Мы махуэхэм интернетым щызэIэпах Африкэ континентым и бгы нэхъ лъагэ дыдэ Килиманджарэ адыгэ кхъуей щыхэзыха щIалэм и сурэтхэмрэ видеохэмрэ. Куэ­дым яфIэтелъыджэщ абы кхъуей щыхэпхыныр къэ­гъэнауэ, дэпхьеиныр зэ­рыгугъум къыхэкIыу, щIалэм ар зэрыхузэфIэкIар. Адыгэ­хэм куэд щIауэ ягъэ­нэхъапэ, къэуатышхуэ зы­щIэлъу къалъытэ ерыскъыщ кхъуейр, ар нобэ Адыгэ Республикэм, зэрыжаIэщи, и бренд нэхъыщхьэ хъуащ икIи Урысейм и хэгъэгу псоми щащэ. 

Сэ си щхьэкIэ Тыркум, Германием сыщрихьэлIащ адыгэ кхъуейм (ар гъэщIэ­гъуэнкъым адыгэхэр куэду зэ­рыщыпсэум къыхэкIкIэ), ауэ Африкэм нэсауэ зэхэсхатэкъым. 
Мы Iуэху гъэщIэгъуэныр Мейкъуапэ щыщ щIалэм зэ­рыхузэфIэкIар къеIуэтэж езы зыплъыхьакIуэм. Купин Роман лъэпкъкIэ урысщ, ауэ Джэджэ районым къыщы­хъуащ, зэрыцIыкIурэ адыгэ­хэм яхэсщи «ди кхъуейр», «ди хэкум и дыщэ хужьыр» жи­Iэурэщ зэрытеп­сэлъыхьыр. 
- Куэд щIауэ къесхьэкI гупсысэщ мыр. Иджы си ныбжьыр илъэс 33-рэ щрикъум ирезгъэхьэлIэри, Килиманджарэ адыгэ кхъуей щыхэсхащ, - къеIуэтэж Роман. - Мыбы ипэ Iуащхьэмахуэ сы­дэкIащ, ауэ абы сыщы­тегушхуатэкъым, Iуащхьэ ­лъагэм си щыпэдэкIуейти. Килиманджарэ сыкIуэн хуей щыхъум, си мурадыр зэзгъэ­хъулIэну гурылъ сщIащ. Абы метр 5895-рэ и лъагагъщ. И щыгум унэса нэужь, цIыху къа­рур щIилъэсыкIыу, бауэ­кIэщI ухъуу апхуэдэщ. Iуащ­хьэмахуэ къызэрыкIэрыхур уэс зэрытемылъырщ. 
Роман и хэкупсагъэр умыгъэщIэгъуэн плъэкIыркъым. Къэбрэдей-Балъкъэрыр илъэ­си 100 щрикъум ирихьэ­лIэу Iуащхьэмахуэ дэкIыну жэр­дэм зиIэхэр щызэхуа­шэсым хэхуат Романи. Абы щыгъуэм Адыгэ Республикэми и илъэсищэр зэригъэлъапIэм и щIыхькIэ АР-м и ныпыр дрихьейри, кIуэжа нэужь, Адыгей Хасэм фэеплъу яритащ. 
Iуащхьэмахуэрэ Килиманджарэрэ я лъагагъыр метр 250-кIэ зэрызэщхьэщыкIым и закъуэкъым зэрызэмыщ­хьыр. «Насып Iуащхьэм и зэ­хуэ­дитIым дынэса нэужь, хьэ­уами дунейм и щытыкIэми апхуэдзкIэ сесати, адрей къэна ныкъуэм сыдэжеяуэ жыпIэ хъунущ. Уеблэмэ адыгэ къафэ сыкъыщыфащ Iуащхьэмахуэ и щыгум. Ауэ африкэ Iуащхьэм елъытауэ нэхъ гугъущ уэс зэрытелъым щхьэкIэ, къуршым зэрыщы­зе­кIуэ вакъэхэр, фащэхэр пщы­гъыу дэгъэзеигъуэм урикIуэн хуейщи. Килиманджарэ дунейр щыхуабэщ, дыгъэр ­къухьа нэужь нэхъ щIыIэтыIэ хъуми. Бгыхэр, мэзхэр къы­зы­бонэкIри, удзыпцIэм ухэтурэ удокIуей. Ауэ ар метр 253-кIэ зэрынэхъ лъагэр фIыуэ зыхэсщIащ. МащIэу къып­щыхъу щхьэкIэ, пкIуну гугъущ. Пэжщ, дэ, бгырысхэр, дытхьэусыхэ хъунукъым, дыкъыщыхъуа щIыпIэм елъытауэ дыжыджэрщ. Килиман­джа­рэ адрейхэр сыхьэтийкIэ дэкIуеймэ, дэ сыхьэти 6,5-кIэ дынэсащ и щыгум», - жеIэ Роман. 
