Тауну башында – Отарланы Керимге эсгертме

«Отарланы Керим. Хорламны шайыры» деген тарых-таучу проект жашауда бардырылгъанды. Ол Уллу Хорламны 80-жыллыгъына жораланнганды.

Аны чегинде Элбрус районда Муккуланда Баш Кавказ хребетни шимал тауларындан бирине ёрлеу къуралгъанды. Аны кезиуюнде уа тауну башында  бизни фахмулу поэтлерибизден бири, адабият эмда санат жаны бла къырал саугъаны лауреаты, Уллу Ата журт урушну ветераны Отарланы Сарамырзаны жашы Керимни назмулары да жазылгъан эсгертмеси орнатылгъанды. Таугъа ёрлеу 3 майда, жазыучуну туугъан кюнюнде, болгъанды. 

Бу ишни башламчысы КъМР-ни Жазыучуларыны биригиуюдю.  Андан республиканы Альпинизмден, таулагъа ёрлеуден бла спорт туризмден федерациясына Отарланы Керимни туугъан жеринде тауну  башында  белгили малкъар поэтге эсгертме орнатыргъа себеплик этерин тилеп письмо жибергенди. Федерацияда аны къабыл кёрюп, къысха заманны ичинде ёрлеуге хазырланыу башланнганды. Анга Курортла эм туризм министерствосу, «Керим» адабият-суратлау фонд, Отарланы тукъумну таучу жыйыны бла Тырныауузну таучу юйретиу-къутхарыу арасы себеплик этгендиле. 

Федерацияны вице-президенти Гумаланы Борис билдиргенича, эсгертме Гирхожанны башында 3555 метр бийикликде салыннганды. Алайдан шайыр туугъан, жашагъан жер аламат кёрюнеди. Ёрлеуге Москвадан, Санкт-Петербургдан, Волгограддан, Краснодардан, Ставрополь крайдан, Шимал Кавказны регионларындан, ол санда бизни республикадан да 20-дан аслам альпинист къатышхандыла.

Кюнню сууукълугъу, боран, жел да къаячыланы абызыратмагъандыла. 2800 метр бийикликге жетгенлеринден сора, ала къош къурагъандыла. Былайда жашил ханс бошалып, тауну къарлы этеги башланады. Кечени алайда ётдюрюп, къаячыла, кюн бир кесек аязгъан кезиуде, эрттенликде сагъат бешде жангыдан жолгъа атланнгандыла. Тау сыртла бла бара, ала ауушха тюшюп, ёрлеуге киришгендиле, этген муратларына да жетгендиле. Энди алайны жазыучуну эсгертмеси жасайды. Жууукъ заманда уа, Гумаланы Борис айтханыча, республиканы Парламентине бу таугъа Отарланы Керимни атын берирге деп тилек жиберилликди. 

Ёрлеуге къатышханла, ол санда  къоркъуусузлукъ ючюн жууаплы болгъанла, инструкторла, водительле да Курортла эм туризм министерстводан сыйлы грамотала бла саугъаланнгандыла. 

Ёрлеуге къошумчулукъ этгенлеге ыразылыгъын билдире, Отарланы  тукъумну таучу жыйыныны башчысы Алим сёлешгенди. «Быллай жумушланы хайырындан айтхылыкъ адамларыбызны хурметлейбиз, атларын ёмюрлюк этебиз. 20-чы ёмюр, къыйын болса да, кёп адамыбыз  санатыбызны, адабиятыбызны да айнытыугъа юлюшлерин къошхандыла,  тюзлюкню жолундан таймагъандыла. Аланы эсде тутуу барыбызны да сыйлы борчубузду», - дегенди ол.

Отарланы Керим къарачай-малкъар адабиятны мурдорун салгъан закийледен бириди.  1938-1941 жыллада КъМАССР-ни Жазыучуларыны союзуна башчылыкъ этгенди. Жууаплы къуллукъну толтургъаны ючюн аны урушха бармазгъа эркинлиги да болгъанды, болсада ол тамата къарындашлары Адрахман эм Абдуллах бла къазауат башланнганлай экинчи кюнде кеси ыразылыгъы бла журтубузну къорууларгъа атланнганды. Брянск фронтда ротаны политругу, тасхачы взводну, ызы бла уа мараучу ротаны командири болгъанды. Кёп операцияладан сора аны аягъын кесдиредиле, госпитальда иги кесек заманны багъылгъанындан сора уа, 1943 жылда, артха, Нальчикге жибередиле. 

Урушда этген жигитлиги ючюн Отарланы Керим Къызыл Жулдузну ордени бла саугъаланнганды. Дагъыда Урунууну Къызыл Байрагъыны ордени, «Урунуу жигерлиги ючюн» майдал бла да белгиленнгенди. 

Урушда сынагъаны жазыучуну жашауунда, чыгъармачылыгъында да кесини ызын къойгъанды: поэзиясын батырлыкъны, таза ниетлиликни шартлары бла байыкъландыргъанды. 

 

Кульчаланы Зульфия.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

23.06.2025 - 09:13

Социал магъаналы проектлени толтуруугъа аслам эс бурулады

Кёп болмай Пятигорск шахарда «ТАСС Кавказ» регион  арада бардырылгъан пресс-конференцияда Къабарты-Малкъарны Урунуу эм социал къоруулау министри Тогъузаланы Тахир бла пресс-конференция болгъанды.

23.06.2025 - 09:12

Эл мюлк бла байламлы усталыкълагъа тартынырча

Быйыл жангы окъуу жылда Къабарты-Малкъарны тёрт мектебинде «Аш-азыкъ жаны бла къоркъуусузлукъну  эм технологиялы жалынчакъсызлыкъны  жалчытыу» миллет проектге кёре,  агротехнологиялы  классла ачылл

22.06.2025 - 09:03

Къоркъуулу аурууланы жайгъан жаныуарла

Роспотребнадзорну Къабарты-Малкъарда  управлениясындан билдиргенлерича,  чычханла кёп тюрлю къоркъуулу жукъгъан аурууланы жайгъан  жаныуарлагъа саналадыла.

21.06.2025 - 09:03

Зауукълукъ табаргъа сюе эсенг, паркга бар

Эрттенликде солуу паркны шошлугъун чыпчыкъланы жырлагъан  тауушлары  бузады.

20.06.2025 - 08:54

«Биз унутмагъан къадарда, ала саудула»

Сюд приставланы федерал службасыны Къабарты-Малкъарда Управлениясыны Черек районда бёлюмюню таматасы, ич службаны капитаны Башийланы Юсюп аппасы Башийланы Огъурлуну жашы Зашканы эсгереди.