"Мен къачан да жамауат жумушланы чыхырында болургъа итиннгенме".

Зезаланы Алексейни жашы Марат бла мен биринчи кере Къабарты-Малкъар къырал университетни Малкъар маданиятны арасында тюбешгенме. Арыкъсыу, орта бойлу, хыбырт жаш. Хыбырт деп, аны аманлап угъай, хар затха терк узалгъаны, къолуна алгъан жумушну тынгылы эм лакъырда, чам эте тамамлагъаны ючюн айтама. Ол араны музейинде болгъан кийизни, урчукъну, къысхачны, бешикни, дагъыда малкъар халкъны къолунда эртте заманлада жюрютюлген кёп башха затланы юслеринден сейирлик эм толу хапар айта эди.
Дагъыда бир жол а аны бла "Эльбрусоид" жаш тёлю фондну регион бёлюмюнде, Къабарты-Малкъар къырал университетде Отарланы Керим атлы малкъар культура ара къурагъан "Таулу хычинлени" кюнюнде да тюбешебиз. Артда уа республикадан "Машук" лагерьге тебирегенлени арасында да кёреме аны. Ол бир къауум жаш адам бла  кетип бара, майданда уста тепсеп: "Бизсиз Нальчик къалай турлукъду он кюнню", - дегенинде, аланы ашыра чыкъгъан жашла бла къызла: "Бек мудах болуп",- деп жууаплагъан эдиле.
Кертиси бла да, Марат болгъан жерде не заманда да къууанч, жарыкълыкъ болмай къалмайды. Ол алыкъа жашды, болсада кёп зат этерге жетишгенди. Аны бла байламлыды мени аны бла ушагъым да.
-Марат, сени тёгерегингде жаш адамла кёп жыйыладыла, къайсысы бла да бир тилли бола билесе, аны жашырынлыгъы недеди?
-Бир жашырынлыгъы да жокъду. Биринчиден, мен кеси ёмюрюмде бир адамгъа да билип, кёзюнг къара болсун демегенме. Экинчиден, къайсы миллетни келечисине да мен бек алгъа адамлыкъ ышанларына кёре багъа бичеме.
Хау, кертиди, бизни барыбызны да бардыла осал къылыкъларыбыз, алай адамны ангылай, кече да билирге керекбиз. Сен  игилик тежеген адам, эртте, кеч болса да, аны ангыламай амалы жокъду. Дагъыда мен школда окъугъан жылларымдан бери да жамауат ишге къатышыргъа бек сюйгенме. Тюрлю-тюрлю байрамлагъа аталгъан ингирлени бардыргъанма, абадан класслада окъугъанымда уа, къууанчланы кесим эмда тенглерим бла да къурагъанма, алагъа сценарийле да жазгъанма.
-Школда окъуй тургъанынглай, битеуроссей заочный конкурсха уа къалай бла чыкъгъан эдинг?
-Ол онунчу классда окъугъанымда болгъанды. Алгъа шахарда, ызы бла республикада, андан сора уа Битеуроссей конкурсха   иш къураргъа керек эди. Устазладан бири: «Ол анга жууаплы кёзден къарарыкъ тюйюлдю», - дейди. Алай башхалары уа манга ышанадыла. Къысха заманны ичинде биз аллай ингир къурагъан эдик. Жюрини къауумуна устазла, КъМКъУ-ну тарых жаны бла профессорлары да киргендиле. Ала сейирсиннгенлерин, къууаннганларын да букъдуралмагъандыла. Артда окъуууму бошап, мектепден кетгенимден сора, ары мени атым бла бюсюреу къагъыт, диплом да келген эдиле.
-"Кураж" деген шоу къауумну къалай  къурагъанынгы юсюнден да айтсанг эди.
-Университетибизни  филология факультетини ючюнчю курсунда мени "Театр Верди" деген шоу къауум  чакъырады. Биринчи заманлада артыкъ уллу хакъ алмагъанма. Аз-аздан ишни жарата, анга тюшюне башлайма. Нёгерлерими хунерликлерине къараргъа, юлгю алыргъа да итиннгенме. Ала сабийлеге байрамла къурагъандыла. Театрны таматасы ауушхандан сора анга башчылыкъны Камила Бекалдиева этгенди. Ол "Клаус" шоу къауумну къурайды да, мени ары чакъырады. Бир кюннге эки-юч жерде ойнагъанбыз.
Камила эрге тыш къыраллы жашха чыкъгъанда уа, ол ишни мен къолгъа алама. Биригиуюбюзге да "Кураж" деп атайма. Биз сабий байрамланы, туугъан кюнлени, тематикалы ингирлени, жангы жылгъа аталгъан къууанчланы бардырабыз, суратха, видеогъа да алдырабыз. Кесибизни  клиентлерибиз да  бардыла, ала кёпдюле. Сабийле уа орамда гримсиз кёрселе окъуна таныйдыла. Аллыма чабып келип: "Марик, салам!"- дейдиле.

