Ыйых кюн «Чегем» парадромда туризмни «Чегем 2023» битеуроссей форумуну чеклеринде «Флай-Хычин» деген байрам да ётгенди.
Ол кюн малкъар халкъны сыйлы ашларындан бирин – хычинни - ким уста этгени да ачыкъланнганды. Эришиуге Огъары Малкъарны, Булунгуну, Тырныауузну, Ташлы-Таланы, Хабазны келечилери эм «Заман» газетде ишлегенлени къаууму да къатышхандыла.
Фестивальны къурагъан Мушкаланы Марат – «Чегем» парадромну таматасы тышындан келгенле таулу хычинни татыуу къаллай болгъанын билирча этер мурат бла къуралгъанын чертип айтханды.
- Билемисиз, бери бизге солургъа келгенледен бир ненча кере эшитирге тюшгенди анда-мында татыусуз хычинле ашагъанларыны юсюнден. Мен а бизни халкъда аны къалай хазырлагъанларын, къаллай тюрлюлери болгъанларын билселе сюеме, - деп къошханды ол.
Алайды да, кече да жукъламай, хычинлени ичлерин, тышларын да хазырлап, Чегем тарына битеу тау ауузладан тиширыула жыйылгъан эдиле. Бу тийреде тёрели болуучу жел фестивальны ишине бир аз чырмау этгенине да къарамай, халкъны кёлю жарыкъ эди. Тюшге жууукъ заманнга эришиу да башланнган эди. Хар райондан ючюшер адам миллет ашыбызгъа усталыкъларын кёргюзтгендиле.
Саулай да эришиуде 4 конкурс белгиленип эди. Бу жумушну къурауну боюнуна алгъан «Нарт уя» жаш тёлю къауумну таматасы Таппасханланы Фатима билдиргеннге кёре, биринчи эришиу тёрели картоф эм бишлакъ хычиннге жораланнганды. Экинчисинде уа башха командалада болмагъан энчи ичледен жарашдырыргъа керек эди.
– Миллетибизде бюгюнлюкде хычинни 43 тюрлюсю белгилиди. Бюгюн жарашдырыллыкъ тюрлюлерине жюри багъа бичерикди, – деп белгилегенди ол.
«Хычин-фестни» чеклеринде ётген ючюнчю эришиу а хычинлени тюрлюлери бла байламлы болгъанды.
Ахыр конкурс а къараучулагъа деп къуралгъан эди. Алай бла анда 3 минутну ичинде ким кёп хычин ашаса да, ол хорлай эди. Анга къатышыргъа сюйгенле уа аслам эдиле туристлени, кесибизникилени да араларында. Болсада Булунгу дан Этезланы Азаматны хорлаялгъан а чыкъмагъанды. Ол 3 минутну ичинде 4 хычин ашагъанды. Аны ючюн анга саугъагъа 3 минг сом берилген эди. Ол а, чынтты таулу жашча, аны анга азыкъ оздургъан турист къызлагъа саугъалагъанды.
Хычинлени татыуларына багъа бичген къауумгъа уа тёбен чегемли 103-жыллыкъ Габоланы Аслан таматалыкъ этгенди. Акъсакъал бла бирге жюриге Къарачай-малкъар халкъны маданият советини башчысы Биттирланы Людмила, белгили жолоучу эм блогер Айшаланы Кязим, Туризмни айнытыу жаны бла араны таматасы Елена Кравченко киргендиле.
Алай бла командала кеслерини хычинлерин хазырлап, жюриге ашыргъандыла. Хар командагъа да энчи номер берилген эди. Биринчи конкурсда Нальчик шахар округну атындан эришген «Заман» газетни къаууму хорлагъанды. Къызла 10 минг сом бла саугъаланнгандыла. Экинчи эм ючюнчю жерлени булунгучула бла ташлыталачыла алгъандыла. Ала да ахча саугъала бла белгиленнгендиле.
Бек сейир ичли хычин ючюн саугъа уа Огъары Малкъаргъа жетгенди. Аны келечилери да къыйынлары ючюн ахча бла саугъаланнгандыла.
Хычинлени аслам тюрлюсюн жарашдыргъанлары эм да кёрмюч да хазырлап келгенлери ючюн а Хабаздан тиширыула белгиленнгендиле. Аланы хунерликлери эмда жууаплылыкълары ючюн эмда Тырныаууз шахарны командасын кесини энчи ахча саугъалары бла жолоучу эм блогер Айшаланы Кязим белгилегенди.
Фестиваль а суратха тюшюу эм жарыкъ той бла бошалгъанды.
Таппасханланы Аминат.
