Зэи ящымыгъупщэн лIыгъэ

Урысейм и цIыхуу хамэ щIыпIэ щызэуахэм я фэеплъ махуэр ди къэралым и тхыдэм хэтщ, икIи щхьэусыгъуэ иIэщ Интернационалист зауэлIхэм мазаем и 15-р фэеплъ махуэ щIыхуа­щIам. 1989 гъэм мазаем и 15-м совет зауэлIхэр Афганистаным кърашыжауэ щытащ. Совет Союзым и дежкIэ ар Афган зауэм и кIэухщ. ИлъэсипщIым нэблагъэкIэ екIуэкIа зауэм совет зауэлIу мин 15-м нэс хэкIуэдащ, мини 6-р абы щагъуэта фэбжьым илIыкIащ, цIыху 311-рэ хъыбарыншэу кIуэдащ. СССР-м и республикэхэм ящыщу хэщIыныгъэ нэхъыбэ дыдэ къызылъысар РСФСР-рщ (Урысей Федерацэ).

2004 гъэм Урысей Федерацэм и Президент Путин Владимир жиIащ Афганистаным и ветеранхэм ялъымыса гулъытэ егъэ­гъуэтыжын хуейуэ:
- Ахэр хамэщIым щызэуащ. Къызыхыхьэжахэм щIагъуэу къагурыIуэртэкъым зауэр къыщIэхъеям и щхьэусыгъуэр, уеблэмэ абы хэтахэм я мыIуэху зэрахуауэ къалъытэрт, - жиIащ абы щыгъуэ Президентым. 
А фэеплъ махуэм дигу къэдгъэкIыжыр Афган зауэм хэкIуэда ди сэлэтхэм я закъуэкъым. Ар я фэеплъщ дуней псом и щIыпIэ зэхуэмыдэхэм щызэуа совет зауэлIхэм. ЕтIуанэ Дунейпсо зауэр зэриухрэ дэкIа зэманым къриубыдэу, Урысейм и цIыхухэр щызэуащ Кореем, Вьетнамым, Сирием, Мысырым, Мозамбикым, Эфиопым, Анголым, Венгрием, Бангладешым, Лаос, Афганистаным. Тхыдэджхэм къызэрабжымкIэ, хамэ щIыпIэ щызэуа ди зауэлIхэм я бжыгъэр цIыху мелуанрэ ныкъуэрэ хуэдиз мэхъу. Абыхэм ящыщу мин 25-м щIигъум къагъэзэжакъым.
Урысейм и тхыдэмкIэ зэгухьэныгъэм и унафэщI Нарышкин Сергей 2024 гъэм Къэрал Думэм и зэIущIэм щыжиIащ дзэ Iуэху нэхъ шынагъуэ дыдэхэм щIыхь яIэу я къалэн щыпэрытахэм цIыхубэм хуащI пщIэр а махуэм зэрыщIигъэбыдэр.
- Афган зауэм хэта ди зауэлI куэдым къагъэзэжа нэужь жылагъуэ-политикэ Iуэхухэм хыхьащ, щIэблэр хэкупсэу гъэсэнымкIэ щыIэ зэгухьэныгъэхэм жыджэру хэтщ, - жиIащ абы. 
Ди къэралым Хамэ щIыпIэхэм къулыкъу щызыщIэу хэкIуэдахэм фэеплъхэр щыхуагъэуващ. Санкт–Петербург дэтщ 1979-1988 гъэхэм Афганистаным щекIуэкIа зауэм хэкIуэда ди зауэлI­хэм я фэеплъ. Челябинск щагъэуващ «Хэкум и къуэ пажэхэм я фэеплъ». Красноярск щыIэщ совет зауэлI-интернационалистым и фэеплъ. «Афганым и куэбжэ» фэеплъыр щагъэуващ Пензэ. «Солдату на Поклонной горе» зыфIащар Москва дэтщ. 
Налшык и Дей жыг хадэм 2005 гъэм накъыгъэм и 20-м къыщызэIуахащ Афганистаным щыхэкIуэда ди щIалэхэм я фэеплъ.

ГУГЪУЭТ Заремэ.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

21.03.2025 - 10:13

ЛъэныкъуитIми я сэбэп хэлъу

Беларусь Республикэмрэ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэмрэ зэдэлэжьэным пыщIа Iуэхухэр зэкIэлъызыгъакIуэ гупым и зэIущIэ видеозэпыщIэныгъэ Iэмалым тету зэхэтащ.

21.03.2025 - 09:50

ГъащIэ кIыхьым и къежьапIэр

Ахэр фIыуи Iейуи къыщIэкIынкIэ ­мэхъу, ауэ нобэ зи гугъу тщIыр езы гъащIэм и кIыхьагъырщ. Мыр щытщ дэтхэнэ къэралми и щыIэкIэ-псэукIэр зы­хуэдэр къызэрапщ пщалъэхэм ящыщ зыуэ.

21.03.2025 - 09:47

Зэшыпхъухэм я зэфIэкIыр

Республикэм и ЩIалэ­гъуалэ центрым щагъэлъагъуэ «Корни и крылья» выставкэр. Ар къызэригъэпэщащ КъБР-м ЩIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министерствэм.

21.03.2025 - 09:45

«Уэсрэ Нэсрэ» аудио тхылъыр

Иджыблагъэ Къэбэрдей-Балъкъэр радиом и унэм зэIущIэ гуапэ щекIуэкIащ тха­кIуэ, драматург, «Гарянка» газетым и редактор нэ­хъыщ­хьэ Къаныкъуэ Заринэ зэхишауэ.

20.03.2025 - 09:03

Оркестр цIэрыIуэр къызэрагъэпэщыж

Сэрмакъ къуажэм ЩэнхабзэмкIэ и унэр къызыхуэтыншэу зыхуей хуагъэзэжри, Махуэ Дадушэ и цIэр зезыхьэ и щэнхабзэ-нэгузыужь центрым и лэжьыгъэр ирагъэжьэжащ.