Нальчикни тюненеги, бюгюннгю кюню да – суратлада

Владимир Вороков атлы Маданият фондда бу кюнледе кёрмюч ачылгъанды. Аны   КъМР-ни  Культура  министерствосу, КъМР-ни  Художниклерини союзу, Маданият фонд да  биригип къурагъандыла. Анда кёп художниклени эмда сурат алыучуланы  алтмышха  жууукъ  ишлерин кёрюрге боллукъду. 
Кёрмючню энчилиги – мында ара шахарыбыз Нальчикни эртте эмда  бюгюннгю жашауун, республиканы  аламат табийгъатын кёрюр амал барды. Андагъы суратланы кёрген таматала, жаш заманларын, шахарыбызны алгъыннгы  сыфатын  эсге тюшюредиле,  бюгюннгюсюн да суратчыланы кёз къарамларыны юсю бла  кёредиле. Аны бла бирге республиканы арт кезиуде экономикада, культурада  этген атламлары бла да шагъырейленедиле. 
– Суратчыланы чыгъармачылыкъ ызлары бирге ушамагъанлыкъгъа, хар бирин да  республикабызгъа, Нальчикге, эллерибизге, тауларыбызгъа сюймекликлери бирикдиреди. Аны бла бирге  халкъларыны тамырларындан, тарыхларындан, адет-тёрелеринден узакъ  кетмейдиле. Аны аламат шартха санайма, – дегенди Маданият фондну таматасы  Люаза Макоева.  Аны ол сёзлерини тюзлюклерине  кёп башхала да шагъат болгъандыла.
Предприниматель Лариса Бабугоева уа, анга  алгъыннгы Нальчикни орамлары бек сейир кёрюннгенлерин айтып, аламат кёрмючню къурагъанлагъа жюрек ыразылыгъын билдиргенди. Хар суратха къарап, бир кесекге узакъ отузунчу жылланы эсгерген, къарлы тауларыбызны да кёрген хычыуун болгъанын да  чертгенди.
Мында  «Заман», «Адыгэ псалъэ», «Кабардино-Балкарская правда», «Советская молодежь», «Горянка»  республикалы газетлени сурат алыучулары  Холаланы Марзиятны,  Элина Караеваны, Толгъурланы Кямалны, Татьяна Свириденкону суратлары энчи жерни алгъандыла. Художник Владимир Кочергинни ишлери уа Нальчикни онтогъузунчу ёмюрню ахырын–жыйырманчыны да ал жылларыны сыфатын кёргюзтедиле. Алада аны тарыхын, алгъыннгы орамларын, ол кезиуде жашагъан адамланы да эслейсе.
Художникле Владимир Конин бла Сергей Сорокин да, бюгюннгю Нальчикни суратлай, гитче, тар орамларын сайлайдыла, ала авторлагъа аны ариу паркындан, проспектлеринден эсе жууукъ болгъанларын хапарлайдыла. Суратлагъа къарай, Сергей кесини ишлерине «Мени Нальчигим» деп бошдан атамагъанына тюшюнесе.
КъМР-ни Художниклерини союзуна кирген суратчыла  жангы чыгъармаларын да кёргюзтедиле. Бу жол биз жангы атла да эследик – Ирина Ким, Владислав Иванов, Марина Бурцева, дагъыда башхала. Бу аланы  биринчи  уллу кёрмючлериди. Жаш болгъанларына да къарамай, бояула, фотоаппарат бла да уста хайырланнганлары, аланы кючлери бла жашауну сейирлик жанларын ачыкълагъанары кёрюнюп турады. Марина Бурцеваны дагъыда сахнада «Балкария» фольклор-этнография, «Кабардинка» академиялы тепсеу ансамбльлени  да  сахнада  тепсеулерине уллу сюймеклигин суратлайды. Аны авторну «Балкария» эмда «Кабардинка» деген ишлеринде туура кёребиз.
Бизни белгили художник къызыбыз Акъкъызланы Имара, кёрмючге башдан-аякъ къарап чыкъгъандан сора: «Сурат ишлеучюле, алыучула да  ишлерин жюреклерини юсю  бла ётдюрюп, аланы хар бирине фахмуларындан юлюш этгенлери кёзге туурады. Бек игиси уа, атлары айтылгъан художниклени, сурат алыучуланы къатларында биринчи кере  «сахнагъа» чыкъгъанланы ишлери да болгъаныды», – дегенди. 
Акъкъызланы Сияра уа   тиширыула ишлеген суратланы  эр кишиленикиледен иги да айырмалы болгъанларын белгилегенди. «Эр кишиле  не заманда да ауур, къаралдым бояуланы сайлайдыла, тиширыула уа угъай. Сурат алыучуларыбыз да  къалай фахмулудула. Сау болсунла, ала жашдыла, алда алыкъа кёп заманлары барды, сёзсюз,  усталыкъларын, фахмуларын да андан ары айнытырла. Не заманда да  ариулукъ дунияны къутхаргъанды, мындан ары да алай боллугъуна ишегим жокъду, алай эсе уа, ариулукъну, жарыкълыкъны кёре, сынай билсинле», – деп, ол кёрмючню бек жаратханын айтханды.
Кёрмючде портретле аз эдиле. Ким биледи, аны ючюн болур эди Толгъурланы Кямалны Владимир Вороковну, Къулийланы Къайсынны, Отарланы Керимни, Зумакъулланы Танзиляны  суратлары бютюн хычыуун кёрюндюле.  Уллу Ата журт урушну ветеранлары,  поэтле, кинорежиссёр бизге  аладан ачыкъ  кёзлери бла  тюрслеп къарайдыла.
Кёрмючге къараргъа  мектепчиле да кёп келген эдиле. Ала быллай ариу тюрсюнлю ишлени, сюйген шахарларыны суратларында кёрюп  чыкъгъандан сора, аны  орамларында ётюп бара, жерге  шешала, конфет  тышла, башха затла да атып кетмезле деригинг келеди. Кёрмючде хар сурат ариулукъгъа, тазалыкъгъа чакъырады, жюрекледе ахшы умутланы  къозгъайды. Алай эсе уа, кёрмюч кесини борчун толтурады. 

