Бюгюнлюкде Нальчикни курорт тийресинде орналгъан юч жулдузлу «Долина Нарзанов» санаторий тири айный баргъан биригиуледен бириди. Анга 2018 жылдан бери иш кёллю эм хунерли тамата Чапаланы Орусбийни жашы Ибрагим башчылыкъ этеди. Биз аны бла учрежденияны ишини юсюнден толуракъ билирча ушакъ этгенбиз.
- Ибрагим Орусбийевич, кесигизни юсюгюзден айтсагъыз эди?
- Мен 1970 жылда Хасанияда туугъанма. Школдан сора автомобиль училищеде окъугъанма, андан сора аскерде къуллукъ этгенме. Алай бла 2012 жылда пенсиягъа чыкъгъынчы жашауум аскерчилик бла байламлы болгъанды.
Сайлаууму баш сылтауу, баям, къарт атам, Уллу Ата журт урушну ветераны Самед , манга ахшы юлгю болгъанды. Ол танкалагъа къажау взводну командирини орунбасары, лейтенант чында 1943 жылда Краснодар крайда онтёрт окъ тийип, ауур жаралы болуп госпитальда ёлгенди.
Атам Орусбий къурулушчу, белгили къобузчу болгъанды. Жарсыугъа, манга он жыл толгъанда дуниясын алышханды. Алай бла анабыз Саният юч жашны бла бир къызны аягъы юсюне салалгъанды.
Чапалары кесибизни буруннгу хасаниячылагъа санайбыз. Таурухлагъа кёре, мында биринчи заманлада алты тукъумну келечиси жашагъанды, биз аладан бирлерибиз, дейдиле.
- Санаторийге башчылыкъ этип къалай башлагъансыз эмда биринчи заманда къыйынмы эди?
- Пенсиядан сора Ставрополь крайда, промышленный объектлени сакълагъан биригиуню таматасы болуп уруннганма, 460 адамгъа башчылыкъ этгенме. Ызы бла Георгиевский районда эки уллу колхозгъа таматалыкъ этип тургъанма. Ызы бла Туапседе «Azimut Hotels» биригиуню тенгиз жагъадан узакъ болмай орналгъан омакъ санаторийлеринден бирине «Зелёный Гайгъа» башчылыкъ этерге чакъыргъанларында ары баргъанма. Жыл ётгюнчю иш кёллюлюгюмю эслеп, Нальчикде 1972 жылда ишленнген «Долина Нарзанов» санаторийге тамата этип кёчюргендиле.
Келе келгенимлей санаторийни отуз жыл чакълы атылып тургъан корпусуна тынгылы ремонт этдиргенме. Буруннгу жыл республиканы Башчысы Казбек Коков , Правительствону Председатели Мусукланы Алий, «Azimut Hotels» санаторийлени таматасы Александр Клячин эм башхала да къатышып къууанч халда аны ачылыуу болгъанды. Аны хайыры бла 51 отоу къошулгъанды. Саулай алып айтханда уа, бусагъатда 227 адамгъа 137 отоу ишлейди. Ол жыл окъуна мында 3067 адам солуп, саулукъларына бакъдырып кетгенлери да эсимдеди.
Мени оюмума кёре, бизни ишибизде эс бурулургъа керек болмагъан шарт жокъду. Баш борчубуз адамланы ыразы этергеди, солугъанланы танг кесеги бизге ыспас этип, амал табып экинчи кере да къайтыргъа айтып кетедиле. Ала кёбюсю сёзлерине кертичилей къалгъанлары къууандырады. Ол шарт бизни бютюн иги ишлерге таукеллендиреди.
Санаторийни биринчи таматасын Зокаланы Муссаны да эсгерирге сюеме. Ол 2000 жылда пансионат санаторий даражагъа кёчерча, солугъанла саулукъларына бакъдырырча эм реабилитацияны ётерча уллу кюч салгъанды. Бизни борчубуз а тамата тёлю салгъан мурдорну айнытыргъады.
