ЦIыхур сыт хуэдэ ныбжьым итми, дэнэ щыпсэуми щалъхуа, къыщыхъуа жылэр зэи щыгъупщэркъым.

Къуажэм кIуэхэр иригъэблагъэм хуэдэу, чэщанэкIэ зэджэ ухуэныгъэр гъуэгубгъум щытщ. Ар яухуэн хуей ­щIэхъуами, абы лъандэрэ лIэщIыгъуэ дапщэ дэкIами ди тхыдэтххэм нэхъ ящIэнущ, ауэ гурыIуэгъуэр зыщ - зэраухуэрэ куэд щIами, нобэми щытщ ар.
КъуитI зэхуакур псэупIэу къыхэзыха Тохъутэмыщыр, ­дауи, щымыуат… Зы лъэныкъуэр бгыщи, къыщежьэри щиухри къыпхуэщIэркъым, адреймкIэ унэтIи, гъунапкъэ зимыIэ мэзщ. ЩIыIэтыIэ хъужауэ ежэх Шэджэм псымрэ мэзым къыщIиху хьэуа къабзэмрэ къуат дэрэжэгъуэр зыхуэбгъадэ хъун къэгъуэтыгъуейщ. Къуажэм узэры­дыхьэу, Лашын бгым жыжьэу ухуоплъэ. ЗымащIэкIэ нэхъ лъахъшэу абы къыбгъэдэтщ «Ахъмэт и фо изщ» зы­фIаща бгыр. Ар щIыфIащами, ар езыр хэту щытами сыщыгъуазэкъым, ауэ зэраIуэтэжымкIэ, а бгым бжьэхэм тIысыпIэ щащIауэ фо къеткIухырт, къеткIух мыхъумэ, зыри абы нэсыфыртэкъым. Нобэм къэса псэлъафэм ­къежьапIэ хуэхъуар аращ. ЗылъэмыIэсын е тыншу ­къемыхъулIэн гуэрым цIыхур щыщIэхъуэпсым деж, «Ахъмэт и фо изщ», ехъуапси пэт, ар зыгуэркIэ къып­щхьэпэнумэ, жыхуаIэт.
Апхуэдэу хъыбар дахэщ Тохъутэмыщейр Лашынкъей щIэхъуам и хъыбарри. Абы куэд щыгъуазэщ, ауэ кIэщIу сыкъытеувыIэми хъуну къысщохъу. Нэхъыжьхэм къы­зэраIуэтэжымкIэ, Лашын Тохъутэмыщей нысэт. Пщы­хьэщхьэ гуэрым хывыр къишыну Лашын етIысылIащ. Ар и пIэм иримыгъэзагъэу абы зэран къыхуэхъурт адэкIэ къыщыт нэгъуэщI зы хыв. Лашын зиплъыхьщ-зы­къиплъыхьри, а зэран хъу хывыр къищтэри, Iуэм щхьэп­ридзащ. А псори тхьэмадэм илъэгъуауэ къы­щIэкIащ.
Адыгэхэм пелуаным ирагъэбэнын къыщалъыхъуэм, Лашын и тхьэмадэм илъэгъуар яжриIэжащ. Илъэс зыбжанэкIэ ягъэшха выщIэм хуэдэу бгыхэр къигъэпсалъэу гъуагъуэ пелуаным адыгэ бзылъхугъэ цIыкIур текIуэри, лъэпкъым я гузэвэгъуэр ящхьэщихащ. Абы пэкIуэу ны­сащIэм къыхуагъэлъэгъуа хъугъуэфIыгъуэ псоми къа­хихар зыт - и цIэр къуажэм фIащынырт. КъарукIэ зэ­ры­лъэщым и мызакъуэу, абы бгъэдэлъ Iущагъри умыгъэ­щIэгъуэн плъэкIыркъым. Апхуэдэ тхыдэ дахэхэр къыдогъуэгурыкIуэ ди къуажэм.
Нобэ Лашынкъей цIыху минитхум щIигъу щопсэу. Абыхэм къахэкIащ жылэри республикэри зэрыгушхуэ куэд. Жыжьэу къыщыщIэддзэнщи, а Лашынкъей дэкIыу Хэку зауэшхуэм цIыху 250-рэ кIуати, къэзыгъэзэжар 111-рэщ. Зы къуажэ дежкIэ хэщIыныгъэшхуэт я щIалэ­гъуэу, я дахэ­гъуэу, я дуней тетыгъуэу апхуэдиз щIэблэ пфIэкIуэдыныр.
Лашынкъейр нобэ зэрыгушхуэхэм ящыщщ кхъухь­лъатэм ису бийм пэщIэта Къуэныкъуей Назир, «Совет ­Союзым и ЛIыхъужь» цIэ лъапIэр зыфIащар. Абы и цIэр зэрахьэ къуажэм и уэрам нэхъыщхьэми Налшык и уэ­рамхэм ящыщ зыми.
Апхуэдэщ «ЛIыхъужьыгъэм и орденыр» зыхуагъэфэща, щIыхь зиIэ юрист ДыщэкI Назир, илъэс куэдкIэ республикэм и хеящIэ нэхъыфIхэм хабжэу лэжьа Мурэчай Руслан, гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ лэжьакIуэ Тхьэ­зэп­лъыж Ислъам, Урысейм щIыхь зиIэ и ухуакIуэ КIэбышэ Му­хьэмэд, УФ-м щIыхь зиIэ и тренер Къуэныкъуей Iэдэм сы­мэ. Къуажэм сыт хуэдэ Iуэху къыщаIэтми, япэу цIыхур зыбгъэдыхьэу щытар ахэращ.
