Къэбэрдей-Балъкъэрым и Жылагъуэ палатэм и иджырей зэхыхьэм и IV зэ­хуэ­­сышхуэу республикэм и Парламентым щызэхашам и гугъу щащIащ щIыналъэм  и зыгъэпсэхупIэхэм я зыу-жьы­кIэр зыхуэдэм. 

ЗэIущIэр зэрекIуэкIым я нэIэ трагъэтащ Жылагъуэ ­палатэм и тхьэмадэ Берд Хьэзрэталий, абы и къуэдзэ­хэу Федченкэ Людмилэрэ Туменов Мурадинрэ, а зэгу­хьэныгъэм хэт Къарэмырзэ Барэсбий сымэ. Зэхыхьэм хэтащ ­КъБР-м и Жылагъуэ палатэм и къудамэу къалэхэмрэ район­хэмрэ щыIэхэм я лIы­кIуэхэри. 
Къэбэрдей-Балъкъэрым курортхэмрэ туризмэмкIэ и министрым и къуэдзэ Щхьэгъэпсо Аслъэнбий къыхигъэщащ ди республикэм цIыхухэм я узыншагъэм дежкIэ сэбэп ­­­хъу щIыпIэхэр зэрыщыкуэдыр. Ап­хуэдэщ, псалъэм папщIэ, гъэмахуэ цIывыгъуэу дунейр щыхуабаем жьы къабзэ щIыIэтыIэу цIыхухэр тыншу зы­­гъэбауэр къыщалъыхъуэу, цIыхухэр куэду бгыщхьэхэмкIэ зэрыкIуэр, псы хущхъуэ къы­щIэ­жыпIэхэм адэкIэ-мыдэкIэ уазэрыщыхуэзэр, нэгъуэщI­хэри. 
- ГурыIуэгъуэщ, а псоми хэ­кIыпIэ дэгъуэхэр къызэрыдатыр ди щIыналъэм узыншагъэр щедгъэфIэкIуэнымкIи, спортым зыщедгъэужьынымкIи, бгыщхьэ туризмэм зы­щиузэщIынымкIи, нэгузегъэу­жьыпIэхэм зыщаубгъуным­кIи. Республикэм и къалащхьэм и гугъу тщIымэ, нэ­ры­лъагъущ курорт IэнатIэу къыпыщIахэм щIэрыщIэу зэ­ры­зыщаужьыжри, нэгъуэщI щIыпIэхэм къикIыу къытхуэкIуэхэм я бжыгъэм зэрыхэхъуэжри, - къыхигъэщащ министрым и къуэдзэм.
Щхьэгъэпсом апхуэдэуи жиIащ 2018 - 2024 гъэхэм ди щIыналъэм зыщызыгъэпсэ­хуну къэкIуахэм я бжыгъэр, илъэсым хуэзэу, я нэхъ мащIэрауэ, плIыкIэ зэрыхэхъуа­ри, нэгъуэщIу жытIэмэ, мини 147-м зэрынэсари. Гу лъытапхъэщ: абыхэм ящыщу мин ­50-м щIигъум къыхахар ди республикэм и санаторэ-курорт IуэхущIапIэхэрщ.  
- ЩытыкIэм фIы и лъэ­ныкъуэ­кIэ зэрызихъуэжам щхьэу­сыгъуэ нэхъыщхьэ хуэхъуауэ дэ къэтлъытэр езы зыгъэпсэхупIэхэм, иджырей мар­дэхэм къитIасэу, я теп­-лъэ-зэгъэпэщыкIэм куэду зэ­рызрагъэхъуэжарщ, ар зэдгъэхъулIэн папщIэ, федераль­нэ, щIыналъэ бюджетхэм къыхэкIыу мылъкушхуэ зэрыхалъхьарщ. Санаторэ-курорт IуэхущIапIэ 21-ри хэту, Къэ­бэр­дей-Балъкъэрым и зыгъэпсэхупIэхэм епха IэнатIэ­хэм я бжыгъэр мы зэманым 68-м нэсащ. Абыхэм зы жэщ-махуэм къриубыдэу, псори зэхэту, цIыху мини 7-м щIигъу щахуэгъэхьэщIэнущ. Мы ­бжыгъэм хохьэ иужьрей илъэс 15-м ди республикэм къы-­щыу­нэхуа, псори зэхэту цIыху 1600-м нэблагъэ къызыхуэщ­тэну зыгъэпсэхупIэщIэу 35-ри, - жиIащ адэкIэ Щхьэгъэпсом. 