- Сизге солургъа келгенле кёпмюдюле, ала къайсы регионладандыла?
-Бизде солургъа Москвадан, Ростовдан, Санкт-Петербургдан, Сахалинден, Владивостокдан, Карелиядан, Воронежден, Краснодардан, Поволжьядан, Татарстандан, Чеченден, Дагъыстандан эм кёп башха жерледен келедиле. Тыш къыралланы юсюнден айтханда, Израильден, Германиядан, Азербайджандан да танг кесек адам келип тургъандыла. Солугъанланы иги кесеги жаз башында бла кюз артында келирге сюедилле. Алай жай чилледе окъуна бош тургъан номер табарыкъ тюйюлсюз. Ол себепден келирге излегенле эм азындан юч ай алгъа сёлешип, отоу алып къоядыла.
Солуучуланы санына къошула баргъаныны баш сылтауларындан бирлери тыш къыраллагъа чыгъаргъа къыйыныракъ бола баргъанында сунама, алай бир бирден эшитип келгенле да аз тюйюлдюле. Андан сора да, жаш, къарт болса да, бусагъатда саулукъларына къараргъа итинедиле.
Былтыр беш мингден артыкъ адам солуп кетгенди. Быйыл андан да кёп болур деп умутубуз алайды. Бусагъатда къайсы тюрлю клиентни да ыразы этерча онгубуз барды. Ол санда «люкс», «полулюкс», «стандарт» эм «эконом» номерле ишлейдиле.
Бизге кёп жылланы ичинде келгенле да бардыла. Сёз ючюн, Алтайдан 84-жыллыкъ Лилия Алексевна 25 жылны жюрюп тургъанды. Дагъыда Германиядан 77 жылы болгъан Борис Борисович 17 жыл тохтасуз бизде саулугъун кючлегенди. Аны жылгъа эки кере келген заманы окъуна бар эди. Аллай адамланы иги кесегин сагъыныргъа боллукъма.
- Сизде саулукъгъа багъыугъа, тийишли аш-суу бла жалчытыугъа да аслам эс бурулады, болсада конкуренция жаны бла болум къалайды?
- Мени оюмума кёре, учрежденияны даражасы жулдузланы санына кёре тергелмезге керекди. Башында айтханымча, адамланы ыразылыгъындан уллу багъа жокъду.
Биз бирсиледен игибиз деп махтаныргъа сюймейме. Айтханымча, кёп жерледен келип саулукъларын кючлеп кетгенле бардыла. Ол себепден реклама окъуна керекмейди. Конкуренцияны юсюнден айтханда, айырмалы хорларгъа керекди. Аны ючюн тохтамай ишни жетишимли бардырыргъа итинирге, сурамланы толтурургъа кюреширге борчлуду хар иш тутхан да.
Бюгюнлюкде бизде адамны саулугъун кючлерча эм тынгылы солурча не да барды. Штатыбызда болмагъан специалист жокъду. Ала ишлерин иги билген сынамлы усталадыла. Тюрлю-тюрлю тинтиуле бардырырча аппаратла эм оборудование да хайырланылады.
Аш-сууну юсюнден айтханда да, хар саусузну кесини диетасы болады. Алагъа бир тюрлю продукт жарашмазгъа боллукъду, неда кюннге ючню орунуна алты кере ашаргъа тюшеди. Ол затланы къайсы санаторияда да билирге борчлудула. Медицина процедураланы юсюнден айтханда, Тамбукан кёлню балчыгъын хайырланабыз, къатыбызда гара, жылы суула да бардыла. Ол санда: йодобром, азот эм кукурт бла водород къатышла да. Эшикде орналгъан уллу бассейнибизде жай, къыш да жюзерге жарайды. Аны дарманлы жылы суулары кёп адамгъа себеплик тапдырады.
Андан сора да, аш-орунлары бла чегилери ауругъанла гара сууладан ичедиле. Ванналагъа киредиле, «гидропатия», «гидрокинезотерапия», «промывания», «аппликация», «электрогрязь» дегенча процедурала эмда башхала этиледиле. Массажны да бек жаратадыла. Кёп ауруугъа жарагъан барокамера да жаланда бизде барды.
