Автобусыр къуажэм дэлъадэри къыщыувыIати, сыкъикIащ. Уэрамыр иджыри нэщIщ, адакъэ Iуэхэмрэ хьэ банэхэмрэ я макъхэр лъэныкъуэхэмкIэ къоIукI. Жьы упщIыIужар пщэдджыжьым Iэпкълъэпкъым щызэпреху, къэплъа щIыфэр игъэтхытхыу.

Лъэс лъагъуэм сытеувауэ псынщIэу срокIуэ. Сынэсу куэбжэм сытеуIуами, я хьэжь цIыкIур къэбэна фIэкIа, зыри къыдэкIакъым.

Зы тэлайкIэ сыщыта иужь, я гъунэгъу нанэм гу къыслъитати, унэгуащэм хъыбар иригъэщIащ. Унэм сыщIашащи, пэш къабзэр зэпызоплъыхьри сыщысщ. IупщIт щIэс бзылъхугъэр зэрыгумызагъэр.

Лиди (аращ зэреджэр унэгуащэм) зигъэгувакъым. ЩIыIэтыIэщ. Гъэмахуэр къихьа пэтми, уэшхыр, уигъэдийуэ, къошх, жьы къепщэри етащ, уафэ уфам пшэ фIыцIэхэр щызэрызехьэу. И щхьэгъусэр зыщIэмысыж унэр, псымэ къыщIих фIэщIу, къепIыщIэкIырти, хьэкум пхъэ мафIэ щрищIэ щыIэт. Лидэ и Iэпкълъэпкъ щIыIэщIэлIэр хьэку джабэм, и гумрэ и псэмрэ къемыхуэбылIэжми, ирекъузылIэ.

СыкъыщIэкIуар ищIэми, тегупсысыкIащи, «сыкъищIэу пIэрэ» хужысIэу, щысщ. Зэуэ пщIыхьэпIэ Iей илъагъуу къыхэщтыкIа нэхъей, пIащIэу тумбэ къыдэгъэжым альбом плъыжьышхуэ къыдехри, нэхъ си гъунэгъуу къотIыс. КъыщIигъэщ сурэтхэм Iэ дилъэурэ, и гупсысэр гукъэкIыжхэм щхьэхуимыту къыхуохутэж, нэпс хуит ищIахэр джэш хьэдзэм хуэдэу сурэт напэхэм телъалъэу…

Щхьэгъубжэр зэIудзащи, жьы къабзэ къыдеху, пэшым щIэт хьэуар щIэщыгъуэ ищIу. Бзухэм я зэпеуэ уэрэдым щIыгум зыщеубгъу. Гукъыдэж къуиту, дунейм и дахэгъуэщ. ГъащIэр зыфIэщIэщыгъуэ хъыджэбзым унэхэр зэщIекъуэ, пщыхьэщхьэр къыхуэмыгъэсу. Махуэр фIэкIыхьу ерагъкIэ игъэкIуауэ фIыуэ илъагъум хуэзэнущи, бостей нэхъ дахэр (Амири фIэфIт а бостейр) зыщитIэгъауэ гъуджэм бгъэдэтщ. И теплъэ зэкIужым иригушхуэжу зызыхуигъафIэ гъуджэм бгъэдэт хъыджэбзыр къыхигъэщтыкIыу, блыным фIэлъ сыхьэтыр къыходжыкI.

- Еплъыт ар зэрыпIащIэм, - къуаншагъэр абы хуихьу хуошхыдэ.

«Зэман лей уиIэжкъым, зыгъэхъей…» - жиIэ щIыкIэу, къыхуоплъых блыным фIэлъри.

Къуажэбгъум езыр-езыру къыщыкIа кхъужьей жыгышхуэр я зэхуэзапIэти, Амир къэкIуауэ щытыххэт. КIыфIыпIэм хэт ныбжьым еджэу къикIуэтыжа Лидэ и щIыбагъкIэ Амир къыдыхьэри, щтэIэщтаблэ хъыджэбзыр къипхъуэтащи, егъэджэрэз.