-Жандауурлукъ акциялагъа къатышханыгъызны да мен бир ненча кере кёргенме.
-Хау, КъМР-ни Жарыкъландыру, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосу бардыргъан кёп тюрлю жандауурлукъ акциялагъа да тири къатышабыз. Алай бла Вольный Ауулда къыяулу сабийле тургъан юйде, Нартанны интернатында, Нальчикде "Намыс" арада, Яникойда, дагъыда кёп башха жерледе да болабыз. Алагъа барып, сабийле бла ойнап, алагъа саугъачыкъла берип къууандырсакъ, аланы  кюлгенлерин, кёзчюклерини жарыгъанларын кёрсек, жюрегибизге асыуду.

-Программаны уа сизге ким жарашдырады?
-Асламысында, кесим. Бизни бусагъатда бек иги устазыбыз Интернетди. Андан кёп затха юйренеме. Башха республикалада, шахарлада, ол угъай да, тыш  къыраллада клоунланы къалай ишлегенлерине къарайбыз, бирде аланы программаларындан  бир кесекле алабыз, аланы  башхаракъ да къурайбыз. Къысхасы, кёп  ишлерге тюшеди. Бир программаны алып, аны бла чекленип къалыргъа жарамайды. Баям, аны себепли азаймайдыла бизни клиентлерибиз да.

-Сен башхаланы тепсерге юйретгенинги да билеме, кесинг а анга къайдан юйреннгенсе?
-Сотталаны Къаншау башчылыкъ этген "Элия" юлгюлю сабий ансамбльде тепсегенме. Аны хайырындан хореографиядан да ангылауум барды. "Эльбрусоидде" жаш адамланы миллет тепсеулеге юйретип тургъанма. Аллай иш бла КъМКъУ-ну малкъар бёлюмюнде окъугъан жаш адамла бла да кюрешгенме.
-Марат, сизни юйюрде санга дери артист а болгъанмыды?
-Угъай. Анам устазды, атам электрик эди, эгечим Маргарита уа, КъМКъУ-ну сервис эм туризм бёлюмюн бошагъанды. Бусагъатда эки сабий ёсдюреди.  Таматала айтханнга кёре, анамы къарындашына ушагъанма. Алай ол да артистликден кенгде эди.
-Мен билгенден, сен 13 жылынгда къара ишде ишлеп башлагъанса, нек?
-Анам, эгечим, мен кесибиз къалгъан эдик. Анамы устазлыкъ иш хакъы жетмей эди. Онюч жылымда къайда къаллай иш тапсам да артха турмагъанма. Баям, ол болур эди мени жашаугъа, ишлеп алгъан ахчаны аяй билирге да юйретген.
-Къайсы эр киши да ёмюрюнде юч ишни тамамларгъа борчлуду: юй сюерге, терек салыргъа, жаш ёсдюрюрге. Аланы барын да сен тамамлагъанса. Энди уа не?..
-Хау, юйню да кесим ишлегенме. Бахчада терекле да салгъанма. Юйдегили да эртте болгъанма, сабийле да ёсдюребиз. Мындан ары да муратларым кёпдюле.
-Аллах ала толурча этсин!

Холаланы Марзият.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

19.04.2024 - 16:07

ЗАРАНЛЫ КЪУРТ-КЪУМУРСХАЛАНЫ КЪЫРЫУДА САКЪЛЫКЪ ИЗЛЕНЕДИ

Алма, кертме, башха жемиш тереклери болгъанла аладан иги тирлик алырча бахчаларына тынгылы къарап турургъа керекдиле.

19.04.2024 - 16:06

КАДЕТЛЕ-ЧЕКЧИЛЕДЕ КЪОНАКЪДА

Прохладныйден кадетле чекчиледе къонакъда  болгъандыла.

19.04.2024 - 09:03

«НЕ ЗАМАНЛАДА ДА ЧАГЪЫРГЪА ЖАМАУАТ КЪАЖАУ СЮЕЛГЕНДИ»

Ичги...кёплени эшиклерин жапхан къыйынлыкъ. Биринчи атламланы этген къыйынды, артда уа ол тузакъдан чыгъаргъа не заман, не къарыу табылмай къалады.

18.04.2024 - 15:02

ЧЫНТТЫ ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬЛЕ БОЛУРЧА

Кёп болмай «Иш кёллю Россей» жамауат организацияны Къабарты-Малкъарда бёлюмю бардырып Нальчикде IThub колледжни мурдорунда оналтынчы жаш тёлю бизнес-школа ишин башлагъанды.  Проектни баш магъанасы

18.04.2024 - 12:25

МИНГИ ТАУДА – КОСМОС ЛАБОРАТОРИЯ

Къабарты-Малкъарны Курортла эм туризм министерствосу  республикабызны сейирлик жерлери бла шагъырей этгенлей турады.