Хабзэр къызэгъэпэщынымкIэ сыт щыгъуи лажьэ зэщIэзыгъэуIуэ гупымрэ КъБР-м Экономикэ, жылагъуэ шынагъуэншагъэмкIэ и советымрэ я зэIущIэ зэхэт КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек и унафэм щIэту вэсэмахуэ екIуэкIащ.
Абы и лэжьыгъэм хэтащ КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Т., Правительствэм и УнафэщI Мусуков А., федеральнэ инспектор нэхъыщхьэу КъБР-м щыIэ Мэкъуауэ Т., республикэм и гъэзэщIакIуэ властым и IэнатIэхэм, хабзэхъумэ IуэхущIапIэхэм я лIыкIуэхэр, щIыналъэ администрацэхэм я Iэтащхьэхэр. Iуэхухэм тепсэлъыхьыным и пэ къихуэу Урысей Федерацэм и Следственнэ комитетым кадр IуэхухэмкIэ и управленэм и унафэщI Горяйнов С. къызэхуэсахэм къаригъэцIыхуащ Урысей Федерацэм и Следственнэ комитетым Къэбэрдей-Балъкъэрым щиIэ следственнэ управленэм и унафэщIу ягъэува, юстицэм и генерал-майор Потапов Андрей.
ЗэIущIэм къыщаIэта Iуэхугъуэхэм япкъ иткIэ тепсэлъыхьащ щIыналъэм и гъуэгухэм шынагъуэншагъэу щызекIуэным и щытыкIэмрэ ар къызэгъэпэщынымкIэ къалэнхэмрэ.
КъБР-м щыIэ Къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ министерствэм къызэритамкIэ, 2020 гъэм и япэ илъэс ныкъуэм республикэм щатхащ гъуэгу-транспорт къэхъукъащIэу 265-рэ. Абыхэм щыхэкIуэдащ цIыху 65-рэ, 322-м фэбжь хахащ. Нэгъабэ и апхуэдэ лъэхъэнэм тепщIыхьмэ, чэфу рулым дэсхэм я зэранкIэ къэхъуа гъуэгу-транспорт нэщхъеягъуэхэр процент 23,8-кIэ, илъэситI иримыкъуауэ транспорт зезыгъэкIуахэр зыхэтхэр процент 32,6-кIэ нэхъ мащIэ хъуащ. Сабийхэр зыхэхуа апхуэдэ Iуэхугъуэхэм проценти 8,3-кIэ, пассажир транспортыр зезыгъакIуэхэр зыхэтахэм процент 23,5-кIэ хэщIащ.
Гъуэгу-транспорт къэхъукъащIэхэм я щхьэусыгъуэ нэхъыщхьэхэм ящыщу къалъытащ гъуэгум зэрыщызекIуэ хабзэхэр уэим зэращIыр - къыхуэкIуэ лъагъуэм зэрытехьэр, зым адрейм зэрыхудимычыхыр, зэрызекIуэ псынщIагъым зэрыщIрагъэгъур, ефауэ рулым зэрыдэсыр, къищынэмыщIауэ, уэрам гъуэгу сетхэм я щытыкIэр зэрымыхьэнэншэр.
БлэкIа мазихым къриубыдэу КъБР-м щыIэ МВД-м и ГИБДД-м и управленэм итхащ гъуэгум зэрыщызекIуэ хабзэр къызэрызэпаудам папщIэ административнэ тезыру мин 300-м щIигъу, абыхэм ящыщ мин 200-м щIигъур къахутащ автоматическэу ахэр зытх Iэмэпсымэхэм.
КъБР-м и Iэтащхьэм къыхигъэщащ, ялэжь Iуэхугъуэм щхьэкIэ къэмынэу, гъуэгу-транспорт къэхъукъащIэхэм я бжыгъэр куэду къызэрынэр. Абы и щхьэусыгъуэр зэхэгъэкIауэ, нэхъ хэкъузауэ пэрытыпхъэщ. Япэ игъэщыпхъэхэм КIуэкIуэ К. къахигъэбелджылыкIащ профилактикэр. Ар зи пщэ къыдэхуэ IэнатIэ псори зэщIэгъэуIуауэ фIы къыпэкIуэу зэдэлэжьапхъэщ, гъуэгум зэрыщызекIуэ щэнхабзэмрэ законым хуащI пщIэмрэ къэIэтынри хэту.
