И ПСАЛЪЭРИ ХУЩХЪУЭЩ

«Дохутырым епсэлъа иужь сымаджэр нэхъыфI мыхъуамэ, ар дохутыр хъунукъым», - жиIэгъащ Бехтерев Владимир. Республикэм и сабий клиникэ сымаджэщым и «Пульмонологие» къудамэм и унафэщI КIуащ Залинэ Мухьэрбий и пхъур сэбэп зыхуэхъуа адэ-анэхэр къыхуэарэзыуэ сымаджэщым Интернетым щиIэ напэкIуэцIым щатх псалъэ гуапэхэр, фIыщIэмрэ щытхъумрэ гъунэжщ. 
КIуащ Мухьэрбий ипхъу Залинэ Дохъущыкъуей къуажэ къыщалъхуащ. Я жылэм дэт курыт еджапIэ №2-р дыщэ медалкIэ къиуха нэужь, Ставрополь дэт медицинэ академием и педиатрие факультетым щIэтIысхьащ. 2012 гъэм ар къиухщ, Налшык къэкIуэжри, КъБКъУ-м и педиатрие факультетым и ординатурэм и щIэныгъэм щыхигъэхъуащ. Абы зэрыщIэсым хуэдэурэ, республикэм и сабий клиникэ сымаджэщым и приемнэ къудамэм лэжьэн щыщIидзащ. Ординатурэр къэзыуха пщащэр приемнэм, сабий цIынэхэр зыщIэлъ и къудамэм дохутыру щылэжьащ. Хъыджэбзым и лэжьыгъэм зэрыхищыкIым гу къылъетэри, ар сабий пульмонологием и къудамэм и унафэщI Жыгун Людмилэ и деж щылэжьэну ирегъэблагъэ. А IэнатIэм зэрыпэрыувэрэ мазибл фIэкIа мыхъуауэ, къудамэм и унафэщI къулыкъур къыхуагъэфэщауэ, абы ехъулIэу ирехьэкI.
Щытхъу зиIэ дохутырым упщIэ зыбжанэкIэ зыхуэдгъэзащи, къыджиIахэм ди гуапэу фыщыдогъэгъуазэ.
- Медицинэр къудамэ куэду зэкIэщIокI, хэхауэ сабийхэм уадэлэжьэну узэрыхуейр къыщыбгурыIуар, абы ухуэзышар сыт?
- Сабийхэм садэлэжьэнуи, сахэтынуи, сеплъынуи сфIэфIщ. Аращ а IэщIагъэр тынш дыдэу къыщIыхэсхар, ар сызыпэмыплъа е сызыхуэмыхьэзыр гуэру щIыщымытар.
- Зым и дежкIи щэхукъым сабийхэм уадэлэжьэну, ахэр бгъэхъужыну зэрынэхъ гугъур. Уи лэжьыгъэм къыщыбгъэсэбэп Iэмалхэм, бгъэдыхьэкIэхэм я гугъу уэзгъэщIынут.
- Пэжщ, сабийхэм тIэкIу нэхъ гугъущ уадэлэжьэну, ди фащэ хужьым щышынэр нэхъыбэщ. Ауэ лэжьыгъэм узэрыбгъэдыхьэмрэ абы лъагъуныгъэу хууиIэмрэ куэд елъытащ. Уи IэщIагъэр фIыуэ плъагъумэ, шыIэныгъи пхэлъынущ, бгъэдыхьэкIэхэри къэплъыхъуэнущ, сымаджэми сэбэп ухуэхъуфынущ.
- Медицинэм псынщIэ дыдэу зеужь, махуэ къэс щIэ гуэрхэр къыхохьэ. Абы къигъэувыркъэ дохутырым и щIэныгъэм хигъэхъуэн хуейуэ?
- Пэжщ, медицинэм щекIуэкI зэхъуэкIыныгъэхэм уакъыкIэрыхумэ, лъэщIыхьэжыгъуейщ. IэщIагъэм декIурщ, абы зыдэзыужьырщ IэщIагъэлI хъур. Педиатрием иужькIэ, пульмонологием сыхуеджэри, а IэнатIэми сыщылэжьэну сызэрыхуитымкIэ тхылъыр 20I7 гъэм къызатыжащ. Абы къыкIэлъыкIуэу, япэ категорие зиIэ дохутыр сыхъуащ. КъищынэмыщIауэ, конференцхэм щIэх-щIэхыурэ докIуэ, къалэшхуэхэм къикIа дохутыр цIэрыIуэхэм я дерсхэм додаIуэ, икIи IэщIагъэм къыщыдгъэсэбэпын куэд къыщыдощIэ.
- Медицинэр сыт уи дежкIэ?
- Си унагъуэм иужькIэ, си лэжьыгъэр си гъащIэм и Iыхьэ етIанэу жыпIэ хъунущ.
- Псоми дощIэ иджырей адэ-анэхэм арэзы щIыгъуей куэд зэрахэтыр. Апхуэдэхэм дауэ фагурыIуэрэ?
- Псом япэрауэ, дохутырым жэуаплыныгъэ ин хэлъын хуейщ. Дэтхэнэ сабийми абы и адэ-анэми ехьэлIауэ зэман, къару къэбгъуэтыфу щытыпхъэщ. Пэжщ, цIыху псори зэхуэдэкъым. Псоми хьэл зырыз, гупсысэ, дуней еплъыкIэ щхьэхуэ диIэжщ. Сабийм и узым епхьэлIэ къарум нэхърэ нэхъыбэ абы и адэ-анэм епсэлъэным, и гукъанэм ущIэдэIуным щытебгъэкIуадэ къохъу. Ахэр дэ фIыуэ къыдгуроIуэри, дахэ защIэкIэ допсалъэ, зыдогъэтэмакъкIыхь, зи сабийр сымаджэ адэ-анэр зэрыгузавэр къэтлъытэу, куэд яхудыдочых. Дохутырыр цIыху Iэпкълъэпкъым и закъуэкъым, цIыхупсэми еIэзэфу щытыпхъэщ.
- Залинэ, щIыбагъ быдэу уиIэ уи унагъуэм, къару къыпхэзылъхьэхэм я гугъу уэзгъэщIынут.
- Медицинэ IэнатIэр къыщыхэсхым сыт и лъэныкъуэкIи зыкъысщIэзыгъэкъуа си адэ-анэращ сытезыгъэгушхуар, ахэр мыхъуатэмэ, нобэ сиIэ ехъулIэныгъэхэм сыхуэкIуэфынутэкъым. Сызыхэс унагъуэращи, си сабийхэр цIыкIуу лэжьэн щIэздзэжащ, ахэр пIынымкIэ си гуащэ-тхьэмадэр щIэгъэкъуэнышхуэ къысхуохъу. Иджыри и цIэ къыхэзгъэщыну сыхуейт сабий пульмонологием и къудамэм и унафэщIу щыта Жыгун Людмилэ, ар куэдкIэ зыкъысщIэзыгъэкъуа цIыху псэ хьэлэлщ, дохутыр Iэзэщ.
- Уи IэщIагъэм ехьэлIауэ сыт хуэдэ хъуэпсапIэхэр уиIэ?
- Иджыпсту есхьэкI IэнатIэмкIэ сыарэзыщ, нэхъыбэкIи сыхъуапсэркъым, ауэ, дэтхэнэ дохутырми хуэдэу, сэ дапщэщи си хъуэпсапIэщ, узым къыхигъэзыхьу зи щхьэ къызэзыхьэлIа цIыхум (сабийм) сэбэп сыхуэхъуныр, згъэхъужыныр, арэзы сщIыныр.
- Залинэ, си гуапэщ укъызэрысцIыхуар, Тхьэм уригъэфIакIуэ.