Специалистлерибиз хар адамгъа энчи процедураланы сайларгъа болушадыла. Саулай алып айтханда, ич органлары, чархлары ауругъанланы саулукъларын игилендирирча хар онгубуз барды.
Солугъанла эрикмезча амалла да къурагъанбыз. Айбатлы арбазыбызда бассейн, теннис корт, спорт бла кюреширча майдан барды. Китап окъургъа сюйгенлеге энчи зал ишлейди. Жангы излемлеге келишген конференц-залыбызда уа семинарла, тренингле, кёрмючле эм башха тюбешиуле бла жыйылула ётдюрюрге жарайды.
Аны бла бирге шахарны ара паркына да узакъ тюйюлдю. Ары жаяу ётерге сюйгенле да аз тюйюлдюле. Республиканы иги таныргъа излегенлеге уа тау ауузлагъа экскурсия да бардырабыз.
- Сизде ишлегенлени юслеринден да айтсагъыз эди?
- Кадрланы юсюнден айтханда, бюгюнлюкде учрежденияда 160 адам урунады. Ол санда медицина бёлюмде - 60, ашханада -50, инженер службада - 20, къонакъла бла байламлы жумушланы тамамлагъан (горничныйле) - 20 эм администрацияда 10 адам ишлейди.
Иш жетишимли барырча кадрладан кёп зат къалады. Ишлерине уллу кёллю болгъанла бизде кёп мычымайдыла. Борчларын тынгылы толтургъанла уа ишлеринден къууанырча мадар этерге кюрешебиз. Иш хакъларын башха жерледен кёбюрек тёлейбиз. Ол санда ай сайын техника персоналны арасында эм игилени айырмай, премия бермей къоймайбыз. Сёз ючюн, быйыл аллай даражагъа: слесарь-сантехник Вячеслав Шогенов, медсестра Фатима Бекулова, официантла Татьяна Акаева бла Маммеланы Фатимат, партье Валерия Барагунова эм горничная Юлия Жетишева тийишли болгъандыла.
Кёп заманны ишлей келген, билимли эм сынамлы кадрланы юсюнден айтханда, баш бухгалтер Залина Халилованы, баш врач Оксана Бербекованы, баш инженер Аслан Гучевни, ашхананы таматасы Атмырзаланы Зареманы эм башхаланы белгилерге боллукъду. Кёплени сагъынмайма, жанларына тиймез.
- Келир заманда къаллай муратларыгъыз бардыла?
- Этилирге керек ишле алыкъа бардыла. Болсада жууукъ заманда эски корпусну жангыртыргъа, процедураладан сора солуучула сууукъ болмазча мекямланы арасында жабыкъ жолчукъ да ишлетирге сюеме. Медицина кабинетлеге ремонт этерге, жангы оборудование алыргъа да муратыбыз барды.
- Жетишимлигигизни тасхасы недеди эмда асламысында не затха эс бурасыз?
- Бюгюннгю излемледен артха къалмазча билимими ёсдюрюрге кюрешгенлей турама. Ишимде Интернетни, социал сетьлени да хайырланама. Не заманда да иги болургъа, жангы муратла салыргъа, алагъа жетиширге итинирге къоркъмазгъа керек сунама.
Къачан да адамны профессионал жанына, адамлыгъына эс бурмай къоймайма эм бек багъалайма.
Бюгюнлюде жетишимли ишлегенибизни баш сылтауларындан бирин иш кёллю адамларыбызда кёреме. Тутхан жумушубузну тийишли халда бардыргъаныбыз ючюн кёп кере саугъалагъа да тийишли болгъанбыз. Ол санда КъМР-ни Парламентини Сыйлы грамотасына, Курортла эмда туризм министерствону Ыразылыкъ къагъытына, эм башхалагъа тийишли болгъанбыз.
Ушакъны Курданланы
Сулейман бардыргъанды.
