигъэщащ Що­джэнцIыкIу Алий куэд къимыгъэщIами, адыгэ литературэм хэлъхьэныгъэфI зэры­хуищIар, абы лъэпкъым къытхуигъэна щIэинхэм щIэупщIэ зэраIэр, усакIуэр зэращымыгъупщэр, и гъащIэмрэ и ­гуа­щIэмрэ щIэблэм зэраджыр, и IуэхущIафэ дахэхэр зэрыщапхъэр. 
- Алий хуэдэ цIыху щэджащэ дызэриIар, тхыгъэ хьэ­лэмэтхэр къызэрытхуигъэнар дэркIэ насыпышхуэщ. Абы куэд ищIащ цIыхухэм щIэныгъэрэ гъэсэныгъэрэ ягъуэтын папщIэ, - жиIащ министрым.
ЩоджэнцIыкIум и гъащIэмрэ гуащIэмрэ пэкIум щы­зэхуэсахэм ягу къагъэкIыжащ. Урыс усакIуэхэм я усэ гъэпсыкIэм яжь къыщIи­хуами, лъэпкъ усэ гъэпсыкIэр ихъумэн, абы зригъэужьын хузэфIэкIащ. Алий къыщIэнащ адыгэ литературэм и курых хъуа, усэбзэкIэ итха «Къамботрэ Лацэрэ» рома­ныр, поэмэхэр, усэхэр, Пушкин Александр, Лермонтов Михаил, Горький Максим, нэгъуэщIхэми я тхыгъэ адыгэбзэкIэ зэридзэкIахэр. Адыгэм ди щхьэр лъагэу дэзыгъэлъагъуж, лъэпкъ литературэм и лъабжьэр гъэтIылъын къалэн мытыншыр зи пщэ къыдэхуа ЩоджэнцIыкIум и Iэдакъэ къыщIэкIащ цIэрыIуэ хъуа «ЩIымахуэ жэщ», «Тембот и дыгъуасэхэр», «Партизан Жам­бот», «Дыщэ нэпсейхэр», «Къызбрун», «Ныбжьы­щIэ хахуэ», «Мадинэ» поэ­мэхэр, «Кхъужьей щIагъым», «Хьэжыгъэ пут закъуэ» Iуэтэжхэр. 
Курыт еджапIэм адыгэбзэр щезыгъэдж ЩоджэнцIыкIум хьэрыпыбзэр, тыркубзэр, франджыбзэр, эсперантэр ищIэрт. 1919 гъэм адэжь хэкум къэзыгъэзэжа усакIуэм (Тыркум къикIыжу) и лъэп­къэгъу­хэм лэжьыгъэшхуэ ядригъэкIуэкIащ ахэр иузэщIы­ным, щIэныгъэ яригъэгъуэ­тыным и IуэхукIэ.
Зи ныбжьыр илъэс 17-м иту лъэпкъ литературэм лъэ бы­дэкIэ хыхьа ЩоджэнцIыкIу Алий и лэжьыгъэхэр щIэныгъэлIхэм нэсу къахутэну иджы­ри хунэсакъым. 1941 гъэм усакIуэшхуэр нэмыцэ фашистхэм гъэру яубыдащ икIи зауэм и япэ бжьыхьэм Бобруйск щыIэ концлагерым щылIащ. 
ЩоджэнцIыкIу Алий и фэеплъым удз гъэгъахэр тралъ­хьащ. Налшык къалэм и курыт еджапIэхэм я еджа­кIуэхэр Алий и усэхэм къеджащ. ПэкIум хэтащ республикэм и унафэщIхэр, къалэ администрацэм и лэжьа­кIуэхэр, КъБР-м и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм щыщхэр, Бахъсэн щIыналъэм и лIы­кIуэхэр, еджакIуэхэр, усакIуэм и благъэхэмрэ Iыхьлыхэмрэ.
ТЕКIУЖЬ Заретэ.
Сурэтхэр Къарей Элинэ трихащ.