 

Епсэлъар Щомахуэ Залинэщ.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

20.04.2024 - 12:25

АЖЭГЪУЭМЭ - УЭСХЭКIЫКI - УЭСЧЭСЕЙ

Къэрал куэдым мэлыжьыхьым и 19-р «Ажэгъуэмэм и махуэу» щагъэлъапIэ. Абы гулъытэ хэIэтыкIа хуэщIыпхъэу къалъытэу, япэ дыдэу, I984 гъэм, Iуэхур къыщрахьэжьар Инджылыз къэралыгъуэрщ.    

20.04.2024 - 09:03

ТЕКIУЭНЫГЪЭМ И ДИКТАНТЫМ КЪЭРАЛ 50-М ЩIИГЪУ ХЭТЫНУЩ

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм мы гъэм еханэу щекIуэкIынущ «ТекIуэныгъэм и диктанткIэ» зэджэ, гъэсэныгъэ мыхьэнэшхуэ зиIэ Iуэхугъуэ щхьэпэр.

19.04.2024 - 09:01

ДИ ЩIЫНАЛЪЭМ И ЩIЫПIЭ ДАХЭХЭР

Тамбукъан гуэл шыугъэм илъэс 700 тхыдэ къызэринэкIащ. Абы ит псыр ижыркъым, мыл ткIужхэмрэ уэшххэмкIэ ирикъуу аращ. Абыхэм къадэкIуэу ябрууауэ щыта жапIэхэмкIэ абы хохъуэ минеральнэ псы.

19.04.2024 - 09:01

ХЬЭЩIЭЩХЭМРЭ ХЬЭЩIЭХЭМРЭ

2024 гъэм и япэ мазищым къызэрагъэлъагъуамкIэ, хьэщIэщым къыщыувыIэну махуэу зыщрагъэтхамрэ абы щыщIэтIысхьа махуэмрэ я зэхуакум дэлъ пIалъэм и кIыхьагъымкIэ Къэбэрдей-Балъкъэрым къэралым и щIыналъ

18.04.2024 - 12:25

ЖЫДЖЭРУ ЗЫЗЫУЖЬ IЭНАТIЭ

2024 гъэм и япэ мазищым къриубыдэу Къэбэрдей-Балъкъэрым зыщызыплъыхьыну къэкIуа туристхэм я бжыгъэр мин 398-рэ хъуащ икIи ар процент 24,8-кIэ нэхъыбэщ къапщытэж лъэхъэнэм ирихьэлIэу нэгъабэ щыIа бж