ЦIыхухэм я узыншагъэм зэрыкIэлъыплъыр ирагъэфIакIуэ

КъБР-м и Парламентым «Правительствэм хухах сыхьэтым» хыхьэу щытепсэлъыхьащ онкологие дэIэпыкъуныгъэр республикэм къызэрыщызэрагъэпэщ Iэмалхэр зэрырагъэфIакIуэм.
КъБР-м узыншагъэр хъумэнымкIэ и министр Къалибатэ Рустам жиIащ онкологие узыфэм илIыкIхэр нэхъ мащIэ хъун папщIэ, «Узыншагъэр хъумэн» лъэпкъ Iуэхум щыщу «Онкологие узыфэхэм зэрыпэщIэтыр» федеральнэ проектыр Къэбэрдей-Балъкъэрым зэрыщагъэзащIэр.
Бжыгъэхэр къэпхьмэ
2020 гъэм республикэм апхуэдэ узыфэ яIэу мини 2-м щIигъу щатхащ, 2021 гъэм и япэ мазитхум - сымаджэу 800-м щIигъу.
КъызэрапщытамкIэ, 2019 гъэм елъытауэ 2020 гъэм сымаджэу къахутар процент I4-кIэ нэхъ мащIэщ. Абы и щхьэусыгъуэ нэхъыщхьэр нэгъабэ коронавирусым зэрызиубгъуам къыхэкIыу медицинэ дэIэпыкъуныгъэ хуейуэ сымаджэщхэм екIуэлIар зэрынэхъ мащIэрщ.
ДэIэпыкъуныгъэр зыхуэдэр
Онкологие узыфэ зиIэ сымаджэхэм зэрадэIэпыкъур Iыхьищу гуэшауэ къызэрагъэпэщ, цIыхухэм хэхауэ зыщIагъэкъуэфын хуэдэу. 2021 гъэм КъБР-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэм епха Онкологие диспансерым лэжьыгъэр къызэрыщызэрагъэпэщ щIыкIэм зэхъуэкIыныгъэхэр игъуэтащ. IуэхущIапIэм хэтщ Клинико-диагностикэ бюро. Абы хохьэ онкологие узыфэ зиIэ сымаджэхэм зэреIэзэну щIыкIэр зыгъэбелджылы дохутыр-IэщIагъэлI псори.
КъищынэмыщIауэ, зи гугъу тщIы узыфэм ехьэлIауэ цIыхухэм дэIэпыкъуныгъэ щагъуэт Республикэм и клиникэ сымаджэщым и нейрохирургие къудамэмрэ Республикэм и сабий клиникэ сымаджэщым онкогематологие къудамэмрэ.
Лэжьыгъэр зэрызэтраублэр
Республикэм и медицинэ IуэхущIапIэхэр дохутыр-онкологхэмкIэ процент 85-кIэ къызэгъэпэщащ. КъБР-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэр хущIокъу лэжьыгъэм хуэIэкIуэлъакIуэ IэщагъэлIхэр медицинэ IуэхущIапIэхэм къызэрыришэлIэнум, апхуэдэуи гулъытэшхуэ хуещI абыхэм я Iэзагъэм щIэх-щIэхыурэ зэрыхагъэхъуэным.
Къалибатэм жиIащ УФ-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэм иращIылIа зэгурыIуэныгъэм тету, Онкологие сымаджэщыр зыхуэныкъуэ медицинэ Iэмэпсымэхэр къызэращэхуар. Къэбгъэлъагъуэмэ, 2019 – 2021 гъэхэм къриубыдэу диспансерыр къызэрагъэпэщащ зыхуей медицинэ Iэмэпсымэу 50-м нэблагъэкIэ.
2021 гъэм и мазаем сымаджэщым кIуэцI узхэм зэреIэзэ иджырей медицинэ Iэмэпсымэхэр къыIэрыхьащ. А лэжьыгъэм 2022 гъэми пащэнущ.
Хущхъуэхэр пщIэншэу зратхэр
Онкологие уз зиIэхэр программэ хэхахэм тету хущхъуэкIэ къызэрагъэпэщ ОМС-м и мылъкукIэ. абы зэпымыууэ кIэлъоплъ КъБР-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэр.
Къалибатэм къыхигъэщащ республикэм зэрыхуэщхьэпар Онкологие сымаджэщыр медицинэ IэмэпсымэщIэхэмкIэ къызэрызэрагъэпэщамрэ операцэ зыщI дохутыр-онколог нэхъыфI дыдэхэр къызэрырашэлIамрэ: сымаджэхэр нэхъапэкIэ нэгъуэщI республикэхэм кIуэн хуей щIэхъуу щыта операцэ лIэужьыгъуэ куэд иджы ди деж щащIыф.
- Льготэ зиIэ цIыху щхьэхуэхэр хущхъуэкIэ къызэрызэдгъэпэщым гугъуехьхэр пылъщ, федеральнэ, щIыналъэ бюджетхэм а Iуэхум хухагъэкIыр ирикъуркъыми, - жиIащ министрым.
КъБР-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэр мы зэманым йолэжь хущхъуэхэр къызэращэху ахъшэм зыхущыщIэ и Iыхьэр федеральнэ къулыкъущIапIэм къазэрыхухигъэкIыным. Абы теухуауэ и Iуэху еплъыкIэр къигъэлъэгъуащ Онкологие сымаджэщым и дохутыр нэхъыщхьэ Цикоридзэ Малхаз.
ХэкIыпIэхэр
Депутатхэм министрым зыхуагъэзащ упщIэ зыбжанэкIэ. Абыхэм язт онкологие центр яухуэм и Iуэхур здынэсари. Къалибатэм жиIащ цIыху 250-м тещIыхьа а IуэхущIапIэм и ухуэныгъэр и кIэм зэрынагъэсыну ахъшэр къратыным теухуауэ УФ-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэм зэрызыхуагъэзар. Абы теухуа унафэр къыщащтэнущ Правительствэм и комиссэм и зэIущIэм.
- Мы Iуэхур ткIийуэ фи нэIэм щIэвгъэтыну сыхуейт, сыту жыпIэмэ реанимацэм и къудамэр сыт хуэдэу IэмэпсымэфIхэмкIэ къызэмыгъэпэщами, зыщыдгъэгъупщэ хъунукъым онкологие сымаджэщыр 1930 гъэхэм ящIа унэхэм зэращыщыр икIи иджырей Iэмэпсымэ абы щыбгъэувыным гугъуехь зэрыпылъынур. Апхуэдэуи къыхэзгъэщынут депутатхэм ди дэIэпыкъуныгъэ гуэр фыхуэныкъуэ хъумэ, зыфщIэдгъэкъуэну дызэрыхьэзырыр, - жиIащ КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Татьянэ.
Апхуэдэуи ар щIэупщIащ онкологие узыфэр цIыхум зэриIэр пасэу къащIэн папщIэ яIэ Iэмалхэм.
Министрым жиIащ абы мыхьэнэшхуэ зэриIэр, ауэ дыщIигъуащ цIыхум и узыншагъэм щыкIэлъигъэплъым ирагъэкIуэкI къэхутэныгъэ псоми къызэримыгъэлъагъуэр апхуэдэ узыфэ гуэр иIэрэ имыIэрэ.
Депутатхэр щIэупщIащ сымаджэр медицинэ IуэхущIапIэм щыкIуэну махуэр электроннэу зэрыригъэтхыфыну щIыкIэм.
Къалибатэ Рустам жиIащ а Iуэхум иджыпсту жыджэру зэрелэжьыр, нэгъуэщI къалэхэм IэщIагъэлIхэр кърашауэ хъыбарегъащIэ Iэмалхэр зэрызэтрагъэухуэр.
Депутатхэр тепсэлъыхьащ щIыналъэм, Урысейм щысымаджэхэм я бжыгъэм, IэщIагъэлI ныбжьыщIэхэр лэжьыгъэм къызэрырашалIэм, нэгъуэщIхэми.
Я Iуэху еплъыкIэр жаIа нэужь, IуэхущIапIэхэр зэлэжьыпхъэр къагъэлъэгъуащ.

