Къабарты-Малкъарда жашау журтла-коммунал мюлкню эмда предприятияланы бла организацияланы быйыл кюз арты – къыш кезиуде чырмаусуз ишлерге хазырлаугъа 588 миллион сом къоратыллыкъды. Бюгюнлюкге белгиленнген ишлени ючден биринден асламысы тамам этилгенди. Аны юсюнден бу жумушланы толтуруу бла байламлы республикалы комиссияны тюнене бардырылгъан кенгешинде айтылгъанды. Аны ишине КъМР-ни Правительствосуну Председателини орунбасары – инфраструктура эмда цифровой айныу министр Владимир Болотоков, энергетика, тарифле эмда жашау журтлагъа надзор этиу министр Ирина Безникова, талай ведомстволаны, шахар округланы эмда районланы администрацияларыны келечилери къатышхандыла.
Инфраструктура эмда цифровой айныу министрни орунбасары Жамболат Гасташев къыш сууукълагъа хазырланыуну чеклеринде жууаплы ведомствола, службала, организацияла эмда башхала шёндюге дери не жумушла тамамлагъанларыны, алагъа неллай бир ахча къоратханларыны эмда бу ишде къалайда къаллай кемчиликле болгъаныны юсюнден хапарлагъанды. Айтылгъаныча, сагъынылгъан кезиуге хазырланыугъа быйыл 588 миллион сом къоратыргъа тюшерикди. Ол санда жер-жерли администрацияла эмда ЖКХ сферада предприятияла бла организацияла кёп къалмай 320 миллион сом багъасы мадар этерикдиле.
Жамболат Сафарбиевич билдиргеннге кёре, бу иш, озгъан жыл бла тенглешдиргенде, аз-маз тынчыракъ барады. Сёз ючюн, былтыр июльну жыйырма бешинчисине жашау журт фондну хазырлылыгъы 78 процент бола эди. Быйыл а ол кюннге белгиленнген ишлени 73 проценти тамамланнганды. Башха жумушла бла да алайды. Урван, Май, Зольск районла тирирек болгъан эселе, Нальчик шахар округ, Бахсан эмда Лескен районла уа бир-бир жаны бла иги да артха къаладыла.
Республикада бюгюнлюкде 2384 кёп фатарлы юй барды, асламысы Нальчикдедиле, аладан бу кезиуге 1557 юй тап халгъа келтирилгендиле. Хайырланыуда болгъан 389 котельнядан а кемчиликлери болмагъанланы тизмесине 295-си тюшгенди. Жылыу бла жалчытыу 514 километр чакълы сетьледе быргъыланы ючден биринден къалгъаны тамамды. Специалистле аланы уллу басым бла сынап кёредиле, тешилген жерлерин жамайдыла. Докладчы билдиргеннге кёре, теплоэнергетика комплексде инженер инфраструктура эмда оборудование 60 процентге тозурагъанды.
Таза суу баргъан быргъыланы узунлугъу тёрт минг километрге жете къалады. Аладан юч мингден артыгъына тынгылы къаралгъанды, дегенди Гасташев. Районланы эмда шахар округланы жер-жерли администрацияларыны келечилерине суу бла жалчытыу объектлени проект-смета документацияларын хазырлап, «Таза суу» деген программагъа къошарча министерствогъа болжалына салмай жиберирге чакъыргъанды ол. Ал тергеулеге кёре, битеу да 24 проект боллукъду. Аланы барына да 133 миллион сом изленирикди. Быйыл а Дальнее эмда Белоглинское элледе он миллион сом багъасына мадар этилликди.
Къышха хазырланыугъа министерстволаны жаланда бир кесеги къатышады. Ала бюгюнлюкге не мадар этгенлерин да билдиргенди докладчы. Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствону бойсунууунда болгъан учреждениялада бла организациялада 3,1 миллион сом къоратыллыкъды. Анга мекямлада суу эмда канализация сетьлеге, жылыу бла жалчытыучу системалагъа тынгылы ремонт этилликди, тозурагъан эшикле бла терезеле алышындырыллыкъдыла эмда санузелле жангыртыллыкъдыла. Саулукъ сакълау, сора дагъыда Урунуу эмда социал къоруулау министерстволада да тийишли жумушлагъа 25,3 эмда 2,57 миллион сом къоратыллыкъды.
Электрокюч бла жалчытыучу «МРСК СК» компанияны республикада бёлюмю – «Каббалкэнерго» – 157,5, «Газпром газораспределение Нальчик» компания уа – 77,4 миллион сом багъасына жумушла тамамларыкъдыла. Энергетикле электрокюч ызланы, трансформатор подстанцияланы тийрелерин тазалайдыла, кеслерине да ремонт этедиле, къоруулау эмда автоматика системала не халда болгъанларын сынап кёредиле, бузулгъан эмда ишеклик туудургъан оборудованияны алышындырадыла. Бегирек да ток ызлагъа жабышхан бузну эритиучю аппаратураны ишине кёз-къулакъ боладыла. Къыш кезиуде ишлерча 23 энчи бригада къурагъандыла анда. Аланы къолларында бар керекли оборудование, материалла да боллукъдула.
Республиканы Правительствосуну тийишли буйругъу бла жер-жерли администрацияла эмда шахар округла сагъынылгъан кезиуге хазырлылыкъгъа шагъат этген паспортларын быйыл 15 сентябрьге дери, жылыу бла жалчытыу компанияла уа - онбешинчи октябрьге дери алыргъа керекдиле. Ары дери котельнялада орнатылгъан оборудованиягъа, мекямлагъа, инженер инфраструктурагъа, электрокюч, газ, суу бла жалчытыу сетьлеге тийишлисича къараргъа, болгъан кемчиликлени да болжалына салмай кетерирге керекди, деп чертгенди Жамболат Гасташев.
Ростехнадзорну Къабарты-Малкъарда бёлюмюню келечиси Мурат Гедуев да ол сёзлеге жыйылгъанланы эслерин къайтарып бургъанды. Бу ишни уллу кёл салып, тийишлисича тындырыргъа кереклисин айтханды. Аны кесин да сагъынылгъан паспортлагъа къол салыр кюнню сакъламай, бир амал бар эсе, талай ыйыкъ алгъа бошаргъа чакъыргъанды. Ол заманны ичинде ведомствону комиссиясыны адамларыны битеу объектлеге кёз жетдирирге, башхалагъа уа ала ачыкълагъан кемчиликлени ары дери кетерирге онглары боллукъду, дегенди. Ол айтханнга кёре, тинтиуле 19 августда бардырылып башланырыкъдыла.
Жыйылыуда Нальчик шахар округну эмда районланы администрацияларыны келечилери да тийишли информация бергендиле. Шёндюге дери не мадар этилгенин, къаллай кемчиликлеге тюберге тюшгенин да туура этгендиле.
Владимир Болотоков ведомстволаны, предприятияланы хар бирине да къыш кезиуге хазырланыу жаны бла не ишле этилирге керек эселе да, аланы белгиленнген болжалындан чыкъмай тындырыргъа чакъыргъанды. «Арт жыллада къыш кезиуде былай бир бек сагъайтырча аллай чурум болмагъанды, быйыл да жаз башына алай чыгъарыгъыбызгъа ышанама», - деп белгилегенди ол.
