Къэбэрдей-Балъкъэрым щIыхь зиIэ ­   и дохутыр, Узыншагъэр хъумэнымкIэ ­IэнатIэм и отличник, Зеикъуэ дэт район сымаджэщым и дохутыр нэхъыщхьэ КIуэкIуэ Миланэ  (Светланэ) Мухьэмэд и пхъур жылагъуэм зи пщIэр щылъагэ бзылъхугъэ щыпкъэщ. Илъэс 45-м щIигъуауэ зыхэт гупми, жыпIэнурамэ, къэзыцIыху дэтхэнэми псалъэ гуапэ куэд хужаIэ абы. ЦIыхум фIыуэ укъа­лъагъуныр, узыхэтым уи зэфIэкIыр къалъытэныр, дауи, насыпщ. Сыт а насыпыр КIуэкIуэм къыхуэзыхьар жыпIэмэ, шэч хэмылъу, и дуней тетыкIэ дахэрщ, и лэжьыгъэм ­хуиIэ бгъэдыхьэкIэрщ, щхьэхрэ езэшрэ имыщIэу и мурадхэр зэрызригъэ­хъулIэрщ.

Миланэ сытым дежи нэхъыфIым ­хущIэкъуу, нэхъыбэ къызэрищIэным хуэпабгъэу къэхъуащ. Зэрысабийрэ доху­-   тыр IэщIагъэм дихьэх хъыджэбзыр, абы и адэ шыпхъур щапхъэ хуэхъуат, курыт еджапIэ нэужьым Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым и медицинэ ­къудамэм щIэтIысхьащ. Сымаджэщым практикэ щыIа нэужь, абы хьэкъ щыхъуащ къыхиха IэщIагъэмкIэ зэрыщымыуар. Iуэхум нэхъыбэу зэрызыщигъэгъуэзэным хущIэкъуу, тхьэмахуэ махуэм щылажьэу щIидзащ Республикэ клиникэ сымаджэщым.
Универсиетыр къыщиухым, егъэджа­кIуэхэм Миланэ и щIэныгъэм адэкIи пи­щэну къыхураджат. АрщхьэкIэ: «Куэдщ адэ-анэр гугъу зэрезгъэхьар, иджы сэ-ращ абыхэм ядэIэпыкъун хуейр», - жиIэ- ри лэжьэну мурад ищIащ.
IэнатIэ нэхъыфI увыну Iэмал иIами, Бахъ­сэн район сымаджэщым терапевт ­хуейуэ къыщищIэм, абы лэжьэн щыщIи­дзащ КIуэкIуэм. И щIэныгъэр нэсу к­ъигъэсэбэпу, и лэжьэгъу нэхъыжьхэм якIэлъыплъ Миланэ псынщIэ дыдэу Iуэхум хэзэгъащ. Абы куэдрэ гуапэу игу къегъэкIыж лэжьыгъэм и щэху куэд ­къи­щIэнымкIэ чэнджэщ щхьэпэхэмкIэ дэIэпыкъуэгъу къыхуэхъуа терапевтхэу КIэщт  Музэринрэ Бырхьэм  Анатолэрэ.
…НитIыр абджыпсым тодие. Узым ­иIыгъ цIыхупсэр мэзэхащ. Бетэмал, илъэс ипэкIэ дуней псор къыхуэгъэIурыщIэну ­къигъэгугъэрт. Къурш щхьэхужьхэми, ­дыгъэпсми, мэз лъапэ псынэхэми и псэр хэджэгухьырт. Иджы-щэ? Сымаджэ­-  щыр, унэр, ахэр зэпызыщIэ гъуэгур - и ­дунейр зэрыхъур аращ.
КъеIэзэ дохутырыр цIыхугъэшхуэ зы­хэлъ, зи IэщIагъэм фIыуэ хэзыщIыкI, щылажьэ районым и мызакъуэу, республикэ псом къыщацIыху КIуэкIуэ Миланэщ. Абы и щытхъу куэд зэрызыхи­-       хам сымаджэм гугъэ гуэрхэр кърет.