- Сумыгъэджэрэз, кхъыIэ, си щхьэр мэуназэ! – жриIа щхьэкIэ, зи гущIэр гуфIэгъуэм зэщIищта щIалэм зыри зэхихыртэкъым.

- Уэрэ сэрэ зы дыхъумэ, ар жыжьэжкъым, пэжкъэ, сэ IэплIэкIэ укъесхьэкIынущ!

- Пэжуи?! СыкъохьэлъэкIынкъэ? - щIалэм зыIэпыщIиудащи, кхъужьей жыгыр хъурейуэ къежыхь.

Амир хьилагъэ хуокIуэри, къыхуэмыубыдыну зи гугъа хъыджэбзыр егъэбэлэрыгъ, джэду лъэкIэу йолъри, и Iэпкълъэпкъ псыгъуэр зэщIеубыдэ.

Лидэ и нэхэр щоункIыфIыкI, малъхъэдисым зыщIиша гъущIым хуэдэу и пкъыр мэж, бауэкIэщ къохъу. Гухэлъ дахэр бзэхыжынкIэ дзыхь имыщIу, напIэхэр зэрызэтепIащ...

Сыту дахащэ гурыщIэ къабзэу уи щхьэр зыгъэлъапIэу узыIэтыр, щIалэгъуэ гъащIэр пхуэзыгъэнэхуу, уи псэр зыгъафIэу зызыхуэпшийр!

Лидэ щIопхъуэри, пшапэ кIыфIым напIэзыпIэм хокIуэсэж.

И пэшым зыщIидзэжащи, бжэ блыпкъым кIэрытщ, зыкIэриIулIауэ, и гущIэм къиIукI макъамэм щIэдэIукIрэ зыщIэхъуэпсыр псэкIэ зыхищIауэ…

ЗригъэтIылъэкIа альбомыр къищтэжауэ адэкIэ сурэтхэм толъэщIыхь.

- Мыр, мыбы щыгъуэ, мыбдеж... ди насыпым и кIэухт, - ину мэщатэри, къызоплъ аргуэру.

Сэри и сурэтхэр сфIэфIу зэIызопщIыкI, щытраха зэманым укъыщигъэхутэжу, гъащIэм щыщ пычыгъуэхэр уи нэгу къыщIегъэувэжри.

Зэрихабзэу, щхьэгъусэм и щыгъын къыхуигъэхьэзырар гъунэгъуу къыхуегъэтIылъри, щысхьыпэурэ къегъэуш.

Амир псынщIэу зиужьауэ, дзапэ уэрэд къришурэ, бригадирым и пщыIэмкIэ макIуэ. Нэхутхьэху къищIащи, губгъуэ хадэм щызэбгрыдза тракторхэм Iугъуэ фIыцIэу я щхьэщыгум щыджалъэр хуиту болъагъу, пхъэIэщэхэм зэрагъэдзэкI вагъэбдзумэм и лъэужьым къуалэхэр щызэрызохьэ. Бригадирыр пщыIэм щигъуэтакъым, МуIэед и трактор вагъэм хэкъутыхьар къыхалъэфыжу, МТС-м яшэн хуейти, абыкIэ щыIэт.

Амиррэ МуIэедрэ зэныбжьт, зэгъусэу мэкъумэш еджапIэри къызэдаухри, къыщалъхуа къуажэм къагъэзэжауэ зэхьэзэхуэу зэдэлажьэрт, унагъуэ зырызу тIысыжахэу. Ауэ щыхъукIи, Амир езым и Iыхьэр иухмэ, МуIэед и ныкъуэвэри и кIэм нигъэсыжынщ.

КъуэкIыпIэмкIэ дыгъэр хьэлъэ-хьэлъэу уафэм къыхудокIуэтей. Амир уафэ джабэплъым къыхупогуфIыкIри, жырышым зредз. «Адыгэш» зыфIища трактор щIыхупсым хуэсакъыу ирилажьэрти, езыми къигъэщIэхъуртэкъым. Арати, зимыIэжьэу, зэщIигъанэри, губгъуэм хыхьащ.

