КъБКъУ-м и юридическэ факультетым илъэсым щIигъукIэ щеджауэ, МафIэдз Заирэ и зы махуэ закъуэм псоми зригъэхъуэжащ. «СыздэкIуэу щыта гупжьейхэм къыщыддэлэжьа Къэжэр Борис сыщIэупщIэну ди Къэбэрдей театрым сыщIыхьат. ЕтIуанэ махуэм ар къэпсэлъащ Щукиным и цIэр зезыхьэ театр институтым ягъэкIуа гупым щыщ зым щхьэусыгъуэ гуэркIэ къызэригъэзэжар, абы ипIэкIэ ягъэкIуэнум зэрылъыхъуэр къызжиIэну. Сыхуеймэ, Москва сызэрагъэкIуэнур къыщызжиIэм, Iуэхум иужь сихьащ, - жеIэ Заирэ.
Гамзатов Расул и зы усэ, Гоголь Николай «Вечера на хуторе близ Диканьки» и повестым и зы Iыхьэ, Крылов Иван и «Квартет» шыпсэр игъэхьэзырри, хъыджэбзым и зэфIэкIхэм къедэIуащ абы щыгъуэм КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министру лэжьа Фырэ Руслан.
Махуэ зы-тIу нэхъ дэмыкIыу, МафIэдз Заирэ щыхьэрым «къыщыхутащ», илъэсиплIкIэ еджэну къыпэщылъу. «Театрым и утыку зэ уихьамэ, абы укъиутIыпщыжыркъым, псэкIэ упыщIа мэхъу. Москва дыщыщыIа илъэсхэм зэман куэд щыдгъэкIуащ Вахтанговым и цIэр зезыхьэ театрым. Абы лъагъуныгъэшхуэ хуэсщIащ», - жеIэ актрисэм.
Киномрэ театрымрэ щызэригъапщэкIэ, Заирэ а тIур куэдкIэ зэрызэщхьэщыкIыр къыхегъэщ. «Ди гупым щыщ зыбжанэм фильмым хэтыну Iэмал яIащи, абыхэм нэхъ жаIэфыну къыщIэкIынщ театрымрэ киномрэ ущылэжьэныр зищIысыр. Къэбэрдей-Балъкъэрым дыкъэкIуэжа нэужь, ди телецентрым и зы лэжьыгъэ дыхагъэхьати, пэжыр жыпIэмэ, гугъу дехьащ. Кином щыболъагъу псори: щыщIэныгъэ цIыкIу пIэщIэкIами, зы щIыпIэ деж щебгъэлеями. Театрыр аракъым. Абы и утыкум укъихьэхукIэ, бгъэзащIэ ролыр пхуегъэфIэкIуэнущ. Кином узыхуэарэзыж-узыхуэмыарэзыжым емылъытауэ, а зыкъызэрыщыбгъэлъэгъуам хуэдэу къэнэнущ», - жеIэ иджы ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ театрым и актрисэ МафIэдз Заирэ.
Гъунапкъэр дэнэ деж?!
Актёр къэс нэхъыфIу къехъулIэ жанр яIэжщ. ДгъэщIэгъуакъым ди псэлъэгъу актрисэм драмэр нэхъ пэгъунэгъуу зэрыжиIар - театрым и лэжьакIуэ куэдым абы нэхъ трагъащIэ.
- ГушыIэ, драмэ ролхэм узэрелэжьыр зэи зэхуэдэкъым. Драмэм хуэхьэзыр ухъуным зэман нэхъыбэ текIуадэми, сэ сызэреплъымкIэ, гушыIэ спектаклыр къохъулIэныр сыт щыгъуи нэхъ гугъущ, - жеIэ хъыджэбзым. - ГушыIэм и гъунапкъэр пщIэуэ щытын хуейщ, пэшым щIэсыр зэ пхуэгъэдыхьэшхрэ ар уи фIэщ хъужмэ, занщIэу ебгъэлеиныр хэлъщ. Театр институтым къыщыддэлэжьа режиссёр, актёр цIэрыIуэ Любимцев Павел «Ханума» спектаклыр къыщыддигъэувым, Ханума и ролыр къызитауэ щытащ. Абы щыгъуэм сигъэIущащ: «БгъэзащIэ ролыр уипкъми уи псэми пхыгъэкI, абы и гъащIэр ууейм хуэдэу къызыщыгъэхъу», - жиIэри.
Драмэ лэжьыгъэм и щэхухэм МафIэдз Заирэ хигъэгъуэзащ гупым я художественнэ унафэщI Ворошиловэ Людмилэ. Распутин Валентин и «Живи и помни» повестым щыщ пычыгъуэ абы къритри, къыдеджа Жыкъуэ Назир и гъусэу игъэхьэзыращ. «Утыкум ситу сыджэгурэ къысщыщIыпарэ къызгурыIуэжыртэкъым. АпхуэдизкIэ си гум хыхьат а пычыгъуэри, Iупхъуэр зэрызэхуащIыжу сыгъат», - игу къегъэкIыж Заирэ.
Ещанэ курсым щеджэу, МафIэдз Заирэ зыхэт гупым дагъэгъэуващ «ЩIакIуэ фIыцIэ» спектаклыр. Абы ар бажэу щыджэгуащ. КъыкIэлъыкIуэу, Шиллер Фридрих и «Коварство и любовь» драмэм Леди Мельфорд и ролыр щигъэзэщIащ, мы зэманым Бунин Иван и рассказхэмкIэ зэхагъэува «Грамматика любви» спектаклым, «ШыкъумцIий» псысэм щоджэгу.
Къэбэрдей театрым иужьрей дыдэу игъэувахэм ящыщщ югослав драматург Нушич Бранислав «Доктор философии» и пьесэм къытращIыкIа «Диплом» спектаклыр. Абы МафIэдзым Сойкэ и ролыр щегъэзащIэ. «Ар апхуэдэу лэжьыгъэшхуэкъым, ауэ ролыр щыцIыкIум и деж утыкум укъихьэу цIыхум я гум укъинэжын щхьэкIэ, уегугъупхъэщ. Уеблэмэ роль нэхъыщхьэ зыIыгъхэм нэхърэ нэхъыбэж пхуэщIэн хуейщ, - жеIэ Заирэ.
Джульеттэ хьэмэ Тыргъэтауэ?
Актрисэр щIохъуэпс Къэбэрдей театрым IутIыж Борис и «Тыргъэтауэ» пьесэр щагъэувыжыну. Дехьэх Медея, Филумена Мартуранэ я ролхэм хуэди игъэзэщIэну.
- Сэ Джульеттэ е Дездемонэ хуэдэхэм сапэжыжьэщ. Зи гугъу сщIыр романтикэ теплъэ зиIэхэм си хьэлкIи цIыху щIыкIэкIи сатемыхуэу къызэрыслъытэрщ. Нэхъыбэу лIыхъужьыгъэ зыхэлъ, сыт хуэдэ къаруми пэщIэтыф, дунейр «зэрагъэдзэкIыну» зыхузэфIэкI цIыхубзхэм я ролхэрщ нэхъ спэгъунэгъур, - дыщIегъу актрисэм.
БАГЪЭТЫР Луизэ.