КъБР-м и Парламентым и пресс-IуэхущIапIэ.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 09:03

АДЫГЭХЭМ Я КЪЕЖЬАПIЭР

   ЩIыгум и ныбжьым ебгъапщэмэ, псэ зыIут дунейм еплъытмэ, цIыхум къикIуа гъуэгуанэр кIэщI дыдэщ, тхыдэм и щапхъэхэмкIэ ар мащIэщ.

28.03.2024 - 09:03

КАСПИЙСК ЩЫЗОХЬЭЗОХУЭ

Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэхэм алыдж-урым бэнэкIэмкIэ я спортсмен нэхъ лъэщхэр, илъэс 24-рэ зи ныбжьхэр, иджыблагъэ щызэхуэсащ Дагъыстэным и Каспийск къалэм.

27.03.2024 - 13:58

БИЙМ ЗЫ ГУПУ ПЭЩIИГЪЭУВАТ

Тхыдэдж-щIэныгъэлI Сокъур Валерэ «Кърым зауэр къэзыхьа ХьэтIохъущокъуэ и къуэ Кургъуокъуэ - пщыхэм я Iумахуэт» зыфIища и тхыгъэм къызэрыхэщу, зи ныбжьыр илъэс 27-рэ фIэкIа мыхъуа Къаплъэн-Джэрий, I

27.03.2024 - 12:25

ДУНЕЙПСО ЗЭХЬЭЗЭХУЭР Я ПЛЪАПIЭУ

Мэзкуу областым и Рузэ къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ Олимп джэгухэм хыхьэ тхэквондо лIэужьыгъуэмкIэ (ВТФ) Урысейм пашэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIауэ ныбжьыщIэхэм, хъыджэбзхэмрэ щIалэхэмрэ я зэхьэзэх

27.03.2024 - 09:03

СИ ЖЭНЭТ

(ГъащIэ теплъэгъуэ)