КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек иджыблагъэ иригъэкIуэкIащ 2021 гъэм и япэ мазищым КъБР-м и Правительствэм и лэжьыгъэм кърикIуахэм щыхэплъэжа, апхуэдэуи республикэм щыпсэухэм хуащIэ къэрал, муниципальнэ Iуэхутхьэбзэхэм я фIагъым щытепсэлъыхьа зэIущIэ.
ЗэфIагъэкIа лэжьыгъэр къызэщIакъуэжу зэхуэсым къыщыпсэлъащ КъБР-м и Правительствэм и УнафэщI Мусуков Алий, КъБР-м и Правительствэм и УнафэщIым и япэ къуэдзэ Къуныжь МуIэед, КъБР-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ Хъубий Марат, КъБР-м экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министр Рахаев Борис, КъБР-м узыншагъэр хъумэнымкIэ и министр Къалэбатэ Рустам, КъБР-м цIыхухэр егъэджэнымкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министр Езауэ Анзор, КъБР-м лэжьыгъэмрэ цIыхухэм социальнэ и лъэныкъуэкIэ къащхьэщыжынымкIэ и министр Асанов Алим.
Мусуков Алий псори зэпилъыту къытеувыIащ япэ мазищым зэфIагъэкIа лэжьыгъэхэм. НаIуэ къызэрыхъуамкIэ, мэкъумэш IэнатIэм а зэманым къриубыдэу къыщалэжьар 2020 гъэм и апхуэдэ пIалъэм яхузэфIэкIам хуэдиз мэхъу. Ухуэныгъэу ирагъэкIуэкIар илъэс кIуам и япэ мазищым еплъытмэ, процент 14,7-кIэ нэхъыбэщ, апхуэдэуи хэхъуащ розницэ сатууэ ящIми. 2021 гъэм республикэм щыпащэнущ псори зэхэту сом мелард 23,5-м щIигъу зыхухаха инвестицэ проектиплIыр гъэзэщIэным, къимыдэкIэ, иджыри проектиблым щыубзыхуахэр зэфIэгъэкIынми щIадзэнущ. Хамэ къэралхэм сатууэ дащIащ доллар мелуани 4,3-рэ и уасэ, ар 2020 гъэм и апхуэдэ лъэхъэнэм елъытауэ процент 13,9-кIэ нэхъыбэщ. Зыхэплъэж пIалъэм къриубыдэу республикэм нэгъуэщI хэкухэм щищар ерыскъыпхъэхэрщ, мэкъумэшхэкIхэр къызыхащIыкIхэрщ.
ЗэIущIэм къыщыхагъэщащ щIыналъэм дызэрыт илъэсым къэрал программэ 26-рэ зэрыщагъэзэщIэнур, псори зэхэту сом мелард 43-м щIигъу хуэзэу. Къагъэсэбэпыну мылъкум и процент 70-м щIигъур социальнэ Iуэхухэм хуозэ: цIыхухэм защIэгъэкъуэн, егъэджэныгъэ, узыншагъэр хъумэн IэнатIэхэм.
Республикэм и Iэтащхьэм гулъытэ хэха хуищIащ узыншагъэ IэнатIэм цIыхухэм щыхуащIэ къэрал, муниципальнэ Iуэхутхьэбзэхэм я фIагъым хэгъэхъуэным. КъБР-м экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министр Рахаев Борис зэрыжиIамкIэ, УФ-м Экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министерствэм цIыхухэм электроннэ IэмалкIэ хуа-щIэ Iуэхутхьэбзэхэм я фIагъыр къэгъэнэIуэным хуэунэтIауэ иригъэкIуэкIа къэпщытэныгъэхэм къызэрагъэлъэгъуамкIэ, Къэбэрдей-Балъкъэрыр щIыналъэхэм я рейтингым щыдэкIуеящ, илъэс кIуам зэуэ IэнатIэ 18-кIэ и Iуэху ефIакIуэри.
