ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ къэрал институтым щекIуэкIащ «В ней было много солнца» гукъэкIыж пшыхьыр. Ар теухуауэ щытащ Къэбэрдей-Балъкъэр, Къэрэшей-Шэрджэс республикэхэм гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ, музыкант, профессор, лъэпкъыбэ зэпеуэхэм я лауреат Мыд Мадинэ Къэралбий (1964 - 2018) и пхъур къызэралъхурэ илъэс 60 зэрырикъум.
Пшыхьыр иригъэкIуэкIащ институтым музыкэм и тхыдэмрэ теориемкIэ и кафедрэм и унафэщI, Ингуш Республикэм гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Нало Людмилэ. Абы жиIащ Мадинэ къыдэлэжьахэмрэ иригъэджахэмрэ, ар къэзыцIыхуу щытахэм зэхыхьэм зэрызыкърагъэхьэлIар гуапэ зэрыщыхъуар, илъэсих и пэкIэ я лэжьэгъур игъуэ нэмысу дунейм зэрехыжар гущIыхьэ ящыхъуауэ зэрыщытар, ноби абы хуабжьу зэрыхуэныкъуэр, ауэ, зэрахузэфIэкIкIэ, и лэжьыгъэхэм зэрыпащэр.
Мыд Мадинэ ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ Къэрал институтыр къызэрызэIуахрэ щылэжьащ: япэщIыкIэ хор дирижированэмкIэ кафедрэм и унафэщIу, иужькIэ театр факультетымрэ заочнэу еджэхэм я факультетымрэ я декану. КъищынэмыщIауэ, ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ къэрал институтым и хорым и унафэщIу щытащ. Зэрылэжьа пIалъэм къриубыдэу Мыд Мадинэ зыкъигъэлъэгъуащ жэуаплыныгъэ ин зыпылъ унафэщIу, хор гъуазджэм и лэжьакIуэ нэсу, къызэгъэпэщакIуэ IэкIуэлъакIуэу. И лэжьэгъухэми, и студентхэми, Къэбэрдей-Балъкъэрым и мызакъуэу, Кавказ Ищхъэрэ псом щыпсэууэ макъамэ гъуазджэм я лэжьакIуэхэм я пщIэ къилэжьащ абы. Мадинэ къэзыцIыхуу щытахэм ягу къинэжащ щIэныгъэ зыбгъэдэлъ цIыху гуапэу, гъэщIэгъуэну, лэжьэгъу набдзэгубдзаплъэу, чэнджэщэгъуфIу.
- Мадинэ институтым къэкIуат ар къыщызэIуаха илъэсым. Саратов къэрал консерваториер, Собиновым и цIэр зезыхьэр, фIы дыдэу къиухри ди щIыналъэм къигъэзэжат. ЦIыху нэжэгужэу, и теплъэкIи и хьэл-щэнкIи зэрыдахэм узыIэпишэу апхуэдэт. Институтым къыщызэдгъэпэщ зэхыхьэхэм Мадинэ сыт щыгъуи жыджэру хэтт. Абыхэм щытраха нэтынхэмрэ сурэтхэмрэ ноби куэду дохъумэ. И хорым и зэфIэкIхэри гъунэншэт. 2014 гъэм Сочэ къалэм щекIуэкIа дунейпсо олимпиадэм Мадинэ и унафэм щIэт хорыр зэрыхэтам папщIэ Путин Владимир фIыщIэ тхылърэ медалрэ къыхуигъэхьат, - жиIащ ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ къэрал институтым (СКГИИ) и ректор, гъуазджэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор Рахаев Анатолэ. - Мадинэ дигу къыщыдгъэкIыжкIэ, гур хэзыгъахъуэ и дыхьэшх макъыр си тхьэкIумэм итщ. Абы иригъэджахэм я насып къикIат. Макъамэр фIыуэ зылъагъуу щыта Мадинэ зэи тщыгъупщэнукъым!
- КъызэрыгуэкI адыгэ унагъуэм къыщыхъуа Мадинэ теухуауэ фIы куэд жыпIэфынущ. Ди лэжьэгъу къудей мыхъуу, ар икIи чэнджэщэгъу Iущт. Институтыр, абы щылажьэхэмрэ щеджэхэмрэ, и IэнатIэр фIыуэ илъагъуу, дэтхэнэми бгъэдыхьэкIэ къыхуэзыгъуэтыф IэщIагъэлIу щытащ ар. Студентхэми Мадинэ зыхалъхьэ щымыIэу фIыуэ къалъагъурт. Ди щIыналъэм и хор гъуазджэм и зыужьыныгъэм хэлъхьэныгъэфIхэр хуищIащ, - жиIащ институтым и кафедрэм и унафэщI, профессор ЩауэцIыкIу Людмилэ. - Пшыхьым къекIуэлIахэм ящыщу Мадинэ и Iыхьлыхэмрэ благъэхэмрэ фIэхъус гуапэкIэ зыфхузогъазэ. Дыгъэм и нуррэ хуабагъэкIэ гъэнщIа, абыкIэ и хъуреягъым ядэгуашэ цIыхуу дигу къинэжащ Мыд Мадинэ.