Жылэм курыт еджапIэу тIу дэтщи, я дэтхэнэри райо­-ным щынэхъыфIхэм ящыщщ. Курыт школ №1-м и унафэщIщ «ЦIыхубэ егъэджакIуэ» цIэр зыхуагъэфэща Къуэныкъуей Мадинэ, етIуанэм, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь Хьэгъэжей Джонсон и цIэр зыфIащам, и унафэщIщ «ЦIыхубэ егъэджэныгъэм и отличник», «Урысейм егъэджэныгъэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ» цIэ ­лъапIэхэр зыфIаща КIэбышэ Заремэ. «КъБР-м и цIыхубэ егъэджакIуэ» цIэр зезыхьэ ДыщэкI Мариещи, псалъэ лей хуэмейуэ, республикэ псом къыщацIыху.
Лашынкъейм дэтщ ЩэнхабзэмкIэ унэ зэпэщ. Абы и унафэщI КIэбышэ Ислъам къуажэдэс щIалэгъуалэм ­папщIэ нэгузыужь гъэлъэгъуэныгъэ хьэлэмэтхэр, щIэб­лэр фIым хуэзыущий зэIущIэхэр щIэх-щIэхыурэ къызэ­регъэпэщ.
Клубым хэт къуажэ библиотекэм щытхъу иIэу илъэс куэд хъуауэ щолажьэ Къуэныкъуей (КIэбышэ) СэIихьэт, тхылъ еджэным къуажэдэсхэр зэрыришэлIэным и зэ­фIэкI псори ирихьэлIэу, щIэджыкIакIуэхэм чэнджэщ щхьэпэ яритыфу. ЦIыхубз гуащIафIэм мызэ-мытIэу ­районым, республикэм я щытхъу тхылъхэр къыхуагъэ­фэщащ, щIалэгъуалэр щIэныгъэм дегъэхьэхыным ехьэ­лIауэ иригъэкIуэкI лэжьыгъэ купщIафIэхэм пэкIуэу.
Гъэсэныгъэ зыбгъэдэлъ щIэблэ узыншэ къащIэхъуэ­нымкIэ къалэнышхуэ кърахьэлIэ Урысейм щIыхь зиIэ и тренер Бетыгъуэн Руслан зи унафэщI спорт комплексым и лэжьакIуэхэми. Къапщтэмэ, Лашынкъейр хабжэ ­спортсмен нэхъыбэ къызыдэкIа жылэхэм. Абы и фIы­щIэшхуэ хэлъщ зэгуэрым тыкуэну щыта унэр къэзыщэ­хужу спортым дихьэх щIалэгъуалэм езыта Тыгъуэн Му­хьэмэд. Къуажэдэсхэм фIыщIэ зыхуащIхэм ящыщщ ­Къуэныкъуей Амиран. Жылэм дэт амбулаторэм абы и мылъкукIэ иджыблагъэ къыхуищэхуащ гум и лэжьэкIэр къызэрапщытэ (ЭКГ) Iэмэпсымэр. ПIалъэкIэ щытыкIэ ­гугъу ихуахэм мылъкукIэ зыщIагъакъуэ Къуэныкъуей ­Замир, Къуэныкъуей Хьэчим, КIэбышэ Мурат сымэ. ­Мурат Урысейм иригъэкIуэкI дзэ Iуэху хэхам хэтхэм я ­унагъуэхэм сом мин 50 зырыз яритащ и мылъкум къыхэкIыу.
Сэ езыр сыкъызыхэкIа КIэбышэхэ я деж сыкъыщызэ­теувыIэнщи, лъэпкъым я нэхъыжьщ Исуф. Абы Ленин­-град дэт, дзэ хуэIухуэщIэхэмкIэ училищэм инженер ухуэныгъэхэмкIэ и къудамэр къиухри, нэгъуэщI щIына­лъэхэми щылэжьащ. Иджы щалъхуа къуажэжьым къигъэзэжащи, ухуэныгъэ Iуэхум теухуауэ къуажэдэсхэм ­чэнджэщ щхьэпэхэр ярет. Абыхэм я псэукIэр ефIакIуэ зэпытщ, уэрам къудейхэм зыщыпплъыхьыну гухэхъуэ­гъуэу.
Къуажэ администрацэм илъэс зыбжанэ хъуауэ и унафэщI Хьэгъэжей Хьэсэнрэ абы и къуэдзэ КIэбышэ Анатолэрэ цIыхур щIабгъэдыхьэмкIэ къыщагъэщIэхъу къэхъуркъым, дэтхэнэ зы жылэдэсми я Iуэху зыIутым щыгъуазэхэщ, абыхэм я псэуныгъэр зэрырагъэфIэ­кIуэ­ным жэщ-махуэ ямыIэу толажьэ. Апхуэдэу фIыкIэ я цIэ ­къисIуэну сыхуейт жылагъуэ администрацэм и лэжьа­кIуэхэу КIэбышэ Раерэ Бетыгъуэн Ларэрэ.
Тохъутэмыщей-Лашынкъей къуажэр иджыпсту къы­зыхуэт щыIэтэкъым, псымкIэ яIэ зэхуэмыхъуныгъэхэр ягъэзэкIуэжатэмэ. Дыщыгугъынщ лъэпкъ пэхуэщIэхэм хиубыда адрей жылагъуэхэми хуэдэу, мыбыхэми чэзур ­къалъысыну.

КIэбышэ Лилэ.