Кхъуей хэхыныр щхьэ игу къэ­кIа щIалэм? И адэм кхъуей­ щащI IуэхущIапIэ иIэщи, езыри илъэс 14 зэрыхъу­рэ абы доIэпыкъу, щолажьэ. Роман зэрыжиIэмкIэ, адыгэ кхъуей хэпхыныр тыншщ, ауэ езыр зыхуэдэ щымыIэу Iэ­фIщ. Ар африканхэм яригъэ­цIыхуну хуейуэ ирихьэжьащ а Iуэхур. 
Кхъуейр зэрыхиха шэр африканхэм я деж къыщащэ­хуащ. Литр 20 хуэдиз ягъэпщ­т­ри, ирахьэжьат. Хьэку цIы­кIу­ри, къуейр зэригъэвэну шы­уанри, зэрызэIищIэну къа­щыкъри, зрилъхьэну адыгэ кхъузанэри, шыгъури, нэ­гъуэщIхэри дрихьэеящ щIа­­лэм Iуащхьэм. ИкIи, зэ­ры­жиIэмкIэ, гугъу демыхьу ­къе­хъулIащ, тыншу щыхи- хащ. 
- Ар адыгэ кхъуей дыдэ ­хъуат, африкэ шэм къыхэ­щIыкIами, - къеIуэтэж Роман. - Ди гъуса африканхэм ­кхъуейм и щIыкIэр зрагъэ­щIащ, бгыщхьм дызыщыхуэза туристу ар зылъэгъуахэми зышхахэми яфIэтелъыджэ хъуат. Ди адыгэ ныпыр къы­зы­къуэсхыу, хэсха кхъуейр сIы­гъыу сурэтхэр зытрезгъэ­хын щыщIэздзам, си гур хэ­хъуэрт, псори къызэхъуапсэу къыс­щыхъурт. Сэ дыкъэ­зы­гъэ­щIам сыхуэарэзыщ Адыгейм сыкъызэрыщалъхуам щхьэ­кIэ, си гъэсэныгъэми дуней те­тыкIэми дахагъ куэд къы­хилъ­хьащ икIи апхуэдизкIэ си хэку цIыкIур фIыуэ солъагъури, дуней псом и къалащхьэу къысщохъу Адыгэ Республикэр. 
Африканхэм я кхъуейр махуиплIкIэ хахмэ, дэ сыхьэтитI­кIэ Килиманджарэ щыхэтхащ адыгэ кхъуей IэфI. ИтIа­нэ дыкъэкIуэжа нэужь, метр минихым нэс зи лъагагъым щыхэсха кхъуейр Гиннесс и тхылъ рекордхэр щызэхуэхьэсам иратхащ, журналистхэм зэбг­рагъэхащ. Ар си гуапэщ, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, Адыгейм и цIэр иджыри зэ Iуащ апхуэдэ щIыкIэкIэ. 
Адыгэ кхъуейр апхуэдэ ­утыку лъагэ изыхьа зыплъы­хьа­кIуэм и цIэр тхыдэм къы­хэнауэ жыпIэ хъунущ. ЩIыпIэ куэ­дым щащэми, къэрал зэмы­лIэужьыгъуэхэм щашх­ми, адыгэ кхъуейр иджыри Килиманджарэ и щыгум щыхахатэкъым. 

НэщIэпыджэ Замирэ.