ЗэIущIэм къыщыпсэлъащ УФ-м и цIыхубэ артисткэ, КъБР-м щIыхь зиIэ и артисткэ, КъБР-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, ЮНЕСКО-м Гъуазджэмрэ щэнхабзэмкIэ и дунейпсо советым хэт, институтым уэрэджыIакIуэ гъуазджэмкIэ и кафедрэм и унафэщI, профессор Гъэсашэ Наталье, институтым и кафедрэм и унафэщI, профессор Балъкъэр Тамарэ, Тырныауз къалэм ГъуазджэхэмкIэ и сабий школым и унафэщI Ридингер Наталье, Налшык къалэм дэт Музыкэ сабий школ №2-мрэ №3-мрэ я унафэщIхэу Уэсмэн Марьянэрэ ХьэIупэ Маритэрэ.
Пшыхьым папщIэ къызэрагъэпэща концертым зыкъыщагъэлъэгъуащ ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ къэрал институтым Щэнхабзэмрэ гъуазджэмкIэ и колледжым и къудамэм и егъэджакIуэ, лъэпкъыбэ зэпеуэхэм я лауреат, КъБР-м и Музыкэ театрым и уэрэджыIакIуэ Саенкэ Евгение, институтым оркестр Iэмэпсымэхэмрэ камернэ ансамблымрэ, концертмейстер IэзагъэмкIэ и кафедрэм и унафэщI, Осетие Ищхъэрэ-Алание Республикэм щIыхь зиIэ и артисткэ, лъэпкъыбэ зэхьэзэхуэхэм я лауреат Мокаевэ Алинэ, фортепианэмрэ методикэмкIэ кафедрэм и егъэджакIуэ нэхъыжь, урысейпсо зэпеуэхэм я лауреат Хьэгъундокъуэ Аидэ, институтыр къэзыуха уэрэджыIакIуэ Жабоевэ Замирэ, КъБР-м щIыхь зиIэ и артист Бэч Азэмэт, Музыкэ театрым и уэрэджыIакIуэхэм, институтым и хорым илъэс зэхуэмыдэхэм хэтахэм, студентхэм. Пшыхьым щагъэзэщIащ Чайковский Пётр и лэжьыгъэ цIэрыIуэхэм щыщ. КъБР-м и Музыкэ къэрал театрым, ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ къэрал институтымрэ Щэнхабзэмрэ гъуазджэмкIэ и колледжымрэ я хорхэм зэдагъэзэщIащ Хосроев Тамерлан Мыд Мадинэ хуитха IыхьиплI хъу сюитэр. Дирижёрыр КъБР-м и Музыкэ театрым и хормейстер нэхъыщхьэ, ГъуазджэхэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ къэрал институтым уэрэджыIакIуэ гъуазджэмрэ дирижированэмкIэ и кафедрэм и егъэджакIуэ Дзыгъуанэ Заретэщ.
2018 гъэм накъыгъэм и 4-м егъэджакIуэр зэуэзэпсэу дунейм ехыжащ. 2018 гъэм щэкIуэгъуэм, институтым и щIэныгъэлIхэм я советым хэтхэм я унафэкIэ, Мадинэ и фэеплъу, ар щылэжьа хор классымрэ Кавказ Ищхъэрэм и дирижёрхэм я зэпеуэ абы къызэригъэпэщамрэ абы и цIэр зэрахьэ. КъыжыIапхъэщ, Мыд Мадинэ къызэралъхурэ илъэс 60 щрикъум ирихьэлIэу институтым и советым «В ней было солнце…» тхылъыр къызэрыдигъэкIар. Абы ихуащ Мадинэ теухуауэ и лэжьэгъухэм къаIуэтэжа гукъэкIыжхэр.
Къэбгъэлъагъуэмэ, КъБР-м и Композиторхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщI, УФ-м гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, КъБР-м и цIыхубэ артист, композитор цIэрыIуэ, усакIуэ ХьэIупэ ДжэбрэIил Мыд Мадинэ къилъытащ иджырей адыгэ бзылъхугъэм и щапхъэу.
Пшыхьыр къызэрагъэпэщащ Мыд Мадинэ и лэжьэгъухэм, институтым и егъэджэныгъэ къудамэм и унафэщI, лъэпкъыбэ зэпеуэхэм я лауреат Жаппуевэ Лейлэ я пашэу. Абы зыкърагъэхьэлIащ Мадинэ и лэжьэгъуу, и ныбжьэгъуу щытахэм, иригъэджахэм, и благъэхэмрэ Iыхьлыхэмрэ.
ТЕКIУЖЬ Заретэ.
