КъБР-м и унафэщIхэр щогугъ жылагъуэхэр щIы­уэпсым и щытыкIэм къы­дэкIуэ къызэрымыкIуэ щы­тыкIэхэм ящыхъумэ­ным теухуауэ зэхалъхьа про­граммэр 2019 гъэм и пэщIэдзэм щегъэжьауэ ягъэзащIэу щIадзэфыну. УФ-м и Правительствэм щIыналъэ зыужьыныгъэмкIэ и комиссэм и зэIущIэм и пэ къихуэу апхуэдэу ТАСС-м жриIащ республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Юрий.

«Дэ цIыхухэм шына­гъуэ къатемыгъэхьэнымкIэ федеральнэ программэм хагъэхьэн папщIэ программэ къуэдзэ дгъэхьэзыращ, къэралым и Правительст­вэм и УнафэщIым пщэ-рылъ зэращищIам тету, а Iуэхум федеральнэ министерствэхэмрэ ведомствэ­хэмрэ къыхыхьащ, икIи а лэжьыгъэр къызэдгъэпэщащ УФ-м и Президентым и полномочнэ лIыкIуэу округым щыIэм дыщIыгъуу. Мы проектыр япэ гъэунэхуныгъэу щытыпхъэу къыдолъытэ, сыту жыпIэмэ иджы­п­сту ди къэралым и щIыпIэ куэдым дунейм и щытыкIэм шынагъуэхэр къыщашэ, абы къы­хэкIыу программэр икъукIэ игъуэу щытщ апхуэдэ шы­нагъуэхэм къахь зэ­раныгъэхэр гъэмэ­щIэ­ным­кIэ. Хуабжьу дыщогугъ мы Iуэхур и кIэм нэдгъэсыну, къыкIэлъыкIуэ илъэсым щегъэжьауэ къы­зэ­рымыкIуэ Iуэхухэр къэ­мыхъун папщIэ зыхуеинухэр япэ идгъэщурэ длэжьу щIэд­дзэну», - жиIащ КIуэ­кIуэ Юрий.

«Къэбэрдей-Балъкъэр Рес­публикэм и щIыналъэм къызэрымыкIуэ щытыкIэхэр къыщымыгъэхъуныр» программэ къуэдзэр теухуащ щIыуэпсым и зэранкIэ ­къэхъу шынагъуэхэм, зэкIэ­лъыкIуэу зэман пыухыкIахэм къыкъуэкI шынагъуэхэм защыхъумэным.

«Программэ къуэдзэм псо­ри къызэщIиубыдащ -­ гъуэгухэри, псы Iуфэхэр гъэ­быдэнымкIэ лэжьыгъэхэри, къызэрымыкIуэ щытыкIэ-хэр къыщыхъу щIыпIэхэм щыIэ ухуэныгъэхэмрэ жы­лагъуэхэмри икIи ар гъэзэ­щIэным сом мелард 22-рэ текIуэдэнущ. Мы Iуэхум и лъэныкъуэкIэ дызэхащIы­кIыну догугъэ. Мыпхуэдэ шынагъуэхэр КъуэкIыпIэ Жы­жьэми Сыбырми къа­щхьэщохьэ, сыту жыпIэмэ дунейр нэхъ хуабэ мэхъу икIи абы и щытыкIэм гъэ къэс зе­хъуж», - жиIащ КIуэкIуэ Юрий икIи республикэм мылъкур къе­мэщIэкIми, абы и властхэм Iуэху пыухыкIахэр зэрызэ­фIагъэкIыр къыхигъэщ­хьэху­кIащ. «Нэгъабэ ахъшэ трагъэкIуэдауэ щытащ бгыр къезылъэсэх ятIэпсыр ирикIуэу Тырныауз къалэм щыIэ бетон кхъуафэр гъэкъэбзэным, абы и фIыщIэкIэ къалэм мы гъэм псыдзэр щIэ­уакъым», - къигъэлъэ­гъуащ щIыналъэм и Iэтащ­хьэм.

А псоми къадэкIуэу, ­КъБР-м и УнафэщIым къы­зэрилъытэмкIэ, къэхъукъащIэхэр къыкъуэмыкI щIы­-кIэ лэжьыгъэ пыухыкIахэр зэры­ра­гъэкIуэкIым и хьэкъ­кIэ ахъшэ къыдагъэхуэ­фынущ. «ЩIэныгъэлIхэм иджыпсту зэрыжаIэмкIэ, мы Iуэхум ахъшэу нэхъ мащIэ тедгъэкIуэдэну дыхуеймэ, зэраныгъэхэр къэмыгъэхъуным елэжьыпхъэщ, иужькIэ мылъкушхуэ дымыгъэкIуэдын папщIэ. Ап­хуэ­дэу тщIымэ, хэщIыныгъэхэр хуэдэ 12-кIэ дгъэмэщIэфынущ. Ар къэплъытэмэ, жы­пIэ хъунущ ди программэ къуэдзэр федеральнэ ахъ­шэр къыдэгъэхуэным хуэу­нэтIауэ», - къыпищащ КIуэ­кIуэ Юрий.

Къэбэрдей-Балъкъэрым щIыуэпсым и щытыкIэм пы­щIауэ къыщыхъуа гузэвэ­гъуэхэр

2017 гъэм и шыщхьэуIу мазэм Тырныауз къалэм, фокIадэ мазэм Iуащхьэмахуэ лъапэ бгыр къыгуилъэ­сыкIыурэ ятIэпсыр зыбжанэрэ къыщехащ. Апхуэдэ гузэвэгъуэм фокIадэ мазэм цIыхуищ хэкIуэдащ, жылагъуэ зыбжанэ зыхыхьэ Iуащ­хьэмахуэ курортым и щIыналъэр газ имыIэжу къэнащ. Iуащхьэмахуэ хуэкIуэ автомобиль гъуэгу закъуэр щIыпIэ зыбжанэм деж псым щилъэсащ икIи а щIыпIэм щыпсэухэм, зыщызыгъэп­сэху­хэм ящыщу цIыху мини 7-м щIигъу къыдэкIыпIэ ямыIэу къэнащ.

Уэлбанэ кIыхьым и зэранкIэ 2018 гъэм бадзэуэгъуэм и 13-м республикэм и Iуащ­хьэмахуэ районым хиубы­- дэ Нартсанэ къыщIэжыпIэм деж Прохладнэ - Бахъсэн - Азау федеральнэ автомо­биль гъуэгум ятIэмрэ мы­вэм­рэ къытрихьащ. Зы тхьэмахуэкIэ нэхъ пасэу, бадзэ­уэгъуэм и 5-м, а гъуэгу ды­дэр щIыпIэ зыбжанэм щигуилъэсыкIри, Iуащхьэмахуэ районым щыщу къуа­жищ дэубыда хъуащ. Ба­дзэуэгъуэм и 13-м и жэщым КъБР-м и нэгъуэщI щIы­налъэхэми уэлбанэшхуэм и зэран къекIащ. Жьапщэ­ш­хуэм унащхьэхэр щытрихащ Аруан районым. ЦIыху мини 6,7-рэ зыдэс Старэ Шэрэдж къуажэм электрокъару ­имы­Iэжу къэнащ. Псыхэр къиункIэ шынагъуэ зэры­щы­Iэм къы­хэкIыу, зэрыщыту республикэм и щIыналъэм къы­зэрымыкIуэ щытыкIэм и хабзэ щагъэуващ.