Орта кюн КъМР-ни Башчысы Юрий Коков Правительствону юйюнде Наркотиклеге къажау комиссияны кезиулю жыйылыуун бардыргъанды. Анда жаш тёлюню арасында наркоманияны профилактикасын бардырыу, бу ишде жууаплы ведомстволаны араларында байламлыкъланы къурау жаны бла соруула сюзюлгендиле. Кенгешге федерал инспектор Владимир Канунников, премьер-министр Мусукланы Алий да къатышхандыла.
Юрий Коков, аны ача, тема артыкъда магъаналы болгъанын чертгенди. Аны айтханына кёре, ахыр беш жылны ичинде наркотиклени сатыу-алыу бла байламлы аманлыкъланы къайтарып этгенлени саны кёбейгенди, алагъа уа 18-19-жыллыкъ жаш адамла да къатышадыла. Ол санда наркодиспансерде эсепде тургъанла да. КъМР-ни Башчысы белгили этген шартлагъа кёре, жылны аллындан бери аллай 8 шарт ачыкъланнганды.
- Наркотиклени сатыу-алыу бла байламлы бузукълукъланы тохтатыугъа бурулгъан магъаналы иш толтурулады. Алай жууаплы органланы ишлерин сюзгенде, тамамланнган жумушла артыкъ хайырлы болмагъанлары белгили болгъанды,-дегенди республиканы Башчысы эмда онгла толусунлай хайырланылмагъанларына эс бургъанды.
Профилактиканы чеклеринде уа асламында агитация халлы жумушла бардырыладыла. Алай, Юрий Коковну акъылына кёре, ол терсди. «Эсепде тургъанла, наркотиклени жайыу бла байламлы аманлыкъла ючюн жууапха тартылып, эркин болгъанла бла адрес ишге баш магъана берирге керекди. Ууну ичгенле, аны юйюрю бла ишлемесек, биз муратларыбызгъа жеталлыкъ тюйюлбюз. Агитация, пропаганда игиди, алай ала бла чекленип къалыргъа жарамайды, шарт жумушланы толтурургъа тийишлиди»,-деп къошханды ол.
Республикада наркотиклени жайылыуун тохтатыуну, бу ишде ведомстволаны араларында байламлыкъла къурауну юслеринден докладны КъМР-де ич ишле министрини къуллугъун толтургъан Назир Мамхегов этгенди. Ол полициячыла ууну жаш тёлюню арасында жайылыугъа къажау ишге баш магъана бергенлерин чертгенди. Ол мурат бла жылны аллындан бери 200-ден аслам тюрлю-тюрлю жыйылыула, тюбешиуле бардырылгъандыла. Ол белгили этген шартлагъа кёре, ич ишле органлада эсепде 113 акъылбалыкъ болмагъан турады, аладан 14-сю наркотиклени ичгенлери ачыкъланнганды.
Докладчы профилактиканы игилендириу жаны бла предложенияла да этгенди. Аны айтханына кёре, асламлы информация органлада саулукълу жашауну ниетлерин жайыу жаны бла ангылатыу ишни тирилтирге тийишлиди. Андан сора да, хакъсыз спорт секцияла, майданла ишлетирге керекди, ол санда элледе. Ол а жаш адамлагъа эркин заманларын къураргъа болушурукъ эди.
Юрий Коков, сёзге къошула, наркотиклени сатханла жангы технологияла бла тири хайырланнганларын чертгенди. «Жылны аллындан бери уу сатхан 96 интернет сайт ачыкъланнганды, аладан 57-сини иши тохтатылгъанды. Алада уа наркотиклени къалай хазырларгъа, ичерге кереклиси жиги-жиги бла ангылатылынады»,-дегенди эмда полициячыла быллай осал шартланы тохтатыу жаны бла къалай жумушла толтургъанларын соргъанды.
Назир Мамхеговну айтханына кёре, Интернет аманлыкъчылагъа къажау иш УФСБ бла бирге бардырадыла. Алай ахчаны электрон амал бла тёлеу системала, ол санда криптовалюта, айныгъанлары ючюн аланы тапхан бек къыйынды. Аны бла бирге республикада иш болмагъаны ючюн адамла наркотиклени белгиленнген жерледе букъдуруп, асыраула ючюн ахча алыргъа угъай демейдиле. Аманлыкъчы заказны дунияны къайсы къыралындан да этерге, ахчаны тёлерге боллукъду.
Болсада Юрий Коков экономика болумну сылтаугъа алып тургъанны къоюп, борчларын тийишлисича толтурургъа, кадрланы билимлерине, сынауларына эс бурургъа кереклисин чертгенди.
Жыйылыуда профилактика мадарла Урван районда къалай толтурулгъанлары да сюзюлгенди. Аны юсюнден докладны районну башчысы Азамат Кошеев этгенди. Ол районда спорт инфраструктура бютюнда айныгъанын чертип, жаш тёлюню юйретиуде бу онгла кенг хайырланнганларын белгилегенди. Урван районну наркотиклеге къажау муниципал программасы да барды. Анга 600 минг сом бёлюннгенди.
Наркоманияны профилактикасында волонтёр организацияланы магъаналары да сюзюлгенди. Аны юсюнден докладны граждан обществону институтлары бла байламлыкъла эм динлени ишлери жаны бла министр Анзор Курашинов этгенди. Аны айтханына кёре, бу иш эки тюрлю амал бла бардырылады. Биринчиден, социальный магъаналы проектлени толтургъан коммерциялы болмагъан организациялагъа субсидияла бериледиле. Былтыр бу жумушлагъа 400 минг сом бёлюннгенди. Бюгюнлюкде наркоманиягъа къажау ишни толтургъан 7 жамауат организация барды. Энтта 19 биригиу а саулукълу жашауну ниетлерин жайыу бла кюрешеди.