- Узым сыкъиутIыпщыркъым, жэщми махуэми псэхугъуэ къызитыркъым, - къыхуотхьэусыхэ дохутырым Къулъкъу­жын Ипщэ къуажэм къикIа, зи фэм имытыж бзылъхугъэр. Дохутыри Iэзи жысIэми, куэдым сыкIуащ. ПIалъэкIэ ­нэхъыфI сащI мыхъумэ, узым сыIэщIэ­кIыркъым. Уи хъыбарыфI зэхэсхати, си щхьэр къосхьэлIащ.
КIуэкIуэр сымаджэм жиIам гупсэхуу щIэдэIуащ, къыхэзыгъэзыхьыр зригъащIэри, еIэзэн щIидзащ. Куэд дэмыкIыуи, уэшх хуэлIа къэкIыгъэ гъуэлам уэлбанэ нэужьым зыкъызэриужьыжым хуэдэу, ­сымаджэм и узыншагъэм зыкъигъэзащ.
«Дэтхэнэ сымаджэми бгъэдыхьэкIэ щхьэхуэ къыхуегъуэтри, гур игъэзагъэу йоIэзэ Миланэ. И Iуэху зехьэкIэми, псалъэкIэми, и хьэл-щэнми къыбжаIэ ар ­дохутыр IэщIагъэм къызэрыхуигъэщIар. Узыр зэуэлIа цIыху Iэпкълъэпкъым и за­къуэкъым ар зэIэзэр, атIэ псэми и дохутырщ», - жаIэ КIуэкIуэм игъэхъужахэм.
- Зеикъуэ къуажэм дэт сымаджэщыр ­терапевт хуейуэ жаIэри, сэ абы сыкIуэнщ, - зыхуигъэзащ Миланэ дохутыр нэхъыщ­хьэ Бырхьэмым.
- Уэ нэхъ IэнатIэфI удгъэкIуэну ди гугъэщ, - жеIэ нэхъыщхьэм. - Абы щылэжьэни къэдгъуэтынщ.
АрщхьэкIэ КIуэкIуэм тригъэчыныхьри, зыхуейр пхигъэкIащ.
…Илъэс 45-рэ ипэкIэ Миланэ здэкIуа ­сымаджэщыр щытыкIэ гугъум итт. И унэр кхъахэт, пэш зыхыбл хъууэ арат, ари фIамыщIкIэ ягъэплъу, IэщIагъэлIкIи нэсу къызэгъэпэщатэкъым. Дауэ мыхъуми, къыпикIуэтакъым гугъуехьым КIуэкIуэр. Шэч хэмылъуи, зыпэрыхьэ Iуэхур цIыхубз гуащIафIэм къыщIехъулIэр и IэщIагъэр фIыуэ зэрилъагъурщ.
Дохутырым и кабинетым пIейтеягъ хэлъу къыщIыхьа цIыхубзым жеIэ: «Электрофорезыр сэмызэгъыу къысщохъури, афIэкIа сыкIуэнукъым». Сымаджэм и гукъеуэм Iэдэбу едаIуэри, Миланэ абы зы­хуигъэзащ: «Сэ бжесIатэкъэ узыр занщIэу зэримыкIуэтынур? УщIэгузэвэн щыIэкъым. МахуитIкIэ зэпыгъэу электрофо­резри, итIанэ зэрыбжесIам хуэдэу адэкIэ егъэкIуэкI, хущхъуэхэри зэхьэлIэ».
Тхьэмахуэ дэкIыу а цIыхубзым сыщрихьэлIам, абы и щытыкIэмкIэ къапщIэрт ­нэхъыфI зэрыхъужар.
- Уз зыпкърыт цIыхур тэмакъкIэщI, зыгъэгусэрей, гурыщхъуэщI мэхъу, - жеIэ КIуэкIуэм. - Абы къыхэкIыу дохутырым шы­Iэныгъэшхуэ хэлъыпхъэщ. Хущхъуэр ирихьэлIэн и пэкIэ, псалъэкIэ еIэзэн ­хуейщ ар сымаджэм. Имыгъэгужьейуэ и Iуэхур зыIутыр къыгуригъаIуэрэ гугъэ ириты­жыфу.