Махуэр и кIэм нэсащи, цIыхухэр щхьэж и унэ йокIуэлIэж. Лиди пщIантIэм Iуэхуу щызэтрихьар игъэзэщIа нэужь, и щхьэгъусэм пэплъэу мэтIысыж. Ауэ сыт? КъыщыщIыр къыхуэмыщIэу и гур къыхоукI, пщIэнтIэпс щIыIэм зыкъридзу, Iей гуэрхэр и щхьэм къыфIозэрыхь, и псэр мэгузавэ.

Амир къэгуващ. А тIур зэрызэрышэрэ илъэс зыбгъупщIым нэсами, зэхуаIэ лъагъуныгъэм и мафIэр блэрт, я кум дэлъ IэфIыгъэр нэхъри къызэщIэплъэу. Зы щIалэ цIыкIуи зэдагъуэтауэ, хъуэпсэгъуэ унагъуэт.

А жэщым емызэгъыу нэху игъэщащ Лидэ. Зыгъэпсэхугъуэ махуэ къызыхуимыхуэ фызыр нобэ дэсми, и Iэр зыми хыхьэртэкъым, апхуэдэурэ шэджагъуэ хъуащ. Амири къызэрымыкIуэжщ.

- Сыплъэнщ, губгъуэр инщ, зыми гу къыслъатэнкъым… - сабийр я гъунэгъу нанэм дежкIэ игъакIуэри, ежьащ.

Нэсакъым… Зыми къамылъагъуну и гугъами, вагъэм цIыху Iув щызэхэтт. Iэдакъэжьауэ ищIурэ плъэмэ, илъагъур фIэщщIыгъуейщ.

Тракторым и шэрхъиплIыр дэгъэзеяуэ вагъэм хэлът, губгъуэкум ирикIуэ пкъо сатырым и зы пкъо къыбгъэдэлъу. ЗэрыгъэкIий макъым губгъуэ нэщIыр къегъачэ. Лидэ зытет дунейр зэуэ къытеункIыфIащи, и пIэм ижыхьауэ мыхъеижыфу щытщ…

- А-м-и-и-р, А-м-и-и-р! - абдежым, щIыпцIэм хэхуэу, щызэфIощIэ…

Хьэдагъэ махуищым Лидэ укъищIакъым. ЗыкъыщищIэжам, Амир щIалъхьакIэт...

- Мамэ, мамэ, - къыщIэлъэдэжа щIалэ цIыкIур илъэсибл хъуами арат. Къипхъуэтауэ и бгъафэм щIекъузэ, сабийри тосабырэ.

- Залым цIыкIу и адэм ещхьщ, - жеIэри, и пIэм ирегъэгъуалъхьэ. Джэгуным иригъэшар псынщIэу Iурех.

Анэм и гуауэр щхьэщызыхыр сабийм и закъуэт. КъызыхэкIам хуэфащэу, цIыху пэжу игъэсэныр и пщэрылъти, Лидэ арат къару къыхэзылъхьэжыр.

Унэм сыкъыщIэкIыжауэ дэкIуеипIэ лъагэм сытету, пщIантIэм хуиту сыдоплъэри, цIыхухъу зэрыдэмысыжыр псэкIэ зыхызощIэ. Жьыбгъэ къыкъуэуащи, куэбжэ ныкъуэхуэщIыр цIырхъ-сыргъщ…

ПщIантIэм сыкъыдэкIыжащи, хуэмурэ автобус къэувыIэпIэмкIэ сокIуэ. Къуажэбгъум щыт кхъужьейм и къудамэ къыфIэщIыкIахэр, фIэгъухьыжауэ, къыфIолэлри фIэлъщ, и щхьэкIэр къуаргъ тIысыпIэщ, бзухэми уэрэд къыщрашыжыркъым, тхьэмпэхэри щхъыщхъыжыркъым.

Пщэдджыжь дыгъэ къыкъуэмыкIауэ къухьэжащ а тIум я насыпыр.

КЪУМЫКЪУ Лерэ.