- 2020 гъэм цIыхубэм псори зэхэту Iуэхутхьэбзэу мин 923-рэ хуащIащ, ар 2019 гъэм яхузэфIэкIауэ щытам нэхърэ хуэдэ зырэ ныкъуэкIэ нэхъыбэщ. ЦIыхухэм Зыуэ щыт порталымкIэ Iуэхутхьэбзэ лIэужьыгъуэу хуащIэр 200-м нэсащ. Республикэм щыпсэухэм я процент 83-м щIигъум зыщрагъэтхащ ЕСИА-м икIи Iэмал яIэщ къэрал Iуэхутхьэбзэхэм Зыуэ щыт я порталыр къагъэсэбэпыну. КИФЩI-м хыхьэ щIыналъэхэр къапщтэмэ, абыкIэ бжьыпэр тIыгъщ, - къыхигъэщащ министрым. Абы апхуэдэуи жиIащ мыхьэнэшхуэ зиIэ нэгъуэщI Iуэхутхьэбзэ 25-ри дызэрыт илъэсым электроннэ мардэм хуагъэкIуэну зэрамурадыр. ЦIыхухэр нэхъыбэу къызыщIэупщIэ Iуэхутхьэбзэхэм ящыщу къагъэлъэгъуащ сабий пособиехэр яхуэгъэувынымрэ ахэр етынымрэ, пенсэхэр зэрыхъум теухуа справкэхэр тыныр, бгъэIэпхъуэ мыхъу мылъкур кадастрым хэгъэхьэныр, ЕГРН-м теухуа хъыбархэр ятхыныр, нэгъуэщIхэри.
КIуэкIуэ Казбек къызэхуэсахэм ягу къигъэкIыжащ УФ-м и Президентым Къэрал Советым и Президиумымрэ Стратегие мыхьэнэ зиIэ жэрдэмхэм я агентствэмрэ я зэIущIэу мэлыжьыхьым и 15-м иригъэкIуэкIам а унэтIыныгъэм гулъытэ хэха хуэщIын хуейуэ къалэну къызэрыщигъэувар: «къэралыр дэфтэрхэм йолэжь» мардэм къытекIауэ «къэралыр цIыхухэм ядолажьэ» жыхуиIэм хуэкIуапхъэщ икIи административнэ Iуэху хэхахэр мыхъуу, цIыхухэр махуэ къэс зыIууэхэм ятещIыхьауэ лэжьапхъэщ. «Къэрал властым и лэжьыгъэр зыхуэдэр цIыхубэм иджыпсту къызэрилъытэр хуащIэ Iуэхутхьэбзэхэм я фIагъым елъытауэщ», - Президентым и псалъэхэм я купщIэр къигъэлъэгъуащ республикэм и УнафэщIым.
КъБР-м и Iэтащхьэм къигъэуващ лэжьакIуэ гуп къызэрагъэпэщыну. Абы и къалэну щытынури иубзыхуащ - цIыхухэм электроннэ IэмалкIэ хуащIэ къэрал, муниципальнэ Iуэхутхьэбзэхэр псынщIэу, фIагъ лъаги иIэу хуащIэным кIэлъыплъыным, зыхуэфащэ тхылъхэр зэхуахьэсыну щыхуагъэувкIэ зыкIи зыхуэмеинухэри зэрагъэпэщыныр памыубыдыным, административнэ лъэпощхьэпохэр гъэмэщIэным я нэIэ трагъэтынырщ. КIуэкIуэ Казбек цIыхухэм Iуэхутхьэбзэ яхуэщIэным епха министерствэ псоми я унафэщIхэм яхуигъэуващ а унэтIыныгъэмкIэ ирагъэкIуэкI лэжьыгъэр щIагъэхуэбжьэну.
КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек зэIущIэм и кIэм къыхигъэщхьэхукIащ: «Лэжьыгъэшхуэ идогъэкIуэкI. Ауэ ныкъусаныгъэ, зэфIэмыхьэныгъэ мыинхэри къэвмыгъэхъу, абыхэм зэфIэдгъэкIахэм мыхьэнэ ямыIэу къыщIрагъэдзынкIэ хъунущ. Гъуэгу километрищэхэр теплъхьэфынущ, ауэ абы зы кумб иIэмэ, ар псоми ялъагъунущ. Абы къыхэкIыуи цIыхур арэзы техъуэнукъым сымаджэщ нэхъыфI дыдэм и лэжьыгъэм, абы екIуалIэ цIыхум къыщыIущIэ пэшыр зыхуей хуэмызамэ, е а къудамэм и къалэнхэр тэмэму имыгъэзащIэмэ. А Iуэхухэм нэхъыфIу елэжьыпхъэщ, властым зэфIигъэкIхэм цIыхухэм пщIэ хуащIын папщIэ».
КъБР-м и Iэтащхьэмрэ