Хьэл-щэн дахэ зыхэлъ бзылъхугъэ Iэдэбщ, зэпIэзэрытщ КIуэкIуэ Миланэ. Зэманым дэбакъуэ цIыхущ. Сытым дежи и щIэныгъэм зэрыхигъэхъуэным хущIэ­къурэ, а къищIар и IэнатIэм къызэры­щигъэсэбэпыным иужь иту апхуэдэщ. Аращ и пщIэри щIэлъагэр.
- Уи узыншагъэр сыт хуэдэ, Мущтэфар? - йоупщI дохутырыр и деж къыщIыхьа дадэм.
- СыIейкъым иджыпстукIэ, си гугъакъым си лъакъуэхэр теувэжыну,- къретыж жэуап. - Уэр мыхъуамэ, Тхьэм ищIэнт си Iуэхур къызэрыщIидзынур. ГъащIэ кIыхь ухъу!
- Гукъыдэж сиIэу гъащIэм сыхэбгъэп­лъэжащ. Жьыгъэм узыфэ Iэджэ къы­зэ­рыдэкIуэр хэт зымыщIэр. Си лъэр щIэзыгъэху узыфэр сщхьэщыпхащи, сып­хуэарэзыщ. Уи IэщIагъэм и хъер Тхьэм ­уигъэлъагъу, - жеIэ Къулъкъужын къуа­жэм къикIа нанэм.
КIуэкIуэм и деж щIыхьэну бжэм щызэхэтыр куэд мэхъу, уахэдэIухьмэ, зэхыбох дохутырым хуэгъэзауэ жаIэ псалъэ гуапэ куэд. Апхуэдэщи, цIыху зэб­лэкIыр пщыхьэщхьэ хъухукIэ зэпыуркъым…
Миланэ сыт и лъэныкъуэкIи щапхъэ ­яхуохъу игъэлажьэ гупым. Абыхэм мымащIэу яхэтщ ар гъуэгугъэлъагъуэ зыхуэ­хъуахэр. Сымаджэщым и къудамэхэм ящыщ зым и унафэщI Къуныжь Джульет­тэ куэдрэ игу къокIыж IэнатIэм щыпэрыувэм КIуэкIуэм къыжриIа псалъэхэр: «Уи лэжьыгъэм гукъыдэж къущитынур ар фIыуэ плъагъумэщ. АбыкIэ сэбэпынагъ цIыхухэм къащыхуэпхьынури уи щIэныгъэм, зэфIэкIым зэрыхэбгъэхъуэным ­ухущIэкъумэщ. ФIыуэ плъагъу IэнатIэ упэрытыным куэдкIэ елъытащ уи гъащIэр зэрыхъунури».
…Зи лэжьыгъэр къезыхьэлIа доху­тырым унэм кIуэжыну зигъэхьэзыру телефоныр къеуащ. «ПсынщIэу ди деж укъэсыфамэ арат, ди анэм и щытыкIэр хьэлъэщ. Уэ фIэкIа зыри зригъэплъын идэркъым», - гужьеяуэ жеIэ къэпсалъэм.
Зэрешари щыгъупщэжауэ, Миланэ сымаджэм и деж нэсащ, икIи абы и Iуэхур тэмэм хъужыху я унэ екIуэлIэжакъым. Мис апхуэдэ Iуэху бгъэдыхьэкIэ зэриIэрщ цIыхухэм я дзыхь КIуэкIуэм щIрагъэзри, фIыуэ щIалъагъури.
ГъащIэр насып дахэкIэ зыхуэупсахэм ящыщщ Миланэ. И гум къыдыхьэ IэнатIэм пэрытщ, унагъуэ дахэ иIэщ, зыхэт гупым и пщIэр щылъагэщ.
Иджыблагъэ КIуэкIуэ Миланэ илъэс бжыгъэ дахэ зэрырикъур игъэлъэпIащ. Дохъуэхъу бзылъхугъэ щыпкъэм гуфIэ­гъуэмрэ дэрэжэгъуэмрэ щымыщIэу ­гъа­щIэ дахэ адэкIи Тхьэм къыхузэпищэну.