КъытщIэхъуэ щIэблэм гъэ­сэ­ныгъэ тэмэм етыныр, абы­хэм я псэр щIэныгъэм хуэб­гъэушыныр, къы­дэпхьэ­хыныр икIи школ кIуэгъуэм къы­зы­хуэтыншэу хуэбгъэ­хьэ­зы­ры­ныр икъукIэ лэ­жьы­гъэ гъэ-щIэгъуэнщ, абы къи­щы­нэ-           мы­щIауи, гугъущ. Мы­хьэ­- нэш­х­уэ зиIэ а Iуэхур къы­­­зыхуэ­тыншэу щызэфIэп­хы­фынур уи IэнатIэм гурэ псэкIэ убгъэдэтмэщ, дзыхь къыпхуащIамкIэ жэуаплы­ныгъэ зыхэпщIэрэ адрейхэм ­щапхъэ уахуэхъун хуэдэу лэ­жьыгъэр епхьэкIмэщ. 

Апхуэдэ Iуэху зехьэкIэ дахэщ бгъэдэлъыр Аруан щIыналъэм и жылэ нэхъыщхьэ Нарткъалэ дэт «Налмэс» сабий садым и унафэщI Семэн Iэ-          сият Леонид и пхъум. Ар зи пашэ гъэсапIэм лэжьыгъэшхуэ щокIуэкI. Сабийхэм я къэу-хьым зегъэужьыным гулъы­тэшхуэ щегъуэт садым. Абы пап­щIэ IуэхущIапIэм къыщызэ-рагъэпэщауэ хъарзынэу щолажьэ сабийхэм ябгъэдэлъ зэфIэкIхэр, зэчий зэмылIэу-жьыгъуэхэр наIуэ къэзыщIу адэ­­кIи зезыгъэужь гупжьей-хэр. Зы унагъуэшхуэм хуэдэу ­зэдолажьэ гъэсакIуэхэри абы  къе­кIуалIэ цIыкIухэм я адэ-анэхэри. Шэч хэмылъу, апхуэдэ Iуэху бгъэдыхьэкIэ дахэм и ­лъабжьэр зыгъэбыдэр IуэхущIапIэм и пашэ Семэныращ. 
Сабиипсэ къабзэм хуэдэу зи псэр зэIуха Iэсият нобэ егъэ­лъапIэ къыщалъхуа махуэр. Илъэс бжыгъэ дахэ ирикъу бзылъхугъэ гуакIуэм, цIыху гуа­пэм, унафэщI щыпкъэм, лэ­жьыгъэм и къызэгъэпэщакIуэ IэкIуэлъакIуэм дохъуэхъу и дунейр дахэрэ узыншагъэ иIэу, фIыгъуэр и куэду псэну.
Уи гур зэIухауэ цIыхум уадокIуэкIри, Iэсият, абы и сэбэп ­къокIыну ди гуапэщ. Беягъ нэхъ лъапIэу     уиIэ уи унагъуэм исхэм яхууиIэ хъуэпсапIэхэр нахуапIэ хъуну, щIэблэр гъэсэным, щIэ­ныгъэ етыным, гъащIэм хэшэ­ным пыщIа уи IэщIагъэм и хъер ­плъагъуу а IэнатIэр куэдрэ еп­хьэ­кIыну, цIыхубзым и гур зы­щIэхъуэпс, насыпу къилъытэ псомкIи Тхьэр къыпхуэупсэну ди гуа­пэщ. 
«Налмэс» сабий садым и лэ­жьа­кIуэхэмрэ абы зи бын екIуа­лIэ адэ-анэхэмрэ.