Холаланы Марзият

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

02.05.2024 - 08:20

ЁМЮРЛЕГЕ ЭСДЕ КЪАЛЫРЧА

Бу кюнледе «Газпром газораспределение Нальчик» компанияны ишчилери Къабарты-Малкъарда битеу да къыркъ «Ёмюрлюк от» эсгертмеде ишлеген газ оборудованиягъа къарап, хар нелерин да тынгылы этиу бла кюр

01.05.2024 - 09:03

ХОРЛАМ БЛА КЪАЙТХАНДЫЛА

Республиканы спортну беш тюрлюсюнден  жыйымдыкъ командасы  олимпиаданы эки кере чемпиону Андрей Моисеевни хурметине бардырылгъан  битеуроссей эришиуледен жетишимли болуп къайтханды.

01.05.2024 - 09:03

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫ К.В.КОКОВНУ ЖАЗ БАШЫНЫ БЛА УРУНУУНУ БАЙРАМЫ БЛА АЛГЪЫШЛАУУ

 Къабарты-Малкъарны хурметли жамауаты!
Сизни Жаз башыны бла Урунууну байрамы бла жюрегимден къызыу алгъышлайма!

30.04.2024 - 09:03

БАХЧАЛАРЫНДА - КЕЗИУЛЮ ИШЛЕ

РФ-ни ФСИН-ини КъМР-де Управлениясыны бахчаларында жаз башы кезиулю ишле башланнгандыла.  Бюгюнлюкде 350 гектарда урлукъ салыннганды, - деп билдиргендиле    ведомствону пресс-службасындан.

30.04.2024 - 09:03

ЖЕРИНЕ КЁРЕ МЕКЯМЫ

Дуния жаратылгъанлы бери адам улусу жашаргъа юй-журт, малына халжар, къора, орун, бау, ашын-сууун тутаргъа гуму, тийресин бегитирге хуна ишлегенди. Ол тёре бюгюнлюкде да барады.