Лъэпкъ музейм щагъэлъагъуэ Америкэм и Штат Зэгуэтхэм къыщалъхуа икIи къыщыхъуа ди лъэпкъэгъу сурэтыщI, къэ­­хутакIуэ Бэрзэдж Чэгъэду (Зак Кахадо) и «Существование-сосуществование» выставкэ гъэщIэгъуэныр. Зэхыхьэр иригъэкIуэкIащ Лъэпкъ му­­­зейм и унафэщI, тхыдэ щIэныгъэхэм я кандидат Накуэ Феликс.
- ЦIыхум и акъылыр гъэ­лэжьэнырщ, щIэ гуэр къигъэщIынырщ Бэрзэдж Чэгъэду и лэжьыгъэхэр зытещIыхьар, - жиIащ КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр Къумахуэ Мухьэдин гъэ­лъэгъуэныгъэр къыщызэ­Iуихым. - Гуапэщ Чэгъэдурэ и гъусэу къэкIуа и къуэш Джэ­бахърэ я лъабжьэр Лэскэн къызэрыщежьар.
КъБР-м и цIыхубэ су­рэ­тыщI Бгъэжьнокъуэ За­ур­бэч къыхигъэщащ гушхуэ зыкIуэцIылъ Бэрзэдж Чэгъэду и Iэдакъэ къы­щIэкIа лэжьыгъэхэм лъэп­къыр зыпхыкIа гузэвэгъуэр зэры­щып­хышар, абыхэм блэ­кIамрэ нобэмрэ зэрызэпащIэр икIи игъэщIэгъуащ зы цIыху акъылым апхуэдиз гупсысэ къызэритIэсэ-фар. Бгъэжьнокъуэм щIи­гъу­жащ художникым куэд зэ­ры­хузэфIэкIынур, и зэ­фIэ­­­кIыр дияпэкIи мыкIуэ­щIы­ну зэрыщыгугъыр.
- 1985 гъэм Амман и адыгэ курыт еджапIэм ды­щыIэу Бэрзэдж Чэгъэду адыгэ усэ къеджэу дрихьэлIащ, иужькIи куэдрэ дызэхуэзэжащ. Гъуазджэм теухуа апхуэдэ Iуэху еп­лъы­кIэ, лъагъукIэ, гупсы­сэкIэ телъыджэ зэриIэр сэр­кIэ щIэщыгъуэщ, - жи­Iащ ­КъБР-м и цIыхубэ артист Думэныщ Iэулэдин. - Адыгэм къызэрыхэкIар зыщимыгъэгъупщэу, и лъэп­къэгъухэм, и Хэкум и гур тхузэIухауэ къыддекIуэкI щэн­­хабзэм, гъуазджэм, ­нэгъуэщI унэтIыныгъэхэм хэлъ­хьэныгъэ хуищIыну, зри­гъэужьыну, иIэр хуи­гъэ­бэгъуэну сыт щыгъуи игу зэрилъыр фIыщ. Тхьэм уигъэузыншэ, уригъэфIа­кIуэ!
Бэрзэдж Чэгъэду и лэ­жьыгъэхэр зэ еплъыгъуэ-кIэ гурыIуэгъуэкъым. Ап­хуэ­дэщ иджырей гъуазджэр: и мыхьэнэм щIагъыбзэ щIэ­лъущ утыку къы­зэрырахьэр. Удз гъэгъа­хэр, щIы­уэп­сыр къыщыгъэ­лъэгъуа дызэса сурэтхэм хуэдэу къызэрыгуэкIкъым выставкэм щытлъагъухэр, атIэ гупсысэ куу зы­щIэлъ­хэщ, тхыдэм ухэзыгъэп­лъэжщ, адыгэм и блэкIамрэ но­бэмрэ зэпызыщIэщ. Абы­хэм художникым ящIилъхьа гупсысэм ухуэкIуэн папщIэ зыкъомрэ уа­кIэ­лъып­лъын хуейщ. Адыгэ ­зауэлIхэм къагъэсэбэпа Iэ­-щэ-фащэхэр, афэ джанэр, сэшхуэр, шыкIэпшынэр, Кавказым ириха щIыгулъ фIыцIэм трищIыхьа Америкэм и Штат Зэгуэтхэм я ныпыр щыплъагъукIэ, лIэ­щIы­гъуэ­кIэрэ узэIэбэ­кIыж­мэ лъэп­къым къикIуа тхы-дэ гъуэгуанэ мытыншым, и щхьэм кърикIуам, илъэси­щэм щIигъукIэ екIуэкIа ­Кавказ зауэм уи гупсысэ-хэм уахь. Къи­щынэмы­щIауэ, лэжьыгъэхэм щы­нэ­рылъагъущ гъащIэм зэрихабзэу адыгэ щэнхабзэм ­гъунэгъу лъэпкъ­хэм я щэнхабзэм яжь къызэрыщIихуар, иджы абы зэры­хэп­сэу­кIыр.
- Дэтхэнэ зы цIыхуми мы лэжьыгъэхэм «къраджы­кIынур» зэзгъэщIэну сы­хуейт: унагъуэм, лъэпкъым я мыхьэнэр дауэ зыхащIэ­рэ, си сурэтхэм сыт халъагъуэми, дауэ къащыхъу-ми, - жеIэ сурэтыщIым. - Си лъабжьэм, сызыщыщым, сыкъызыхэкIам, адыгэ щэн­хабзэм нэхъ куууэ зы­­хэз­гъэ­гъуэзэнырщ зи ужь ситар. ДияпэкIи гъуазджэм сыхуэлэжьэну си мурадщ. Си унэ сыкъэкIуэжауэ ­къыс­­­фIэщIу севгъэблэ­гъащ, сывгъэлъэпIащ, музейм и пэшышхуэр хуит къыс­хуэфщIащи, Тхьэм фи­гъэпсэу! Выставкэр ­къы­зэзыгъэпэщахэмрэ абы зыкърезыгъэхьэлIахэмрэ фIы­щIэ фхузощI!
ЗэIущIэм къыщыпсэлъащ КъБР-м и цIыхубэ сурэтыщI Црым Руслан. Выставкэм кърихьэлIащ сурэтыщIхэр, гъуазджэм и цIыхухэр, абы дихьэххэр.