Къурулушчуланы юслеринден айтханда, эм алгъа, эсинге бурун жыллада алыкъа алай белгили болмагъан тау жерде, Бахсан сууну жагъасында, граждан эм промышленный объектлени ишлегенле келедиле. Ала къарыуларын аямай кюрешгенлерини хайырындан гитче тийре аты уллу къыралгъа айтылгъан Тырныаууз шахар, Минги тау а – турист эм тау-лыжа ара болгъандыла.

Белгилисича, Бахсан ауузу айнып озгъан ёмюрню 30-чу жылларында башлагъанды. Биринчи болуп, бери вольфрам-малибден рудаланы ачхан геологла келгендиле. Андан сора тау магъадан предприятияны производство бёлюмлери, ала бла бирге уа социал-маданият объектле, жашау журтла да ишленнгендиле. Къыйын тау болумлада къурулушчулагъа тынч тюйюл эди: техника, керекли механизмле, жолла болмагъандыла. Тырныауузда рудникни, жюк ташыгъан канат жолланы, башха цехлени да сюегенде чурумла аслам чыкъгъандыла. Биринчи жашау журтла – комбинатны ишчилерини посёлкалары – Бахсан сууну жагъасында тизилгендиле, ала бир къатлы болгъандыла. Эки къатлы юйле, общежитияла, битеулю билим бериу эм музыка мектепле, Пионерлени мекямы, сабий садла, яслиле, тюкенле, ашханасы бла къонакъ юй, автостанция бир кесекден къаланып башланнгандыла. Ол заманны излемлерине кёре стадион да ишленнгенди. Алай бла Тёбен Бахсан акъырын-акъырын тау шахаргъа ушап тебирегенди, 1955 жылда уа анга Тырныаууз деген ат берилгенди. 

Жылдан-жылгъа шахар айный, кенгере баргъанды. Кёп фатарлы  юйлени сюегендиле, архитектурасына кёре сейир мекям – Культура махкеме, Искусстволаны сабий школу, кинотеатр, санаторий-профилакторий, жангы мектепле, 3-чю номерли профессионал-техника училище, больница, поликлиника эа башха граждан объектле ачылгъандыла. Вольфрам- малибден комбинат да продукциясын кёбейтгенди.

Жангы промышленный объектлени къурулушларын бардырыу, производствону игилендириу бла байламлы ишчиле бютюн кёп керек болгъандыла. Тырныауузгъа къыралны жер-жерлеринден специалистле бла тау ишчиле келип башлагъандыла. Аны бла байламлы болгъан жерле жашау журтланы сюерге жетишмей тебирегендиле. Жангызда бир амал къалгъанды – кёп къатлы бийик мекямланы ишлеу. Кёп да турмай, шахарны микрорайонларында 9 къатлы юйле сюелтиннгендиле. Алай бла 80-чи жыллада хайырланыугъа 20 минг квадрат метрден аслам журт берилгенди,  «Геолог» эм «Баксан» спорт-саулукъ кючлеу комплексле ачылгъандыла. Аладан сора уа – налог инспекцияны бла казначействону мекямлары, Пенсия фондну бёлюмю да. Комбинатда аслам промышленный объект кийирилгени, магъаданны табыу эм жарашдырыу кёбейгени бла шахар инфраструктура да игилендирилгенди, бир ненча къурулуш участкасы бла 1-чи номерли шахтала ишлеучю управление, темир-бетон затла чыгъаргъан 3-чю номерли завод, автотранспорт мюлк бла ишлени механизациялау жаны бла управление, «Жилстрой» акционер общество эм башхала ачылгъандыла. Бийик мекямланы къурулушларына уа Нальчикни юйле ишлеген комбинаты болушханды.

Ол кезиуде эм андан сора жыллада Минги тау да терк айбатландырылып башлагъанды. Анда кёп солуу объектлени, ол санда къонакъ юйлени бла пансионатланы - «Эльбрус», «Иткол», «Чегет», «Терскол», «Вольфрам», «Приэльбрусье» эм башхаланы, Адыр-суу бла Адыл-суу ауузлада альпинист базаланы, пассажир канат жолланы, бусагъатдагъы гондола жолланы да 9-чу номерли къурулуш компания бла «Каббалкпромстрой» трестни бёлюмлери ишлегендиле.

Промышленный эм граждан объектлени ишлеуде халкъ мюлк борчланы тамамлаугъа, тау жерни айбатландырыугъа къурулушчула уллу къыйын салгъандыла. Эм къыйын болумлада экскаваторчула Николай Хабаровну башчылыгъында «Мукуланский» карьерге автомобиль жолну салгъандыла. Чочайланы Магометни бригадасы промышленный объектлени ишлеуде уллу жетишимле болдургъанды. Социал-маданият мекямланы эм жашау журтла къурулушлары  бла Хабичланы Джамалны, Сагид Баразовну, Владимир Бабинни, Михаил Ерохинни, Александр Олейниковну, Нажмудин Шетовну, Мария Жменькону, Нина Быченкованы, Люся Жамбаеваны, Нина Миронованы эм башхаланы къолларында уруннган коллективле кюрешгендиле. Кёп къурулушчула къырал саугъала да белгиленнгендиле.

Башха ишледеча, къурулушда да жетишмле бла башчы тюз оноула эте билгени бла байламлыдыла. Урунууну кереклисича къурай эм  коллективни жыйышдыра билиу, аны битеу керекле бла жалчытыу – бу борчланы бёлюмлеге таматалыкъ этген адамла, баш специалистле толтургъандыла. Аланы араларында Виталий Рюминни, Николай Павловну, Мызыланы Далхатны, Залийханланы Алидарны, Алексей Нагалачны, Занибекланы Магометни, Алексей Шевкоплясны, Василий Федотовну, Саладин Ризаевни, Темрезланы Борисни, Локияланы Рашитни, Муаед Азубековну, Осман Эдоковну, Амырби Лепшоковну, Руслан Дзугуловну, Балаланы Борисни, Беккаланы  Хыйсаны, Уяналаны Хусейни, Хаджиланы Далхатны, Ёлмезланы Джабраилни, Таумурзаланы Ахматны, Мамайланы Исхакъны, Алчагъырланы Хамзатны, Альберт Тхакаховну, Джаппуланы Хыйсаны, Толгъурланы Абдуллахны эм башхаланы сагъыныргъа тийишлиди. Аланы хар бири да гитче, кёзге артыкъ урунмагъан элчик промышленный шахар – Тырныаууз болуруна, анда къыралда магъадан чыгъарыуда эм уллу предприятие ишленирине, Минги тау а сау дуниягъа белгили альпинист арагъа саналырына къолдан келгенни аямагъандыла. Къурулушчуланы бет жарыкълы уруннганларыны эсеби – Бахсан ауузу айныгъаныды.

Кульчаланы Зульфия хазырлагъанды.