КъБР-м и Iэтащхьэр хэтащ къэхъукъащIэ къызэрымыкIуэхэм защыхъумэным теухуауэ Чайкэ Юрий иригъэкIуэкIа зэIущIэм

УФ-м и Президентым и полномочнэ лIыкIуэу КИФЩI-м щыIэ Чайкэ Юрий гъатхэпэм и 12-м иригъэкIуэкIащ Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым хыхьэ щIыналъэхэр щIыуэпс къэхъукъащIэ къызэрымыкIуэхэм, мафIэсхэм ящыхъумэным хуэгъэзауэ 2021 гъэм зэфIагъэкIын хуейхэм щытепсэлъыхьа зэIущIэ.
Зэхуэсым хэтащ Урысей Федерацэм граждан зыхъумэжыныгъэмкIэ, къызэ­рымыкIуэ щытыкIэхэмкIэ, къэхъукъащIэ шынагъуэхэм я Iэужьхэр гъэкIуэдыжы­нымкIэ и министрым и къуэдзэ Яцуцен­-  кэ Виктор, округым щыщ щIыналъэхэм я Iэтащхьэхэр, КъухьэпIэ-Каспий псыгуэ­ным хыхьэ псыхэм кIэлъыплъынымкIэ Федеральнэ агентствэм и управленэм, Ипщэ федеральнэ округым мэз хозяйствэмкIэ и департаментым, ЩIыуэпс, технологие, атом кIэлъыплъыныгъэмкIэ федеральнэ къулыкъущIапIэм Кавказым щиIэ управленэм я унафэщIхэр.
ЗэIущIэм кърихьэлIахэм защыхуи­гъазэм, Чайкэ Юрий къыхигъэщащ Урысей Федерацэм хыхьэ щIыналъэхэм щып­сэухэм я шынагъуэншагъэр къызэгъэпэщыныр къэрал властым и къалэн нэхъыщхьэхэм ящыщу къызэрынэжыр.
Дызэрыт илъэсым и мазаем Урысей Федерацэм ШынагъуэншагъэмкIэ и Советым иригъэкIуэкIа зэIущIэм щыхэп­лъауэ щытащ псыежэххэр уэр хъужу абыхэм ятIэпс къыщрахьэхкIэ къэхъу щыты­-кIэ къызэрымыкIуэм пэщIэтыным, мафIэсхэр къэмыгъэхъуным хуэгъэзауэ ира­гъэкIуэкI лэжьыгъэр егъэфIэкIуэным хуэунэтIа Iуэхухэм. Абы зыщытепсэлъы­хьахэм ятеухуа унафэ пыухыкIахэр къащтат, щIыуэпс къэхъукъащIэ къызэ­ры­мы­кIуэхэм къашэ хэщIыныгъэхэр гъэ­мэ­щIэнымкIэ щыIэ хэкIыпIэхэр щыубзы­хуауэ. Президентым и полномочнэ лIы­кIуэм зэхиша иджырей зэхуэсыр зыхуэгъэзар блэкIа илъэсым а унэтIыныгъэм щызэфIагъэкIахэм хэплъэжы­нырщ, дызэрыт илъэсым нэхъ зэгугъупхъэхэр убзыхунырщ.
«Къыхэгъэщыпхъэщ округым хыхьэ щIыналъэхэм ящыщ зыбжанэм я мэзхэм мафIэсу къыщыхъум 2020 гъэм зэры­хэхъуар. 2019 гъэм елъытауэ ар процент 27-кIэ нэхъыбэщ - мафIэс 37-рэ ятхащ, абыхэм гектар 500 хуэдиз яубыдащ. Мэзхэм мафIэс къыщамыгъэхъун яхузэ­фIэ­кIащ Осетие Ищхъэрэ - Алание Республикэм, Шэшэн Республикэм, Ставрополь крайм. Я мэзхэм мафIэс нэхъыбэ къы­щыхъуащ Дагъыстэн Республикэмрэ Къэрэшей-Шэрджэс Республикэмрэ.
Абы къыдэкIуэу, Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ щIыналъэм дежкIэ нэхъ мы­хьэнэшхуэ зиIэ къалэнхэм ящыщу къо­нэж ятIэпсхэм защыхъумэнри. Псы­ежэх­хэр уэр хъужын щIадзэ мазаем, ауэ ахэр нэпкъым къыщхьэдэуэхыу щыхуежьэр накъыгъэ - мэкъуауэгъуэ мазэхэрщ, уэ­сыр ткIужми, уэлбанэшхуэхэр къэхъуми къадэкIуэу. Псыхэр къыщиукIэ, абыхэм щIыгулъым щыщ къыщыздрахьэжьэкIэ, хэщIыныгъэшхуэ къыщихь щыIэщ.
Къапщтэмэ, Урысей Федеарцэм и Президентым и Администрацэм нобэм къэс и нэIэ тетщ 2016 гъэм и мэкъуауэгъуэм Шэшэн Республикэм къыщыхъуа щIы­уэпс гузэвэгъуэм, 2017 гъэм и накъыгъэм Ставрополь щIыналъэм псыдзэ къы­зэрыщIэуам, 2017 гъэм и шыщхьэуIум Къэбэрдей-Балъкъэрым ятIэпс уэр къы­зэрыщехам къадэкIуахэр гъэзэкIуэжы­ным ехьэлIа Iуэхухэр.
КъызэрымыкIуэ щытыкIэхэм защы­хъумэным, абыхэм къапкрыкI шынагъуэ­хэр гъэмэщIэным хуэгъэзауэ ирагъэ­кIуэкI Iуэхухэм я фIыгъэкIэ иужьрей илъэс­хэм яхузэфIэкIащ псыдзэхэм я зэ­ранкIэ цIыху псэдзыгъэ къамыгъэхъуну икIи мылъкукIи хэщIыныгъэшхуэ дыдэхэр ямыгъуэтыну», - къыхигъэщащ Чайкэ Юрий.