ЩIэпхъэджащIэхэмрэ гъуэгум зэрыщызекIуэ хабзэхэр къызэпызыудхэмрэ, къыхигъэщащ КIуэкIуэ К., жылагъуэм нэмыплъ къаритын хуейщ. Абы и щапхъэу щытыпхъэщ властым и щIыналъэ IэнатIэхэр.
КъищынэмыщIауэ, зэIущIэм щыхэплъащ «ХьэрычэтыщIэ мащIэмрэ курытымрэ, щхьэзакъуэ хьэрычэтыщIэм и жэрдэмхэр дэIыгъын» лъэпкъ проектымрэ «ХьэрычэтыщIэ Iуэхугъуэхэр щрагъэкIуэкIкIэ административнэ къыпэубыдыныгъэхэр IухынымкIэ ебгъэтIылъэкI мыхъуну лэжьыпхъэхэм ятеухуауэ» УФ-м и Президентым и Указымрэ зэрагъэзащIэ щIыкIэм.
Мы Iуэхум дыщIытепсэлъыхьым и щхьэусыгъуэщ, жиIащ КъБР-м и Iэтащхьэм, пандемием и лъэхъэнэм къыхалъхьа къыпэубыдыныгъэхэм я зэран нэхъыбэу хьэрычэтыщIэ мащIэмрэ курытымрэ зэрекIар. Абы къыхэкIыу кIэлъыплъ, къэзыпщытэ IэнатIэхэм я лэжьыгъэр яубзыхун хуейщ быдэу хабзэм тету, республикэм щекIуэкI лэжьыгъэр зэрызэтеувэжыным хущIэкъуу.
КъБР-м Экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министерствэм къызэритамкIэ, 2020 гъэм и мэкъуауэгъуэм ирихьэлIэу Къэбэрдей-Балъкъэрым щатхауэ щытащ хьэрычэтыщIэ мащIэмрэ курытымрэ я субъектхэу 19142-рэ, абыхэм ящыщу 5292-р юридическэ лицоуэ, 13850-р щхьэзакъуэ хьэрычэтыщIэхэу. 2019 гъэм и апхуэдэ лъэхъэнэм елъытауэ хьэрычэтыщIэ мащIэмрэ курытымрэ я субъектхэм 403-рэ яхэщIащ. Абы щыгъуэми юридическэ лицохэм 14 къахэхъуащ, щхьэзакъуэ хьэрычэтыщIэхэм 417-рэ якIэрыхуащ.
Республикэм и налог органхэм щагъэзащIэ коронавирусым и зэран зэкIа хьэрычэтыщIэ IэнатIэхэм щылажьэхэм защIэгъэкъуэнымкIэ Iуэхугъуэхэр. 2020 гъэм накъыгъэм и 1-м щыщIэдзауэ налог къулыкъум къыщыIахыу хуежьащ хьэрычэтыщIэ мащIэмрэ курытымрэ щылажьэхэм субсидие етынымкIэ лъэIу тхылъхэр. Абыхэм япкъ иткIэ 2020 гъэм и мэлыжьыхьым хуэзэу сом мелуан 87,5-рэ, накъыгъэм - сом мелуан 93,6-рэ ятащ.
КъБР-м и Iэтащхьэм къыхигъэщащ хьэрычэтыщIэхэм грантхэмрэ субсидиехэмрэ, къапщтэмэ, мэкъумэш хозяйствэм зэрыхухах щIыкIэр зэрегъэфIэкIуапхъэр, бжыгъэр зи лъабжьэ Iэмалхэри тегъэщIапIэ ящIу, Iулъхьэ тын-къеIыхыныр щамыгъэIэн папщIэ.
2020 гъэм зи пIалъэ икI лицензэ лIэужьыгъуэ 17-мрэ хуит къэзыщI лIэужьыгъуэ 27-мрэ, къищынэмыщIауэ, IэщIагъэлIхэм я сертификат, аккредитацэ, хуит къэзыщI нэгъущI документхэм зы илъэс къыхупащэ.
Зытепсэлъыхьа IуэхугъуэхэмкIэ доклад ящIащ КъБР-м щыIэ МВД-м и министр Павлов В., Транспортым кIэлъыплъынымкIэ КИФЩI-м щыIэ щIыналъэхэм зэдай щIыпIэ управленэм и унафэщIым и къуэдзэ Пщыгуэш А., Бахъсэн муниципальнэ щIыналъэм и щIыпIэ администрацэм и Iэтащхьэ Балъкъыз А., КъБР-м экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министр Рахаев Б. сымэ.
КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я пресс-IуэхущIапIэ.