Министрым и къуэдзэр ап­хуэдэуи тепсэлъыхьащ 2030 гъэм нэсыху зрагъэхъулIэну я мурадхэм. Абыхэм ящыщщ, псалъэм папщIэ, Налшык къа­лэ ипщэ лъэныкъуэмкIэ (Хь­­эсэней хьэблэм и гъунэ­гъуу) къыщхьэщыт Нартей ­Iуащхьэм и щыгум узыншагъэр щрагъэфIакIуэ спорт IуэхущIапIэщIэ къызэ­ры­щы­зэ­рагъэпэщынур, Щхъуэмч лъагъуэмрэ (Каштан аллеемрэ) ТекIуэныгъэм и хадэмрэ я зекIуапIэхэр иджырей мардэхэм къитIасэу зэрызэрагъэ­пэщыжынур, экстрим-паркым и проектыр гъэзэщIэным яужь зэрихьэнур. 
А пэхуэщIэхэр гъащIэм щып­хагъэкIа иужь, республикэм зыщызыгъэпсэхуну къа­кIуэ­хэм я бжыгъэр, зэрагугъэмкIэ, мин 200-м нэблэгъэнущ, хьэщIэщхэм зы жэщ-­махуэм къриубыдэу цIыху мини 10-м нэблагъэ щахуэгъэхьэщIэнущ. 
Щхьэгъэпсо Аслъэнбий щхьэ­хуэу къытеувыIащ республикэм и санаторэ-курорт IуэхущIапIэхэм жылагъуэм деж­кIэ мыхьэнэ зиIэ лэжьыгъэхэри зэригъэзащIэм, псалъэм и хьэтыркIэ, Украинэм, абы и гъунэгъу хэгъэгухэу ДНР-м, ЛНР-м, Херсон, Запорожье областхэм, апхуэдэуи Палестинэм и цIыхухэр зы­хуей зэрыщыхуагъазэр.
«Налшык курорт» АО-м и уна­фэщI Афэ Хьэсэнбий теп­сэлъыхьащ зи пашэ IэнатIэу 1998 гъэм къызэIуахам и лэ­жьыгъэр зэрекIуэкIым, къыхигъэщащ 2024 гъэм абы цIыху мин 15-м нэблагъэм я деж зэрызыщагъэпсэхуар, мы махуэхэм иджыри цIыху мини 10-м щIигъу Москва и ­закъуэ къахуикIын хуейуэ зэрыпэплъэр. 
КъинэмыщIауэ, Афэм и ­гугъу ищIащ сабийхэм я узыншагъэр щрагъэфIакIуэ «Комсомолец» лагерыр, абдежым щыщыIа санаторэр и лъабжьэу, къызэрыщагъэщIэ­рэ­щIэжым. Зыхуей хуагъэза иужь, абы зэуэ сабий 200-м нэблагъэм, зи Iэпкълъэпкъ къызыдэмыбзхэри яхэту, зыщагъэпсэхуфынущ.
ЗэIущIэм я Iуэху зытетым щытепсэлъыхьащ «Къалэм, курортым, туризмэм зегъэу­жьынымкIэ департаментым» и унафэщIым и къалэнхэр ­зыгъэзащIэ Соблыр Алинэ, «Маяк» зыгъэпсэхупIэм и уна­фэщI Мамаевэ ХьэIишэт, «Долина Нарзанов» санаторэм и пашэ Чапаев Иб­рэхьим сымэ, нэ­гъуэщIхэри. 
Къэбэрдей-Балъкъэрым и Жылагъуэ палатэм и иджырей зэIущIэм хэтахэм къызэдащтащ зытепсэлъыхьа Iуэхухэр зи къалэным хыхьэ къулыкъущIапIэхэм зэрызы­хуагъэзэну чэнджэщхэр. 
 КЪУМАХУЭ  Аслъэн.