КъМР-ни Парламентини Бюджет, налогла эм финансла эмда Промышленность, транспорт, связь эм жол мюлк жаны бла комитетлерини башламчылыкълары бла «тёгерек стол» къуралгъанды. Анда сёз республиканы эмда муниципалитетлени жол фондларын къурауну эмда ахча къалай къоратылгъаныны юсюнден баргъанды. Жыйылыугъа депутатла, жууаплы министерстволаны бла ведомстволаны, жер-жерли самоуправление органланы келечилери къатышхандыла.
Бюджет, налогла эм финансла жаны бла комитетни башчысыны орунбасары Сафарби Маремуков бу жыйылыу республиканы бюджетини проекти сюзюлгенде муниципалитетледен кёп соруула, предложенияла келгенлери себепли бардырылгъанын белгилегенди. Алада асламында сёз отлукъгъа акцизле юлешгенде, жер-жерли бюджетлеге берилген ёлчемни тюрлендирирге кереклисини юсюнден барады.
- Республикада жолланы 65 проценти муниципалитетлени иелигинде болгъанларын эсге алсакъ, акцизледен жыйылгъан налогдан алагъа берилген ёлчемни кёбейтиу неда республикалы бюджетден къошакъ ахча бёлюу артыкъда магъаналыды,-деп, Маремуков бу сферада болгъан кемчиликлени кетерир ючюн федерал бюджетден да къошакъ финансла берилирге кереклисин айтханды. -Башха субъектле аллай амалны кенг хайырланадыла, -дегенди.
Быйыл 1 январьдан регионну жол фондун толтурууну низамы тюрленнгенди. Энди анга жолда жюрюуню жорукъларына бузукълукъла ючюн салыннган тазирле да къошулгъандыла. Ол а фондну файдаларын ёсдюрюрге онг бергенди.
Къурулуш эм жол мюлк министрни орунбасары Жарашууланы Алим билдирген шартлагъа кёре, бюгюнлюкде республикада жолланы узунлугъу 8579 километрге жетеди. Андан 381 километри федерал трассаладыла, 2907 километри - регион, 5291 километри уа муниципал иеликдедиле. Былтыр республиканы жол фондундан 1,8 миллиард сом багъасы тапландырыу жумушла толтурулгъандыла. Андан сора да, муниципалитетлеге жол фондларын къураргъа 612,8 миллион сом бёлюннгенди.
Докладчыны айтханына кёре, май указланы чеклеринде Къабарты-Малкъар «Къоркъуусуз эм качестволу автомобиль жолла» деген миллет проектге къатышады. «Анда 2024 жылгъа дери излемлеге келишген жолланы санын 58,5 процентге дери жетдирирге борч салыннганды. Башхача айтханда, 84 километрин ишлетирге эмда тапландырыргъа тийишлиди. Дагъыда 180 километринде уа чыракъла орнатыргъа керекди»,-деп белгилегенди Жарашууланы Алим.
Сюзюлген сорууну юсюнден кеслерини оюмларын жер-жерли самоуправление органланы келечилери билдиргендиле. Нальчикни администрациясыны башчысыны орунбасары Анзор Ашабоков тамамланнган жумушлагъа да къарамай, жол-транспорт инфраструктурада кемчиликле энтта кёп болгъанларын айтханды.
- Халны тюрлендирир, алай бла уа адамларыбызны тынгылы жоллада жюрюрлерин жалчытыр ючюн республикалы бюджетден инвестицияла керекдиле,-дегенди ол.
Элбрус районну Тырныаууз шахарыны мэри Жаппуланы Руслан эм Прохладный шахарны «Жашау журт-коммунал мюлк» муниципал учрежденияны башчысы Беслан Эздеков жер-жерли жолла осал болгъанларын эсгертгендиле. Аны ючюн трассалада къоркъуусузлукъну жалчытыргъа онг болмайды, деп белгилегендиле докладчыла.
Жыйылыугъа къатышханла тапландырыу жумушланы качествосуну, тротуарланы болумларыны, орамлада суу жыйылгъан канализацияны халларыны юслеринден да айтхандыла. Жер-жерли жолланы инвентаризациясын бардырыргъа кереклиси да белгиленнгенди.
Промышленность, транспорт, связь эм жол мюлк комитетни башчысы Владимир Гугов Нальчикде жолда жюрюуню низамыны, машиналаны салырча жерле жетишмегенлерини, жангы жашау журтла автотранспорт кёбейгени эсге алынмай ишлетилгенлерини проблемаларын кётюргенди.
«Тёгерек столда» этилген предложенияла эсге алынып, жууаплы органлагъа эсгертиуле къабыл кёрюлгендиле.
