Нальчикде, республиканы районларында да, къарар адамлары болмай къалгъанла, саусузла тургъан юйле бардыла. Аланы иги кесегинде иш бла байламлы бола-бола тургъанма. Алгъаракълада уа бир жумуш бла Чегем районну Яникой эли бла озуп, къартла, саусузла тургъан республикалы психоневрология интернат-юйге барыргъа тюшгенди. Тюзюн айтсам, бу жолгъа дери да болгъан эдим анда. Алай анга ремонт этилгенли уа биринчи кере келгенме бери.
Арбазына киргенлей окъуна, анда хар зат да тап, тизгинли болгъанына эс бургъанма. Аллыма чыкъгъан анда ишлеген тиширыуладан бири, сейирсиннгеними кёрюп: «Мекямны ичине да киригиз, келигиз, кёргюзтейим»,-дейди. Процедура кабинетге, аптекагъа, дарманла сакъланнган складха, интернатчыла солугъан отоулагъа, жыйылыула бардырылыучу залгъа да ашырып, хар затны кёргюзтеди. Мында къайры къарасанг да, таплыкъны эслейсе. Ремонт ишле тёрт жыл мындан алгъа этилгенлерине да къарамай, бир жерде кемчилик эсленмейди.
Башда айтханымча, иш бла байламлы бу учреждениягъа барыргъа манга кёп кере тюшгенди. Анда хар зат да бек осал болгъаны эсленмей къалмай эди. Бу жол а тюрлениулеге сейир этгенме. Хар жерде да тазалыкъ, тизгинлилик. Ашханада къалын мияладан столла, жумушакъ шинтикле. Аш хазырлаучула да акъ халатлары бла шапалыкъ эте айланадыла. Бир жерде артыкъ зат кёрюнмейди.
Биз келтирген затларыбызны ашханада къоюп, чыгъып келе, биягъы тиширыу: «Маскаларыгъызны тешмей, ыразы эсегиз, тиширыула, эр кишиле тургъан отоуланы да кёрюгюз»,-дейди. Тиширыулагъа – биринчи, эр кишилеге экинчи этаж бёлюнюпдюле. Хар отоуда алтышар адамгъа ундурукъ барды. Тёшек-жастыкъ керекле да чыммакъла. Отоула жарыкъдыла, уллудула, башха- башха бояула бла сюртюлюпдюле. Терезеледе –жалюзиле.
-Битеу ол тюрлениуле директор Мурат Баловну тирилигини, къармашханыны хайырындан болгъандыла,-дейди тиширыу. Ызы бла ол бизни директорну кабинетине ашырады. Аны бла да олтуруп, ушакъ этебиз.
-Мен бери ишлерге келгенимде, арбазны бийик ханс басып эди. Мекямны ичине кирсенг а, бурунунга ийис ура эди. Адамла ауузланнган, жукълагъан, къол-бет жуугъан, жуууннган отоуланы уа сагъынмай окъуна къояйым. Ол заманда министр Тюбейланы Альбертге барып, халны билдиреме, болжалгъа салмай, ремонт этерге кереклисин да айтама. Ол а манга къолундан келгенни аямазгъа сёз береди.
Алай бла биринчи постну ремонтун 2017 жылда апрельде бошагъан эдик да, июньну ахырына къурулушчула битеу керекли ишлени тамам этгендиле. Андан сора, терк къармашып, экинчи, ючюнчю постланы да ремонтларын эки айны ичинде бошагъандыла,-деп, кёлленип хапарлайды директор.
Мен, биргеме келгенле да кёргенбиз санузел толусунлай алышындырылгъанын, душ отоула да жангыртылгъанларын. Аланы хар биринде полда, къабыргъалада да ариу бетли плиткала жабышдырылыпдыла. Коридорлада диванла, уллу экранлы телевизор да салыныпдыла. Экинчи этажда башы жабылгъан уллу балкон барды. Адамла къыш, жауун кюн да анга чыгъып олтурургъа, таза хауа бла солургъа онг табадыла. Ашхананы верандасы тарлыкъ эте эди да, аны да кенгертгендиле.
Биз ашханагъа дагъыда директор бла киргенибизде уа: «Мен мында ишлегенлеге не заманда да саусузланы ач этмегиз, къаллай бир сюйселе да ашасынла, деучюме. Этден азыкъ болмагъан кюн жокъду. Кёгетле, конфетле, къалачла да терк-терк бериледиле»,- дегенди.
Интернатда юч жюзге жууукъ адам турады. Ишлегенлени саны да иги кесек барды: медикле, аш хазырлаучула, психологла, бухгалтерле, юй тюп жууучула, дагъыда кёп башхала. Аланы урунуу болумлары да эсге алыннганды. Алагъа деп душ кабинала бардыла. Ишден бош заманларында солурча, телевизоргъа къарарча онгла да къуралгъандыла. Ремонтха ахчаны интернатны фондуну жартысы къоратылгъанды, къалгъанын а спонсорла бергендиле.
Мурат Леонович айтханнга кёре, мекямны тышына да 2018 жылда ремонт этилгенди, башы да алышындырылгъанды. Аны бла бирге интернатны къатында общежит да жангыртылгъанын, 200 адам сыйыннган зал тап жарашдырылгъанын, минг ундурукъ, тёшек, жастыкъ тыш алыннганларын да билдиргенди. «Кюз арты-къыш кезиуге да толусунлай тынгылы хазырланнганбыз. Бу кюнледе жылыу берген системабызны сынап кёргенбиз, ол бек тап ишлейди. Кранларыбызда сууукъ, жылы суу да бардыла»,- дегенди.
Хар затны да кёрюп чыкъгъаныбыздан сора, эсиме республиканы Башчысыны Къабарты-Малкъарда болгъан социал объектлени барын да тап халгъа келтирирге керекди, узакъ болжалгъа созмай, деген сёзлери тюшгендиле. Быллай интернатлагъа энчи эс бурулгъаны ол бек ахшы шартды. Алада тургъанла бир затдан да къыйналмазгъа, алагъа юйдеча болумла къураргъа кереклисин да жууаплы адамла эсден кетермезге керекдиле.
Биз кетип бара уа, директор Мурат Балов ашыра чыгъып: «Интернатда болумну кесигиз кёрдюгюз, мында тургъанлагъа да тынгылы къайгъырылгъанын, мекямны ичине да бек тап ремонт этилгенин да. Аны бла байламлы бизге дайым да болушлукъ этип тургъан спонсорларыбызгъа газетни юсю бла жюрек ыразылыгъымы билдирсегиз, ыразы этериксиз»,-дегенди. Аланы атларын айтсанг эди деген тилегиме уа: «Угъай, ала махтау излеп этмейдиле жандауурлукъ ишлени, жюрек талпыныуларыды ол»,-деп жууаплагъанды.
Мени кёлюм кётюрюлгенди. Бу ишни къолгъа алып, алай тамамлагъанына директоргъа, аны шуёхлары- спонсорлагъа да жюрекден ыспас этерчады.
Холаланы Марзият