ЗэIущIэм къызэрыщыхэгъэбеджылы­кIамкIэ, псыдзэр и лъагъуэмкIэ хуиту ­къехыу абы гузэвэгъуэ къимыхьыным зэран хуэхъухэм ящыщщ гидротехникэ ухуэныгъэ бжыгъэншэхэр псы кIуапIэм зэрытетыр, абыхэм ящыщ куэдыр жьы дыдэ хъуарэ къэуэнкIэ шынагъуэу.
Къэбгъэлъагъуэмэ, округым и щIыналъэм зыми имей гидротехникэ ухуэныгъэу 1227-рэ щыIэщ, абыхэм я процент 97-р (ухуэныгъэ 1188-р) Ставрополь щIыналъэм хеубыдэ. А ухуэныгъэхэм къэхъукъащIэ къызэрымыкIуэ къыщыхъумэ, цIыху хэкIуэдэнкIэ е фэбжь хахынкIэ зы­хуэIуа щыIэкъым, дыкъэзыухъуреихь дунейм а Iуэхур зэрегуэуэнумрэ мылъкукIэ хэщIыныгъэ къызэрихьынумрэ я гугъу умыщIми.
«ЦIыхухэм я шынагъуэншагъэр къызэгъэпэщынымкIэ щыIэ Iэмалхэм ящыщщ дуней щытыкIэм кIэлъыплъхэм щIы­уэ­псым узыгъэгузэвэнкIэ хъуну зэхъуэ­кIы­ныгъэхэр къыщыхъуным махуэ хэхам зэрыпэплъэр жаIа нэужь, жылагъуэм абы теухуа хъыбар и чэзум егъэщIэныр. Ди жагъуэ зэрыхъунщи, ди округым хыхьэ щIыналъэ псоми абы хуэунэтIа лэ­жьыгъэхэр къызыхуэтыншэу къыщызэгъэпэщауэ щыткъым. МЧС-м и щIыналъэ къудамэхэм ирагъэкIуэкIа къэпщытэныгъэхэм къызэрагъэлъэгъуамкIэ, цIыху­хэм хъыбар яIэрыгъэхьэныр «нэсу хуэ­хьэзыркъым» мардэрщ зыхуэкIуэр. А щытыкIэр я нэIэ щIагъэувапхъэщ влас­тым и органу а лэжьыгъэр зи пщэ дэлъ псоми», - и Iуэху еплъыкIэр къигъэлъэ­гъуащ полномочнэ лIыкIуэм.
Абы зэрыжиIамкIэ, щIыуэпс къэхъукъащIэ къызэрымыкIуэхэр нэхъ мащIэ ­хъуным ущыгугъыу ущыс хъунукъым икIи сыт и лъэныкъуэкIи апхуэдэ зэхъуэкIы­ныгъэхэм хуэхьэзыру щытын папщIэ зыхуэфащэ Iуэхухэр зэфIэгъэкIын хуейщ, гузэвэгъуэм зыщыхъумэным хуэгъэзауэ, къэхъукъащIэ шынагъуэхэм я Iэужьхэр гъэкIуэдыжынми къарурэ мылъкукIи ­упэ­щIэтыфын хуэдэу. Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым щыщ щIыналъэ псоми къыщызэгъэпэщын хуейщ къэхъукъащIэ къызэрымыкIуэхэм сыт и лъэныкъуэкIи хуэхьэзыру щытыныр, абыхэм ­къадэкIуэ щытыкIэр сыт хуэдэу мыгугъу­ми, ар къызэранэкIыфын хуэдэу. Iэмал псори абы хузэщIэгъэуIуауэ щытыпхъэщ.
Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым хыхьэ щIыналъэхэм щыпсэухэр щIыуэпс къэхъукъащIэ шынагъуэхэм щыхъумэ­ным хуэунэтIауэ 2020 гъэм ирагъэкIуэкIа лэжьыгъэхэм я гугъу ищIу, абы теухуауэ 2021 гъэм къапэщыт къалэнхэр зэпкърихыу зэIущIэм къыщыпсэлъащ Урысей Федерацэм граждан зыхъумэжыны­гъэмкIэ, къызэрымыкIуэ щытыкIэхэмкIэ, ­къэхъукъащIэ шынагъуэхэм я Iэужьхэр гъэ­кIуэдыжынымкIэ и министрым и ­къуэдзэ Яцуценкэ Виктор.
Зытепсэлъыхь Iуэхум и лъэныкъуэкIэ щIыпIэхэм щыIэ щытыкIэхэм я гугъу ящIащ щIыналъэхэм я Iэтащхьэхэмрэ къэ­рал властым и федеральнэ органхэм я къудамэхэм я унафэщIхэмрэ.
«Псом я дежкIи нэрылъагъущ Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым щыщ щIыналъэхэм лэжьыгъэшхуэ къазэры­пэщылъыр. Абы къыхэкIыу а щIыпIэхэм я Iэтащхьэхэм лэжьыгъэшхуэ ирагъэ­кIуэ­кIын хуейщ, я цIыхухэр щIыуэпс къэхъукъащIэ шынагъуэхэм щахъумэным хуэгъэза къалэнхэм ехъулIэн щхьэкIэ, МафIэсым пэщIэтыным теухуа хабзэм к­ъигъэувхэм ткIийуэ тетыным кIэ­лъып­лъып­хъэщ, къызэрымыкIуэ щытыкIэ къыкъуэкI хъужыкъуэмэ, абы и лъэ­ужь­хэр гъэзэкIуэжыным трагъэкIуэдэну мылъкури гъэтIылъауэ яIэн хуейщ, къимыдэкIэ, щIыпIэ унафэр зезыгъакIуэ ­органхэм ягъэзэщIапхъэщ цIыхухэм хъыбар егъэ­щIэным хуэгъэпса Iэмэ­псымэхэр зэблэу къэмыхъуу лэжьэным теухуа Iуэхухэр, гидротехникэ ухуэныгъэхэри тэмэму зэтегъэпсыхьыным ар зи къалэн IуэхущIа­пIэхэм я нэIэ трагъэтыпхъэщ», - жиIащ Чайкэ Юрий зэIущIэр щызэхуищIыжым.
ЗэIущIэм зыщытепсэлъыхьахэм япкъ иткIэ пщэрылъ хэхахэр хуащIащ IэнатIэхэм икIи ахэр зэрагъэзащIэм ткIийуэ кIэлъыплъынущ.

КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я пресс-IуэхущIапIэ.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 09:03

АДЫГЭХЭМ Я КЪЕЖЬАПIЭР

   ЩIыгум и ныбжьым ебгъапщэмэ, псэ зыIут дунейм еплъытмэ, цIыхум къикIуа гъуэгуанэр кIэщI дыдэщ, тхыдэм и щапхъэхэмкIэ ар мащIэщ.

28.03.2024 - 09:03

КАСПИЙСК ЩЫЗОХЬЭЗОХУЭ

Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэхэм алыдж-урым бэнэкIэмкIэ я спортсмен нэхъ лъэщхэр, илъэс 24-рэ зи ныбжьхэр, иджыблагъэ щызэхуэсащ Дагъыстэным и Каспийск къалэм.

27.03.2024 - 13:58

БИЙМ ЗЫ ГУПУ ПЭЩIИГЪЭУВАТ

Тхыдэдж-щIэныгъэлI Сокъур Валерэ «Кърым зауэр къэзыхьа ХьэтIохъущокъуэ и къуэ Кургъуокъуэ - пщыхэм я Iумахуэт» зыфIища и тхыгъэм къызэрыхэщу, зи ныбжьыр илъэс 27-рэ фIэкIа мыхъуа Къаплъэн-Джэрий, I

27.03.2024 - 12:25

ДУНЕЙПСО ЗЭХЬЭЗЭХУЭР Я ПЛЪАПIЭУ

Мэзкуу областым и Рузэ къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ Олимп джэгухэм хыхьэ тхэквондо лIэужьыгъуэмкIэ (ВТФ) Урысейм пашэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIауэ ныбжьыщIэхэм, хъыджэбзхэмрэ щIалэхэмрэ я зэхьэзэх

27.03.2024 - 09:03

СИ ЖЭНЭТ

(ГъащIэ теплъэгъуэ)